W Polsce jest już 13 mln mkw. powierzchni handlowych
Całkowita podaż nowoczesnych powierzchni handlowych w Polsce wynosi 13 mln mkw., z czego na centra handlowe przypada 9,29 mln mkw., na parki handlowe - 1,45 mln mkw., na wolnostojące obiekty handlowe 2,07 mln mkw., a na centra wyprzedażowe 209 000 mkw.
– W I kw. do użytku oddano jedynie 24 500 mkw. nowej powierzchni handlowej, przy czym pierwsze trzy miesiące w roku nigdy nie obfitują w otwarcia. Rynek wzbogacił się o jedno centrum handlowe – Galerię Glogovia w Głogowie o powierzchni 21 000 mkw. Zakończono również jeden z etapów (3 500 mkw.) rozbudowy istniejącego Atrium Promenada w Warszawie – wylicza Anna Bartoszewicz-Wnuk, Dyrektor Działu Badań Rynku i Doradztwa w JLL.
Blisko 665 000 mkw. nowej powierzchni w ramach różnych formatów jest w trakcie budowy, z czego najwięcej przypada na centra handlowych w głównych aglomeracjach.
– Większość projektów zrealizowanych w małych miastach jest “szyta na miarę” i dostosowana do wielkości danego rynku. Z kolei obiekty powstające w głównych miastach nie tylko wypełniają geograficzne luki na swoich rynkach, lecz także proponują szeroką ofertę rozrywkową, w tym klubów fitness, czy strefy restauracyjnej. Coraz większą wagę deweloperzy przykładają także do estetyki przestrzeni publicznych w bezpośrednim sąsiedztwie swoich projektów – informuje Edyta Potera, Dyrektor, Dział Wynajmu Powierzchni Handlowych w JLL.
Rosnąca konkurencja generuje zmiany na rynku, głównie w centrach o słabszej pozycji. Odpowiedzią na to zjawisko są rewitalizacje, przebudowy i rozbudowy obiektów istniejących.
– Na rynku coraz częściej pojawiają się propozycje obiektów wielofunkcyjnych, oferujących powierzchnie handlowe i usługowe w budynkach mieszkalnych, w kompleksach biurowych, czy jako element hubów komunikacyjnych. Trend ten widać najbardziej w głównych miastach, gdzie nowe projekty o mniejszej skali elementu handlowego powstają na terenach poprzemysłowych, wykorzystując historyczny kontekst miejsca do kreacji atrakcyjnej przestrzeni do zakupów i rozrywki – wymienia Anna Bartoszewicz-Wnuk.
Popyt – polskie marki kontynuują ekspansję
W I kw. 2016 r. sieci kontynuowały swoją stabilną, choć selektywną ekspansję. Do Polski weszły nowe zagraniczne marki, np. libańska sieć orientalnych przysmaków Al Rifai, czy pierwszy monobrandowy sklep amerykańskiej sieci obuwniczej Skechers. Najmłodsza marka hiszpańskiego Inditexu, Uterqüe, pojawiła się w Polsce ze sklepem internetowym. Zadebiutował Tallinder z rodzimej Grupy LLP.
– Bardzo pozytywnym zjawiskiem jest dalszy rozwój rodzimych marek, takich jak m.in. CCC, Gino Rossi, Kazar, TXM, Solar, Wojas i Grupa LPP – poza granicami kraju. Najbardziej popularnymi kierunkami międzynarodowej ekspansji są kraje ościenne Polski i kraje Zatoki Perskiej. Ekspansja ta jest najbardziej widoczna w przypadku LPP – grupa planuje otwarcie sklepu marki Reserved na Oxford Street w Londynie – wymienia Edyta Potera.
Czynsze i wskaźnik powierzchni niewynajętej
Czynsze “prime”, które dotyczą najlepszych lokali handlowych o powierzchni 100 mkw. przeznaczonych dla branży moda i dodatki, zlokalizowanych w wiodących centrach handlowych, są tradycyjnie najwyższe w Warszawie i utrzymują poziom 130 euro za mkw. miesięcznie. Czynsze „prime” w pozostałych kategoriach wielkościowych miast w minionym kwartale pozostały na poziomie zbliżonym do odnotowanego w miesiącach poprzednich.
Wskaźnik powierzchni niewynajętych w ramach centrów handlowych wyniósł 2,9 proc. pod koniec 2015 r. Najwyższy udział powierzchni niewynajętej charakteryzuje aglomeracje o największym współczynniku nasycenia powierzchnią handlową, np. Poznań (5,0 proc.. Na przeciwnym biegunie znajduje się Warszawa z wynikiem jedynie 1,5 proc..
Rynek inwestycyjny
Agata Sekuła, Dyrektor Działu Rynków Kapitałowych Nieruchomości Handlowych w Europie Środkowo – Wschodniej, JLL, informuje:
– Całkowita wartość transakcji inwestycyjnych w segmencie handlowym w I kw. 2016 r. wyniosła ok. 130 mln euro, a największą z nich był zakup przez Mayland centrum Krokus w Krakowie. Warto zauważyć, że w I kw. 2016 r. na rynku pojawiło się wiele ciekawych opcji inwestycyjnych – zarówno portfeli, jak i pojedynczych obiektów dostępnych na sprzedaż. Biorąc pod uwagę duże zainteresowanie ze strony inwestorów spodziewamy się wzrostu wartości transakcji na polskim rynku nieruchomości handlowych w nadchodzących miesiącach.
Wydarzeniem minionego kwartału na rynku inwestycyjnym było podpisanie umowy pomiędzy Echo Investment a Redefine Properties, na mocy której Echo sprzeda 75 proc. udziałów w portfelu nieruchomości komercyjnych w Polsce. Finalizacja tej spektakularnej transakcji, w której firma JLL doradzała po stronie sprzedającej, spodziewana jest do końca października 2016. Z kolei już w II kw. właściciela zmieniło centrum handlowe Ferio w Koninie – obiekt przejął Union Investment (JLL doradzał stronie kupującej).
Obecne stopy kapitalizacji za najlepsze centra handlowe pozostają na poziomie 5,0 proc.
