UE. Trwają negocjacje z Orbanem

Na dwa dni przed specjalnym szczytem UE w Brukseli Węgry nadal blokują pomoc makrofinansową dla Ukrainy. Trwają próby porozumienia się z premierem Węgier Viktorem Orbanem - wynika z informacji PAP. Alternatywną opcją jest porozumienie w gronie 26 państw UE, jednak – jak wskazują unijni dyplomaci – choć technicznie wykonalne, jest to politycznie trudne.

Blokada 50 mld euro dla Ukrainy

W grudniu, pomimo otwarcia rozmów akcesyjnych UE z Ukrainą, premier Viktor Orban złożył weto dla przekazania jej przez Unię Europejską 50 mld euro pomocy makrofinansowej do 2027 r. i powiązanej z tą pomocą rewizji budżetu UE na lata 2021-2027. Dlatego szef Rady Europejskiej Charles Michel zdecydował o zwołaniu 1 lutego specjalnego szczytu UE w Brukseli, licząc, że do tego czasu uda się porozumieć z Budapesztem. Równolegle w UE trwały prace na alternatywnym rozwiązaniem, w którym 26 państw uzgadnia pomoc dla Ukrainy bez udziału Węgier.

Porozumienie bez Węgier?

Na dwa dni przed szczytem weto Budapesztu ciągle jest na stole.

Mamy zobowiązanie 26 państw dla pomocy Ukrainie. Nie ma ciągle zgody Węgier – powiedział we wtorek dziennikarzom w Brukseli wysokiej rangi urzędnik unijny.

Unijni dyplomaci i urzędnicy wskazują, że najlepszym rozwiązaniem jest porozumienie w gronie 27 państw i do tego priorytetowo dążą europejskie stolice. Alternatywną opcją jest porozumienie w gronie 26 państw UE, jednak choć technicznie wykonalne, jest to politycznie niezwykle trudne.

To dlatego, że pomoc dla Ukrainy jest powiązana z rewizją budżetu UE na lata 2021-2027, która zakłada m.in. zwiększenie unijnej pomocy dla tych państw członkowskich, które zmagają się z napływem nielegalnych migrantów, np. Włoch. Do tego porozumienie w gronie „26-ki” byłoby „pozabudżetowe” i decyzja musiałaby być ratyfikowana przed parlamenty części krajów członkowskich.

Jeśli nie będzie porozumienia w gronie 27 krajów UE, to można sobie wyobrazić, że przykładowo premier Giorgii Meloni trudno będzie stanąć przed swoim parlamentem i przekonać włoskich polityków o potrzebie zgody na pomoc dla Ukrainy, a jednocześnie przyznać, że nie udało się wynegocjować unijnych pieniędzy na zmagania z nielegalną migracją – powiedział korespondentom w Brukseli wysokiej rangi unijny dyplomata.

Ukraina potrzebuje pieniędzy natychmiast

Porozumienie w gronie „26-ki” będzie wymogło też stworzenia nowej konstrukcji finansowej dla wsparcia Ukrainy, a to zabierze więcej czasu.

Tymczasem Ukraina potrzebuje pieniędzy natychmiast – powiedział jeden z unijnych dyplomatów, wskazując, że jednym ze scenariuszy byłoby znalezienie środków dla Kijowa w rocznym budżecie UE, tak żeby przekazać część wsparcia możliwe szybko. Byłoby to technicznie możliwe, bo decyzje ws. rocznych budżetów UE wymagają nie jednomyślności, a większości kwalifikowanej. W takiej sytuacji UE miałaby czas na opracowanie mechanizmu finansowego w gronie 26 państw.

Ile utarguje Viktor Orbán dla swojego kraju?

Jeden z unijnych dyplomatów przekazał korespondentom w Brukseli, że „premier Węgier próbuje szantażować UE” oraz że przekonanie o tym, iż potrzebne jest porozumienie „27-ki”, nie oznacza, że ma być to porozumienie „za wszelką cenę”.

Wśród warunków, które stawiają Węgry Unii Europejskiej, są m.in. coroczne przeglądy pomocy dla Ukrainy zakończone jednomyślnym głosowaniem, na co unijne stolice nie chcą się zgodzić. To dlatego, ze dawałoby to Budapesztowi możliwość blokowania co roku pomocy dla Ukrainy.

Inny warunek to przedłużenie limitu czasowego wydatkowania środków z Funduszu Odbudowy. Budapeszt podnosi też, że nie chce partycypować w spłacie odsetek od pożyczek, które pobiera Komisja Europejska, żeby wypłacać krajom pieniądze z Fundusz Odbudowy, bo – jak twierdzi – nie otrzymał jeszcze środków z tego mechanizmu. Nie jest to prawdą, bo część środków zostało już przekazanych Węgrom z Brukseli w ramach bezwarunkowego mechanizmu REPowerEU.

Część dyplomatów uważa, ze premier Węgier wetując pomoc dla Ukrainy, de facto domaga się odblokowania środków zamrożonych przez KE z powodu łamania praworządności. Część środków została już „odmrożona” przez Komisję Europejską w grudniu, tuż przed grudniowym szczytem.y

CZYTAJ TAKŻE: Wnioski o 800+. Gdzie? Jak złożyć? Już od 1 lutego

CZYTAJ TAKŻE: „Europa powinna przygotować się na prezydenta Trumpa”

pap, jb