Podsumowanie: Co wydarzyło się w 2018 roku

Dalsze uszczelnienie systemu podatkowego, poprawiająca się sytuacja budżetu państwa, dobra pozycja Polski w ratingach, uchwalenie ustawy o PPK, ale także afery GetBack i KNF oraz protesty rolników i pracowników LOT - to niektóre wydarzenia gospodarcze w 2018 roku

Z początkiem 2018 r. weszły w życie przepisy o STIR (system teleinformatyczny izby rozliczeniowej) wprowadzone ustawą w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. Umożliwiają one m.in. wymianę danych między sektorem bankowym a Krajową Administracją Skarbową (KAS), przepływ informacji o rachunkach i przelewach z banków do KAS. Zgodnie z założonym w ustawie harmonogramem, w połowie lutego br. banki przekazały resortowi finansów pierwsze informacje o podmiotach i ich kontach. Od końca lipca br. fiskus otrzymuje najważniejsze informacje - o wszystkich przelewach i transakcjach dokonywanych na rachunkach.

Na początku roku rozszerzono także obowiązek przekazywania przez przedsiębiorców danych w formie tzw. Jednolitego Pliku Kontrolnego. Objął on wszystkich podatników VAT (z wyjątkiem korzystających ze zwolnienia podmiotowego, których obrót nie przekracza 200 tys. zł rocznie, ani tych, którzy nie są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT), którzy wcześniej tego nie musieli robić - około 1,6 mln firmy. W ten sposób, jak szacowało Ministerstwo Finansów, nastąpiło trzykrotnie zwiększenie liczby faktur objętych systemem JPK, funkcjonującym w ograniczonym zakresie od 2016 roku.

W 2018 r. zaczęła również obowiązywać wyższa kwota wolna od podatku dla najmniej zarabiających - podniesiono ją z 6,6 tys. zł do 8 tys. zł. Jednocześnie przewidziano utrzymanie degresywnej kwoty wolnej od podatku dla dochodów stanowiących podstawę opodatkowania przekraczającą 8 tys. zł, ale nieprzekraczającą 13 tys. zł oraz dla dochodów stanowiących podstawę opodatkowania przekraczającą 85 tys. 528 zł, lecz nieprzekraczającą 127 tys. zł. Jednocześnie podniesiono o 100 proc. roczny limit 50-proc. kosztów uzyskania przychodów dla twórców - wynosi on 85 tys. 528 zł.

2 stycznia - prezes LOT Rafał Milczarski poinformował na konferencji, że premier Mateusz Morawiecki powołał Polską Grupę Lotniczą. Grupa skupi spółki Skarbu Państwa działające w obszarze lotnictwa. To m.in. Polskie Linie Lotnicze LOT, LOT AMS - zajmujący się obsługą techniczną samolotów i LS Airport Services odpowiedzialny za obsługę naziemną pasażerów i ładunków. PGL ma być odpowiedzią na rosnący ruch lotniczy w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej a także ma przyczynić się do poprawy konkurencyjności i efektywności polskiego sektora usług pasażerskich. W połowie sierpnia UOKiK wydaje zgodę na przejęcie przez PGL spółek PLL LOT, LOT Aircraft Maintenance Services i LS Airport Services.

9 stycznia - nastąpiła rekonstrukcja rządu Mateusza Morawieckiego, utworzonego 11 grudnia 2017 roku. Teresa Czerwińska jako minister finansów, Jerzy Kwieciński jako minister inwestycji i rozwoju oraz Jadwiga Emilewicz jako minister przedsiębiorczości i technologii obejmują dotychczasowe kompetencje samego Morawieckiego, który był ministrem rozwoju i finansów. Henryk Kowalczyk zostaje ministrem środowiska w miejsce Jana Szyszko, odwołano minister cyfryzacji Annę Streżyńską. W jej miejsce 17 kwietnia powołany Marek Zagórski.

22 stycznia - PGNiG podpisało z Gaz-Systemem - operatorem systemu przesyłowego gazu umowę na przesył surowca przez gazociąg Baltic Pipe. Umowa dotyczy lat 2022-2037.

30 stycznia - Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo podpisało umowę na przesył gazu w ramach projektu Baltic Pipe z duńskim operatorem systemu przesyłowego Energinet. Podpisanie umów przesyłowych dla gazociągu Baltic Pipe formalnie kończy procedurę Open Season dla tej trasy przesyłu - przypomniał operator polskiego systemu przesyłu gazu Gaz-System.

27 lutego - PKN Orlen i Skarb Państwa podpisały list intencyjny w sprawie przejęcia kontroli kapitałowej przez PKN Orlen nad Grupą Lotos, w drodze nabycia - bezpośrednio lub pośrednio - minimum 53 proc. akcji Lotosu. Podpisując dokument, Orlen i Skarb Państwa zobowiązały się do podjęcia rozmów, których celem będzie przeprowadzenie transakcji.

1 marca - w życie wchodzą przepisy ustawy ograniczającej handel w niedziele. Zgodnie z ustawą od marca do końca 2018 r. handel będzie dozwolony jedynie w pierwszą i ostatnią niedzielę miesiąca. W 2019 roku zakaz handlu nie będzie obowiązywał tylko w jedną niedzielę miesiąca. Z kolei od 2020 roku handel w niedziele zostanie całkowicie zakazany z wyjątkiem siedmiu niedziel: dwóch niedziel handlowych przed świętami Bożego Narodzenia, jednej przed Wielkanocą i czterech dodatkowych, czyli ostatnich niedziel stycznia, kwietnia, czerwca oraz sierpnia. Ustawa przewiduje jednak odstępstwa od zakazu handlu. Otwarte w niedzielę mogą być m.in. sklepy gdzie ich właściciel stanie za ladą.

6 marca - Sejm znowelizował Prawo łowieckie. Nowe przepisy wprowadzają zakaz udziału w polowaniach nieletnich do 18. roku życia, zwiększają też do 150 m odległości od zabudowań, gdzie będzie można prowadzić odstrzał. Nowela przewiduje ponadto możliwość wyłączenia swojej ziemi z polowań, zwiększa nadzór ministra środowiska nad Polskim Związkiem Łowieckim, a także przewiduje dekomunizację Związku. Kilka dni później Senat proponuje, by w ustawie znalazł się przepis mówiący o konieczności przechodzenia tymczasowych badań przez myśliwych.

4 kwietnia - prezes Przedsiębiorstwa Państwowego Porty Lotnicze Mariusz Szpikowski poinformował na konferencji, że z analizy niezależnego doradcy, firmy Arup wynika, że lotnisko w Radomiu spełnia kryteria lotniska komplementarnego dla Lotniska Chopina.

13 kwietnia - Agencja S&P Global Ratings potwierdziła długoterminowy i krótkoterminowy rating Polski w walucie obcej na poziomie „BBB+/A-2”. Perspektywę ratingów podniesiono do pozytywnej ze stabilnej. Długoterminowy i krótkoterminowy rating w walucie krajowej został potwierdzony na poziomie „A-/A-2”, również z pozytywną perspektywą.

16 kwietnia - Giełda Papierów Wartościowych, na wniosek KNF, zawiesiła obrót akcjami spółki GetBack, zajmującej się zarządzaniem wierzytelnościami. Stało się to po tym, gdy rano tego dnia firma podała, że prowadzi negocjacje z PKO BP oraz Polskim Funduszem Rozwoju ws. finansowania o charakterze mieszanym kredytowo-inwestycyjnym w wysokości do 250 mln zł. Z komunikatu spółki wynikało, że informację uzgodniono „ze wszystkimi zaangażowanymi stronami” tymczasem PKO BP i PFR zdementowały informacje, że prowadzą takie rozmowy. To wywołało reakcję KNF. W efekcie rada nadzorcza GetBack odwołała ze skutkiem natychmiastowym Konrada K. ze stanowiska prezesa spółki. Konrada K. aresztowano. Zarzucono mu popełnienie ośmiu przestępstw, m.in. usiłowanie oszustwa na kwotę 250 mln zł, wyrządzenie spółce szkody majątkowej w wielkich rozmiarach - co najmniej ponad 185 mln zł i podejmowanie działań zmierzających do utrudnienia postępowania karnego i uniknięcia odpowiedzialności karnej. Obligatariusze GetBack do dziś starają się odzyskać całość środków zainwestowanych w obligacje, ale nie od GetBack, tylko od banków, które te instrumenty oferowały. Chodzi m.in. o Idea Bank. W listopadzie br. bank ten znalazł się na liście ostrzeżeń publicznych KNF w związku z prowadzeniem działalności maklerskiej bez zezwolenia w zakresie oferowania instrumentów finansowych. Stowarzyszenie Poszkodowanych Obligatariuszy GetBack szacuje, że w skali kraju straty poniesione przez obligatariuszy-osoby fizyczne poszkodowane w aferze GetBack sięgają ponad 2 mld zł.

17 kwietnia - Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu orzekł, że decyzje polskich władz ws. zwiększonej wycinki w Puszczy Białowieskiej naruszają prawo UE. Dodał, że wycinka nie mogła być uzasadniona bezprecedensową gradacją kornika drukarza. Wyrok nie wiąże się z żadnymi karami finansowymi, bo Polska wycofała ciężki sprzęt z Puszczy. Gdyby jednak doszło do wznowienia wycinki, wówczas Komisja mogłaby wnioskować o sankcje finansowe.

1 maja - pikieta protestacyjna związkowców przed siedzibą LOT w Warszawie. Wcześniej zapowiadali oni strajk generalny, lecz akcji protestacyjnej zakazuje sąd. Osią sporu między związkami zawodowymi w LOT a władzami spółki jest wypowiedziany w 2013 roku regulamin wynagradzania z 2010 roku. LOT wówczas stanął na krawędzi bankructwa i musiał przeprowadzić restrukturyzację. Spółka otrzymała pomoc publiczną, którą notyfikowała Komisja Europejska. Stare zasady dot. wynagrodzeń zostały zastąpione nowymi, ramowymi - zdaniem związków - mniej korzystnymi dla pracowników. Płace mają zależeć m.in. od wylatanych godzin. Związki zawodowe krytykują też władze spółki, że nowi pracownicy, np. stewardesy nie są zatrudniani na umowy o pracę, tylko na umowy cywilnoprawne lub prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Konflikt między związkami, a władzami LOT będzie jednak narastał, czego kulminacją będzie dwutygodniowy strajk związkowców w drugiej połowie października.

10 maja - Sejm uchwalił ustawę o Centralnym Porcie Komunikacyjnym. Nowe lotnisko ma powstać między Łodzią a Warszawą i ma być jednym z największych przesiadkowych portów lotniczych w Europie. Na jego lokalizację wskazywana jest miejscowość Stanisławów w gminie Baranów. Po pierwszym etapie budowy port ma obsługiwać do 45 mln pasażerów rocznie, a docelowo nawet ok. 100 mln. Ma on powstać na ok. 3000 ha gruntów. Do końca 2019 r. mają trwać prace przygotowawcze, a sam port ma być budowany przez kolejne 8 lat, czyli do końca 2027 r.

24 maja - operatorzy polskiego i duńskiego systemu przesyłu gazu podpisali w Kopenhadze umowę z unijną Agencją Wykonawczą ds. Innowacyjności i Sieci na dofinansowanie prac projektowych gazociągu Baltic Pipe. Maksymalne wsparcie wyniesie 33,1 mln euro.

4 czerwca - pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski poinformował, że budowa odcinka podmorskiego Baltic Pipe rozpocznie się wiosną 2020 r. i będzie trwała 24 miesiące.

15 czerwca - rolnicy po raz pierwszy składali wnioski o dopłaty bezpośrednie przez internet za pomocą aplikacji e-wniosek Plus. Wnioski złożyło ponad 1,3 mln rolników, z czego 866 tys. dokumentów trafiło do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa drogą elektroniczną. Reszta wniosków od małych gospodarstw złożona została w formie specjalnego oświadczenia.

