Statyny – słuszne obawy przed ich przyjmowaniem?

Statyny od dekad stanowią fundament farmakoterapii hiperlipidemii oraz leczenia chorób sercowo-naczyniowych. Pomimo licznych dowodów potwierdzających ich skuteczność oraz bezpieczeństwo, część pacjentów pozostaje sceptyczna wobec ich stosowania, obawiając się działań niepożądanych, takich jak miopatia, osłabienie czy dolegliwości żołądkowo-jelitowe.

W konsekwencji, rezygnacja z terapii lipidowej może prowadzić do zwiększonego ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych, szczególnie u pacjentów z podwyższonym poziomem cholesterolu LDL.

Czym są statyny?

Statyny to grupa inhibitorów reduktazy HMG-CoA, enzymu kluczowego dla syntezy cholesterolu w hepatocytach. Początek ich historii sięga lat 70. XX wieku, kiedy to Akira Endō wyizolował mewastatynę z grzyba Penicillium citrinum. Dalsze badania doprowadziły do odkrycia przez Alfreda Albertsa lowastatyny i jej zatwierdzenia przez FDA w roku 1987, jako pierwszego bezpiecznego leku z tej grupy.

Mechanizm działania statyn obejmuje nie tylko redukcję stężenia LDL, ale również stabilizację blaszki miażdżycowej, działanie przeciwzapalne oraz poprawę funkcji śródbłonka.

Słuszne kontrowersje?

Pomimo licznych korzyści klinicznych, stosowanie statyn spotyka się z pewnym oporem ze strony pacjentów. Jak podkreślają lekarze, statyny są lekami o wysokim profilu bezpieczeństwa, a ich korzyści terapeutyczne przewyższają potencjalne ryzyko działań niepożądanych. Nowoczesne badania wskazują na dodatkowe właściwości ochronne tych leków, obejmujące zmniejszenie ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych, stabilizację tętniaków aorty oraz ochronę przed ich rozwarstwieniem.

Jednym z najczęściej powielanych mitów dotyczących statyn jest ich rzekoma hepatotoksyczność. W rzeczywistości dostępne dane naukowe sugerują, iż statyny są bezpieczne dla pacjentów z chorobami wątroby, a nawet mogą wykazywać działanie hepatoprotekcyjne, redukując stan zapalny i obniżając ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.

Badania przeprowadzone przez naukowców z Drexel University College of Medicine potwierdzają, że pacjenci z chorobami wątroby mogą stosować statyny przy odpowiednim monitorowaniu funkcji wątrobowych.

Współczesne strategie leczenia kardiologicznego jednoznacznie wskazują na konieczność intensywnej terapii lipidowej, szczególnie w populacji pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego. Włoskie badania wykazały, iż włączenie statyn w przebiegu ostrego zespołu wieńcowego wiąże się z lepszym rokowaniem i redukcją ryzyka kolejnych incydentów sercowo-naczyniowych. W związku z tym, decyzja o odstawieniu statyn powinna być poprzedzona szczegółową analizą korzyści i ryzyka, a nie opierać się na subiektywnych obawach pacjentów.

Filip Siódmiak

Źródła: • Tu, Kuan-Chieh et al. “Lower body mass index is associated with the achievement of target LDL in patients using PCSK9 inhibitors in Taiwan.” European journal of medical research vol. 30,1 176. 15 Mar. 2025.

• Stefan Agewall, Lipid treatment, European Heart Journal - Cardiovascular Pharmacotherapy, Volume 11, Issue 2, March 2025, Pages 105–106.

• Sinenhlanhla X.H. Mthembu, Sithandiwe E. Mazibuko-Mbeje, Sonia Silvestri, Patrick Orlando, Bongani B. Nkambule, Christo J.F. Muller, Luca Tiano, Phiwayinkosi V. Dludla, Prolonged exposure to simvastatin affects coenzyme Q9/10 status leading to impaired mitochondrial respiratory capacity and reduced viability of cultured cardiac cells, Toxicology in Vitro, Volume 106, 2025.

»» O diecie i zdrowiu czytaj tutaj:

Uważaj na te produkty, kiedy przyjmujesz leki

Dbaj o swoje krążenie już od najmłodszych lat

Po czym poznać dobrą, oryginalną i świeżą oliwę?

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje