Postęp w ubezpieczeniach z korzyścią dla wszystkich
Zakłady ubezpieczeń pełnią funkcję stabilizacyjną dla gospodarki. Są długoterminowym inwestorem, a dla państwa ważnym partnerem biznesowym. Ale branży ubezpieczeniowej nie można sprowadzać jedynie do wymiaru ściśle ekonomicznego. Podstawową rolą sektora ubezpieczeń jest ochrona – pisze w „Polskim Kompasie 2017” Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń
Zakłady ubezpieczeń pełnią dla gospodarki funkcję stabilizacyjną. Są długoterminowym inwestorem, a dla państwa ważnym partnerem biznesowym. Sektor ubezpieczeń jest drugim krajowym, po bankach, inwestorem zaangażowanym w kupno polskich obligacji skarbowych, angażując aż 65 mld zł, które pozwalają realizować inwestycje publiczne. Polska gospodarka przez ostatnie 20 lat zyskiwała dzięki zakładom ubezpieczeń roczne wpływy w wysokości 400–900 mln zł, a tylko w 2016 r. ubezpieczyciele z tytułu podatków przekazali do budżetu 1,6 mld zł.
Oczywiście branży ubezpieczeniowej nie można sprowadzać jedynie do wymiaru ekonomicznego. Podstawową rolą ubezpieczeń jest ochrona, dlatego warto się przyjrzeć temu, co może czekać poszczególne segmenty rynku ubezpieczeniowego w najbliższej przyszłości.
Krucha równowaga na rynku OC
Pozytywny wynik techniczny z obowiązkowych ubezpieczeń posiadaczy pojazdów mechanicznych w I kwartale 2017 r. nie daje jeszcze trwałej równowagi na rynku. Tak niewielki dodatni wynik powoduje, że ten segment pozostaje niestabilny. Ubezpieczenie OC komunikacyjne funkcjonuje jako forma umowy społecznej i w przypadku zmiany jej warunków, np. zakresu ochrony ubezpieczeniowej, zmienia się także wysokość składki.
Przykładowo istnieje możliwość rozszerzenia katalogu osób uprawnionych do zadośćuczynienia dla osób bliskich ciężko poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych oraz zniesienie sum gwarancyjnych. Konsekwencją poszerzonej ochrony mogą być wyższe ceny. Jeśli więc chcemy utrzymać równowagę, konieczne jest wprowadzenie przewidywalności, która jest istotna przede wszystkim w zakresie wypłat dla poszkodowanych i ubezpieczonych. Dziś różnice w wypłatach świadczeń z tytułu tego samego typu zdarzeń sięgają nawet kilkuset procent. Dzięki odpowiednim regulacjom poszkodowany będzie mógł liczyć na wypłatę świadczenia w określonej wysokości, jeśli wystąpi dana szkoda. Droga sądowa, będąc nadal dostępna dla wszystkich, byłaby wykorzystywana w przypadkach wymagających indywidualnej analizy.
Przewidywalność wiąże się nie tylko z wypłatami, lecz i ze stosowaniem prewencji mającej na celu zwiększenie bezpieczeństwa na polskich drogach. Narzędziem, które pozwoliłoby na skuteczne przeciwdziałanie wypadkom na drogach, jest dostęp ubezpieczycieli do Centralnej Ewidencji Kierowców, a tym samym udostępnienie firmom informacji o punktach karnych i mandatach. Wiedza ta pozwoliłaby na premiowanie niższą stawką ubezpieczenia kierowców jeżdżących zgodnie z przepisami (bezszkodowych).
Pewna przyszłość na emeryturze
Należy pamiętać, że ubezpieczenia to nie tylko produkty ochronne, lecz również narzędzia do oszczędzania i pomnażania majątku. Szczególnie ważną kwestią pozostaje zabezpieczenie przyszłych emerytur. Z badań wynika, iż zdajemy sobie sprawę z tego, że wysokość świadczeń emerytalnych zapewnianych przez system publiczny może być niewystarczająca do utrzymania oczekiwanego standardu życiowego. Mimo tej świadomości tylko ok. 16 proc. Polaków odkłada kapitał z myślą o przyszłej emeryturze.