17 czerwca - mieszkańcy gminy Baranów w przeprowadzonym referendum zagłosowali przeciw budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Na pytanie: „Czy jesteś za lokalizacją Centralnego Portu Komunikacyjnego na obszarze gminy Baranów?” 82,8 proc. uczestników głosowania odpowiedziało „nie”. „Za” było 17,2 proc. Frekwencja wyniosła 47 proc.

18 czerwca - Krzysztof Jurgiel złożył rezygnację ze stanowiska ministra rolnictwa. Dwa dni później na jego miejsce powołany został Jan Krzysztof Ardanowski poseł PiS i dotychczasowy wiceprzewodniczący sejmowej komisji rolnictwa.

27 czerwca - PGNiG podpisało porozumienia z firmami Venture Global LNG i Port Arthur LNG, spółką zależną Sempra LNG & Midstream, ws. podstawowych warunków umowy długoterminowej na dostawy gazu skroplonego z USA.

1 lipca - wszedł w życie mechanizm podzielonej płatności VAT (split payment), zakładający, że przedsiębiorca, oprócz tzw. konta firmowego, ma również rachunek VAT, który bank otworzył mu bezpłatnie. Na to konto wpływają kwoty, będące równowartością podatku VAT, od każdej wystawionej przez niego faktury, jeśli płatność realizowana jest w tzw. split payment. W listopadzie szef KAS Marian Banaś informował, że w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy 2018 roku dochody podatkowe były wyższe w stosunku do analogicznego okresu 2017 o ok. 17,2 mld zł, w tym dochody z VAT w tej kwocie to 5,5 mld zł.

5 lipca - Sejm uchwalił tzw. pakiet odpadowy, na który składają się nowelizacje dwóch ustaw: ustawy o odpadach oraz ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska (IOŚ). Nowe przepisy mają uszczelnić obowiązujący system a także walczyć z patologiami w gospodarce odpadowej. Wprowadzają m.in. kaucje gwarancyjne, ograniczenie czasu w składowaniu odpadów, wysokie kary za nie przestrzeganie przepisów, czy zwiększenie uprawnień kontrolnych inspektorów środowiska.

12 lipca - Zarząd Elektrowni Ostrołęka podpisał umowę z generalnym wykonawcą - konsorcjum GE Power i Alstom Power Systems - na budowę nowego bloku klasy 1000 MW w Elektrowni Ostrołęka.

13 lipca - rolnicy protestowali w Warszawie przeciw niskim cenom skupu produktów rolnych. Także w sierpniu sadownicy protestowali z powodu „drastycznie niskich cen skupu owoców”. Protesty rolników odbywały się także w wielu miejscach w kraju, także w formie blokady dróg. Powodem niezadowolenia były także problemy związanych z afrykańskim pomorem świń i niskimi cenami trzody chlewnej.

19 lipca - rząd ogłosił „Plan dla wsi” oparty na trzech filarach: ochronie, wsparciu i rozwoju. Filar „ochrony” miałby dotyczyć pomocy w trakcie wystąpienia klęsk żywiołowych, np. suszy; filar „wsparcia” działałby m.in. w przypadku nadurodzaju, niskich cen za płody rolne; filar „wsparcia” - to wprowadzenie do produkcji rolnej nowoczesnej technologii.

31 lipca - Rada Ministrów przyjęła we wtorek program pomocy dla gospodarstw rolnych i rybackich w tym roku poszkodowanych przez suszę lub powódź. Na jego realizację rząd przeznaczył początkowo z budżetu państwa ok. 800 mln zł, po czym we wrześniu podniósł środki na ten cel do 1,5 mld zł. Tegoroczna susza była wyjątkowo długa i trwała od czerwca do października. Pomoc suszową wypłacała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wpłynęło ponad 280 tys. wniosków na kwotę blisko 1,77 mld zł.

