Ekonomiści wskazują czynniki ograniczające dezinflację
Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI) obniżył się w sierpniu o 1,3 pkt. w stosunku do notowań sprzed miesiąca - poinformowało Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych BIEC. Dodano, że był to najmniejszy spadek w ciągu ostatnich pięciu miesięcy.
Jak wskazało BIEC, prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI) w sierpniu 2023 obniżył się o 1,3 punktu w stosunku do notowań sprzed miesiąca.
Zaznaczono, że indeksy oczekiwań inflacyjnych konsumentów i menadżerów przedsiębiorstw produkcyjnych obniżają się od wielu miesięcy, choć tempo ich spadku uległo w ostatnich dwóch miesiącach ograniczeniu.
„Po raz pierwszy od lutego 2022 odsetek ankietowanych konsumentów spodziewających się dalszego wzrostu cen spadł poniżej 80 proc. (78,9 proc. w lipcu 2023), przy jednoczesnym kurczeniu się odsetka osób spodziewających się wzrostu cen w dotychczasowym lub szybszym od obecnego tempie na rzecz grupy ankietowanych, którzy uważają, że w najbliższych miesiącach ceny spadną lub co najmniej nie będą rosły” - podało Biuro.
Według ekonomistów istotnie zmniejszyła się przewaga przedsiębiorców zamierzających podnosić ceny nad tymi, którzy planują je obniżać. Obecnie sięga ona około 5 pkt. proc. wobec ponad 26 pkt. proc. przed rokiem, a tendencja do obniżania cen dominuje wśród firm dużych i średnich.
W opracowaniu dodano, że w podziale na branże największych obniżek cen spodziewać się można w przemyśle przetwórstwa ropy naftowej (dotychczas ceny wzrosły o blisko 30 proc. w ciągu roku), w przemyśle drzewnym i papierniczym. Natomiast chęć do podnoszenia cen najczęściej wyrażają przedstawiciele firm odzieżowych oraz wytwórcy żywności.
„Ze względu na znaczący udział wydatków na żywność w koszyku CPI (ponad 27 proc.), dalsze podwyżki tej kategorii towarów istotnie mogą wyhamować proces dezinflacji” - stwierdzili eksperci.
Analitycy BIEC wskazali, że tendencja do ograniczania tempa wzrostu cen producenckich (PPI) obserwowana jest od roku i obecnie średnioroczna inflacja dla producentów nie przekracza 1 proc., przy około 4 proc. spadku cen w przetwórstwie przemysłowym i blisko 30 proc. wzroście cen gazu, energii elektrycznej i wody.
„Również w tym przypadku, dynamika wzrostu cen na podstawowe usługi, bez których żadna firma nie może funkcjonować, mogą stać się zarzewiem ponownego odbicia inflacyjnego” - prognozują.
Ocenili, że w efekcie dotychczasowego ograniczania skali produkcji w przedsiębiorstwach spada wykorzystanie mocy produkcyjnych. Dodali, że zwykle wiąże się to z niższym kosztami ich eksploatacji, co wzmacnia u przedsiębiorców tendencję do utrzymywania cen na dotychczasowym poziomie lub nawet obniżania ich.
„Przeciwdziałać temu procesowi może jednak znaczący wzrost cen usług związanych z eksploatacją maszyn i urządzeń. Wyraźny wzrost cen w firmach świadczących usługi napraw, remontów i konserwacji obserwujemy od ponad dwóch lat i jest on konsekwencją wzmożonego popytu na te kategorie usług. Zaś wzmożony popyt na naprawy i konserwację maszyn wynika z wieloletnich zaległości inwestycyjnych, co skutkuje zwiększoną awaryjnością posiadanego sprzętu” - zauważyli.
Wśród czynników, które mogą przyczynić się do istotnego wyhamowania tempa spadku inflacji, ekonomiści wskazali na ceny surowców. Zauważyli, że lipiec i pierwsze dni sierpnia przyniosły wzrost cen m.in. wybranych metali (jak np. miedź) oraz surowców żywnościowych (zboża, wyroby mleczne i mięso).
„Surowce żywnościowe drożeją zarówno w efekcie blokady transportu zboża ukraińskiego, lecz również z powodu panującej suszy w krajach będących znaczącymi na świecie ich producentami (Kanada, USA, Indie, Chiny)” - podsumowali eksperci Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych.
Czytaj także: Orlen policzył koszty swojej wielomiliardowej inwestycji
PAP/rb