Bez produktów ubezpieczeniowych nie istnieje długoterminowe oszczędzanie. Warto wspomnieć nie tylko o ubezpieczeniach indywidualnych, lecz także o Pracowniczych Programach Emerytalnych (PPE). Są one coraz popularniejsze, a pracodawcy chętniej wykorzystują je jako dodatkową, pozapłacową korzyść, przyciągającą młodych pracowników. W Polsce funkcjonuje 1054 PPE, z czego 70 proc. realizują ubezpieczyciele.
Kluczem do upowszechnienia wiedzy o znaczeniu produktów emerytalnych jest edukacja. Polacy powinni być świadomi funkcji, którą pełnią produkty ubezpieczeniowe – coraz bardziej rozbudowane i dostosowane do potrzeb klienta. Rynek ubezpieczeń na życie, który stanowi uzupełnienie przyszłych emerytur ze świadczeń publicznych, z pewnością będzie się powiększał. Łączy się to przede wszystkim ze zmianami demograficznymi oraz niskimi wypłatami prognozowanych przyszłych emerytur państwowych. Należy pamiętać, że podczas tworzenia nowych produktów zapewniających bezpieczeństwo emerytalne konieczna jest duża ostrożność. Z kolei aby zachęcić Polaków do gromadzenia oszczędności, konieczne jest wprowadzenie systemowych zachęt.
Większa ochrona klienta
W tym roku rząd przyjął projekt ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, implementującej unijną dyrektywę w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (IDD). Zmiany będą dotyczyć wszystkich zaangażowanych w proces zakupu polis, tj. klientów, ubezpieczycieli i pośredników. Zasadniczą zmianą jest sposób rozumienia dystrybucji ubezpieczeń. Podmiotem zajmującym się tą czynnością nie będzie już tylko agent czy broker, lecz i porównywarki, dilerzy samochodowi, biura podróży czy banki. Wszystkich dystrybutorów będzie dotyczył obowiązek ustawicznego szkolenia oraz potwierdzania egzaminem swoich kwalifikacji. To dobra informacja, bo, po pierwsze, daje dużą szansę na podniesienie standardów obsługi klientów i bezpieczeństwo obrotu, a po drugie, na lepszy rozwój zawodowy pośrednika.
Nowa ustawa przewiduje też odpowiednie wymagania dotyczące badania potrzeb klienta. W Polsce częściowo takie rozwiązania zostały już wprowadzone w zakresie ubezpieczeń inwestycyjnych. Największe dyskusje w kwestii regulacji dystrybucji dotyczyły kwestii wynagradzania pośredników. Niezależnie od tego, jak rozstrzygnie się ta kwestia, rok 2018 niesie z sobą wdrożenie nowej ustawy, która spowoduje m.in. wzrost liczby wysoko wykwalifikowanych dystrybutorów na rynku ubezpieczeń. To zaś podwyższy jakość obsługi klienta przez lepsze dostosowanie produktów do jego potrzeb.
Przed branżą stoją również inne wyzwania, wśród których jest z pewnością nieustanne podwyższanie wiedzy z zakresu finansów w społeczeństwie, pozwalające na świadome podejmowanie decyzji o zakupie produktów finansowych. Szczególne znaczenie ma to w kontekście oszczędzania długoterminowego.
Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń
Publikacje „Polskiego Kompasu – rocznika instytucji finansowych i spółek akcyjnych” od trzech lat spotkają się z ogromnym uznaniem i zainteresowaniem w środowisku finansowym i biznesowym. Pełne wydanie edycji Polskiego Kompasu 2017 w formacie PDF dostępne jest na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