1 sierpnia - prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących, czyli tzw. specustawę mieszkaniową. Ma ona skrócić czas przygotowania inwestycji z pięciu lat do roku. Specustawa wprowadza także nowe standardy urbanistyczne. Inwestycja musi mieć bezpośredni dostęp do drogi publicznej, a minimalna szerokość drogi wewnętrznej nie może być mniejsza niż 6 m. Przystanki komunikacji miejskiej muszą być w odległości 1 km od budowanych mieszkań, jednak w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców muszą być bliżej - do 500 m. Szkoły i przedszkola powinny być budowane w odległości 3 km, a w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców - 1,5 km. Ponadto inwestycja musi być realizowana na terenie zapewniającym dostęp do terenów rekreacyjnych, w takich samych odległościach, jak w przypadku szkół i przedszkoli. Pozwala też na „uruchomienie” gruntów, które dotąd nie były brane pod uwagę przy budownictwie mieszkaniowym, w tym gruntów rolnych w administracyjnych granicach miast, a także pokolejowych, powojskowych i poprzemysłowych.

2 sierpnia - w gospodarstwie w powiecie lubaczowskim wykryto pierwsze w woj. podkarpackim ognisko wirusa afrykańskiego pomoru świń. W sumie w tym roku stwierdzono 109 ognisk u świń ASF w 22 powiatach pięciu województw. Od początku wystąpienia choroby, czyli od lutego 2014 r. stwierdzono 3192 przypadki wirusa u dzików.

12 sierpnia - w Janowie Podlaskim odbyła się 49 aukcja koni arabskich, na której sprzedano tylko sześć koni za łączna kwotę 501 tys. euro. Natomiast w Warszawie odbył się Narodowy Pokaz Koni Arabskich, który zazwyczaj poprzedzał aukcję. Kilka dni później minister Ardanowski powołał nową Radę ds Koni.

19 września - ruszył antysmogowy program Czyste Powietrze. Chętni mogą składać wnioski do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska o pomoc finansową w termomodernizacji domów i wymianie pieców na bardziej ekologiczne. Maksymalna kwota dotacji sięga do 53 tys. zł kosztów kwalifikowanych inwestycji. Dotację można uzupełnić niskooprocentowaną pożyczką. Według NFOŚiGW wymiana pieców i termomodernizacja będzie dotyczyła około 4 mln budynków.

1 października - minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski poinformował, że chcąc rozwiązać problemem nadmiaru jabłek, rząd podjął decyzję o „zdjęciu” z rynku pół miliona ton jabłek przemysłowych. Skupem jabłek zajęła się spółka „Eskimos”. Firma ta ma kupować jabłka po 0,25 zł/kg tj. po cenach wyższych niż płaciły przetwórcy jabłek.

4 października - Sejm uchwalił ustawę o kołach gospodyń wiejskich. Koło gospodyń wiejskich ma być dobrowolną społeczną organizacją mieszkańców wsi, aktywnie działającą na rzecz środowisk wiejskich. Ustawa zakłada, że koło może założyć 10 osób. Na terenie wsi może działać tylko jedno koło w rozumieniu tej ustawy. Do koła mogą należeć tylko mieszkańcy danej wsi. Koło musi być wpisane do rejestru prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

7/8 października - w Incheon w Korei Płd. został opublikowany najnowszy raport IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) nt. globalnych wyzwań klimatycznych. Główna konkluzja raportu jest taka, że wzrost średniej globalnej temperatury o 1,5 stopnia do końca wieku będzie miał znacznie poważniejsze skutki, niż wcześniej sądzono. Zatem tą właśnie wielkość należy traktować jako ostatni próg bezpieczeństwa, poza którym zmiany klimatyczne mogą stać się nieodwracalne. Wcześniej, m.in. w globalnym porozumieniu klimatycznym z Paryża z 2015 r., wskazywano 2 stopnie jako granicę bezpieczeństwa.

