Autonomiczne statki, inteligentne porty - przyszłość Pomorza?
Zielone napędy, statki autonomiczne, digitalizacja, technologie VRowe.To tylko niektóre trendy technologiczne, które zostały zestawione z kondycją lokalnego sektora morskiego w raporcie Invest in Pomerania
Tak, jak obecnie większość sektorów gospodarki, również sektor morski pozostaje pod silnym wpływem globalnych trendów koncentrujących się wokół zielonych technologii zmierzających w kierunku redukcji emisji CO2 oraz zaawansowanych rozwiązań z zakresu przetwarzania danych usprawniających żeglugę i inne operacje na morzu. Trendy te w naturalny sposób wyznaczają kierunki rozwoju lokalnego przemysłu.
W stronę zielonej żeglugi i czystej energii
Technologie niskoemisyjne od lat są implementowane w trójmiejskich stoczniach. Wystarczy wspomnieć serię promów napędzanych LNG produkowanych przez Remontową Shipbuilding czy hybrydowe promy produkowane przez Crist. Kolejnym krokiem mają być paliwa alternatywne - aktualnie jedynie 5,5% całej pojemności brutto pływających jednostek operuje, lub będzie w stanie operować z ich użyciem. Dla porównania, w przypadku jednostek będących obecnie w procesie zamówienia jest to już 33% całej ich pojemności brutto. Trudno jest jednoznacznie określić, które paliwa alternatywne zdominują rynek – dziś coraz większego znaczenie nabiera wodór, dużo mówi się o metanolu i amoniaku.
Wg Raportu, Europa jest liderem w produkcji jednostek z elektrycznym układem napędowym. W 2019 roku odpowiadała za 34,9% realizacji na świecie. Ważnym elementem są też przebudowy zakładające konwersję napędu bądź instalacje np. systemów odsiarczających – tutaj prym wiedzie Remontowa Shiprepair, która w 2019 roku zajęła dziewiątą pozycję na świecie ze względu na liczbę przeprowadzonych remontów klasowych statków. Każdego roku Remontowa naprawia lub modernizuje w różnym zakresie w sumie około 200 jednostek, wśród których są największe statki mogące wejść na Bałtyk.
Trzeba też pamiętać, że rozwijający się sektor offshore wind będzie silnie oddziaływał na portfele zamówień biur projektowych i producentów statków. Wg Raportu, prognozuje się, że w roku 2050 na świecie zainstalowanych być może nawet 660 GW mocy pochodzącej z morskiej energetyki wiatrowej. Dziś zainstalowanych jest jedynie 55 GW. Tak silny wzrost będzie wymagał rozbudowy łańcuchów dostaw, zarówno pod kątem nowych mocy produkcyjnych jak i dywersyfikacji zamówień w nowych kierunkach technologicznych.
Autonomiczne statki, inteligentne porty
Wg Raportu, globalnie wartość rynku statków autonomicznych szacuje się na ponad 85 mld dolarów (za rok 2020). Perspektywy mówią o nawet 165 mld dolarów wartości tego rynku do 2030 roku. Analogicznie rośnie zużycie danych – ich średnie dobowe zużycie przez jednostkę pływającą wzrosło o niemal 35% z 3,4 GB w roku 2020 do 9,8 GB w roku 2021. Analiza danych związanych z aktualnymi warunkami atmosferycznymi znacząco przyczyni się do zmniejszenia emisji, niższego spalania paliw czy poprawy bezpieczeństwa
Z innej strony, cyfryzacja w portach morskich przekłada się na tworzenie smart portów morskich, stanowiących czwartą generację ich rozwoju. Możemy mówić np. o wykorzystaniu technologii blockchain w procesie notaryzacji danych, co umożliwia optymalizację procesów składowania ładunków, precyzyjną lokalizację kontenera w procesie transportowym, dzięki czemu możliwa jest redukcja kosztów operacyjnych ponoszonych przez podmioty. Z drugiej strony porty zaczynają wykorzystywać koncepcję cyfrowych bliźniaków do optymalizacji operacji. Monitorowanie zdigitalizowanego obiektu znacząco przyczyni się do przewidywania i wychwytywania ludzkich błędów, co musi przełożyć się na zwiększenie wydajności operacyjnej portów.
Pomorze w zmieniającym się świecie
Żyjemy w bardzo dynamicznych czasach, zarówno w kontekście geopolitycznym jak i technologicznym. Pamiętajmy jednak, że te wyzwania stanowią niepowtarzalną szansę na dalszy rozwój lokalnego sektora morskiego w wielu kierunkach – mówimy tu o działalności portowej, zarządzaniu łańcuchami dostaw, projektowaniem, budowaniem statków i konstrukcji offshore, działaniami B+R, certyfikacją, rozwiązaniami IT. Mamy ogromne możliwości i kompetencje, aby podążać za najnowszymi trendami, a najnowszy Raport Invest in Pomerania to potwierdza - komentuje Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego.
Jest to już trzeci raport Invest in Pomerania z serii Focus On, gdzie koncentrujemy się na różnych sektorach przemysłowych w zakresie globalnych zagadnień wpływających na kondycję tychże sektorów na Pomorzu. Raporty powstają we współpracy z firmami prowadzącymi swoją działalność na Pomorzu, co pozwala nam na kształtowanie tematyki i dalej wniosków, zgodnie z tym, jak postrzega aktualną sytuację same środowisko biznesowe. Tym razem mieliśmy aż 18 partnerów, co zasadniczo odpowiada bardzo szerokiemu zakresowi tematów, które w raporcie poruszyliśmy – opowiada Monika Wójcik, Senior Project Manager w Invest in Pomerania, koordynatorka prac nad Raportem.
Publikacja powstała przy współpracy przedstawicieli lokalnego sektora morskiego: Aluship Technology, Blue Dot Solutions, Centrum Nowych Kompetencji, CTO S.A., Crist, Damen, DNV, Enamor, Equinor, F44, Mainstream Renewable Power, Mewo, Polskie Forum Technologii Morskich, Randstad, Remontowa Holding, Siemens Gamesa, StoGda oraz Sunreef Yachts.
Raport Invest in Pomerania „Focus on Maritime Sector 2023”, jb