9 października - prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys poinformował na konferencji prasowej, że PFR zawarł umowę ze spółką zależną funduszu Mid Europa Partners nabycia pakietu 99,77 proc. akcji Polskich Kolei Linowych SA. PKL to też najstarszy i największy operator kolei i wyciągów górskich posiadający siedem ośrodków w Tatrach i Beskidach, z których najbardziej znane to Kasprowy Wierch i Gubałówka w Zakopanem, a także Jaworzyna Krynicka w Krynicy-Zdrój. W 2013 r. w efekcie prywatyzacji akcje PKL kupiła spółka Polskie Koleje Górskie (PKG) powołana specjalnie do tego celu przez cztery samorządy podhalańskie, na czele z Zakopanem. Pieniądze na zakup, czyli 215 mln zł, zapewnił fundusz inwestycyjny Mid Europa Partners. Następnie fundusz przekazał swoje akcje specjalnie powołanej do tego celu spółce Altura, zarejestrowanej w Luksemburgu, która stała się posiadaczem 99,77 proc. akcji.

12 października - Agencja Fitch potwierdziła, już po raz drugi w tym roku, długoterminowy rating Polski w walucie obcej na poziomie „A-„. Perspektywa ratingu pozostała stabilna. Rating na poziomie „A-„, w ocenie Fitch, odzwierciedla „zdywersyfikowaną gospodarkę i mocne fundamenty makroekonomiczne, które są wspierane przez silne ramy gospodarcze oraz solidny sektor bankowy” - napisano w komunikacie.

16 października - w miejscu planowanego kanału żeglugowego na terenie gminy Sztutowo (woj. pomorskie) prezes PiS Jarosław Kaczyński, minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk oraz poseł PiS, kandydat na prezydenta Elbląga Jerzy Wilk wkopali na plaży od strony Zatoki Gdańskiej ostatni słupek geodezyjny wyznaczający granice przekopu przez Mierzeję Wiślaną. Przekop miałby połączyć Zatokę Gdańską z Zalewem Wiślanym. Obecnie jedyna droga wodna wiedzie przez rosyjską cieśninę pilawską.

Resort gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej zapowiedział, że pierwsze jednostki przez kanał żeglugowy przez Mierzeję Wiślaną będą mogły przepłynąć w 2022 r. Inwestycja ma kosztować ok. 880 mln zł; będzie finansowana w całości z budżetu państwa. Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami, kanał żeglugowy przez Mierzeję Wiślaną będzie miał 1,3 km długości i 5 metrów głębokości. Ma umożliwić wpływanie do portu w Elblągu jednostek o parametrach morskich, tj. zanurzeniu do 4 m, długości 100 m, szerokości 20 m. Obecnie inwestor, czyli Urząd Morski czeka na wydanie decyzji środowiskowej ws. inwestycji. Po jej uzyskaniu Urząd Morski będzie składać wniosek o wydanie pozwolenia wodno-prawnego i następnie wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację nowej drogi wodnej. Wówczas może się rozpocząć faktyczna budowa. Zarząd woj. pomorskiego negatywnie zaopiniował plany inwestycji. Ma on zastrzeżenia do budowy przekopu ze względów ekonomicznych i przyrodniczych.

18 października - PGNiG poinformowało o podpisaniu umowy o odkupieniu udziałów w koncesji na Norweskim Szelfie Kontynentalnym od spółki Equinor Energy AS za 220 mln USD.

18 października - 1 listopada - akcja protestacyjna związkowców w LOT. Strajk został zorganizowany przez Międzyzwiązkowy Komitet Strajkowy, który został wybrany spośród zarządów dwóch reprezentatywnych związków zawodowych: Związku Zawodowego Personelu Pokładowego i Lotniczego (ZZPPiL) na czele z Moniką Żelazik oraz Związku Zawodowego Pilotów Komunikacyjnych PLL LOT, z przewodniczącym Adamem Rzeszotem. Związkowcy domagają się przede wszystkim przywrócenia do pracy przewodniczącej ZZPPiL Monika Żelazik, która została dyscyplinarnie zwolniona z pracy. Chodziło o kwietniowe pismo do pracowników spółki, w którym Żlelazik „mobilizowała” do wytrwania w strajku jak „Powstańcy Warszawscy” i by na protest (który miał się odbyć w maju) przynieśli np. butelki z benzyną. Spółka przekonywała, że szefowa ZZPPiL została zwolniona z pracy nie z powodu swojej działalności związkowej, ale przez nawoływanie innych osób do stanowienia zagrożenia w przestrzeni publicznej. Protestujący podobnie jak w maju domagali się powrotu do starych zasad wynagradzania i zatrudnienia (nie na umowy cywilnoprawne). W ramach październikowego strajku część stewardes i pilotów powstrzymywała się od pracy, co spowodowało, że LOT musiał odwołać ponad 100 rejsów. W trakcie protestu szef LOT zwolnił - za udział w nielegalnym strajku - kilkadziesiąt osób. Ostatecznie Żelazik jak i 67 stewardes oraz pilotów - na mocy porozumienia ze spółką - zostali przywróceni do pracy. Zarząd przewoźnika zobowiązał się też do niedochodzenia od organizatorów kierujących strajkiem i uczestników roszczeń pieniężnych, związanych z akcją strajkową. Według szacunków ok. 15 mln zł wyniosły koszty LOT z powodu strajku. LOT zobowiązał się również do wszczęcia prac nad nowym regulaminem płac.

8 listopada - Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo podpisało wiążącą umowę długoterminową na zakup gazu ziemnego LNG z firmą Cheniere Marketing International. Umowa została zawarta na 24 lata.

9 listopada - Sejm znowelizował ustawę dot. sprzedaży produktów przez rolników. Dzięki nowym przepisom, rolnicy będą mogli zwiększyć swoje przychody sprzedając żywność np. do restauracji czy sklepów. Nowe przepisy podwyższają ponadto kwoty przychodów zwolnionych z podatku dochodowego od osób fizycznych z 20 do 40 tys. zł.

13 listopada - „Gazeta Wyborcza” napisała, że w marcu 2018 roku przewodniczący KNF Marek Chrzanowski zaoferował właścicielowi m.in. Getin Noble Banku Leszkowi Czarneckiemu przychylność dla Getin Noble Banku w zamian za około 40 mln zł - miało to być wynagrodzenie dla wskazanego przez szefa KNF prawnika. Czarnecki nagrał rozmowę, jednak w nagraniu nie znalazła się wypowiedź Chrzanowskiego o tej kwocie. Według biznesmena szef KNF pokazał mu kartkę, na której napisał „1 proc.”, co miało stanowić część wartości Getin Noble Banku „powiązaną z wynikiem banku”. Tego samego dnia Chrzanowski podał się do dymisji, 23 listopada premier powołał na nowego szefa KNF Jacka Jastrzębskiego, a 27 listopada Chrzanowski został zatrzymany przez CBA. W śląskim wydziale Prokuratury Krajowej usłyszał zarzut przekroczenia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego - przewodniczącego KNF - w celu osiągnięcia korzyści osobistej i majątkowej przez inną osobę, w związku z marcową rozmową z właścicielem Getin Noble Banku Leszkiem Czarneckim. Przesłuchanie Chrzanowskiego w prokuraturze trwało dwa dni. Podejrzany nie przyznał się do winy. Wniosek o aresztowanie b. szefa KNF prokuratura motywowała grożącą mu surową karą - do 10 lat więzienia - oraz obawą matactwa. W nocy z 28 na 29 listopada Sąd Rejonowy Katowice-Wschód ogłosił decyzję o aresztowaniu podejrzanego na dwa miesiące.

19 listopada - Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Koncepcję PPK przedstawiono na konferencji prasowej w Ministerstwie Finansów w lutym. Ustawa została uchwalona przez Sejm 4 października i przyjęta bez poprawek przez Senat 26 października. Ustawa zakłada utworzenie prywatnego, dobrowolnego systemu gromadzenia oszczędności emerytalnych. W program ma być zaangażowane państwo, pracodawcy i pracownicy. Dotyczy osób, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynosić od 2 do 4 proc. wynagrodzenia. Z kolei pracodawca dopłacałby składkę od 1,5 proc. do 4 proc. wynagrodzenia. W efekcie maksymalna wpłata na PPK w przypadku jednego pracownika mogłaby wynosić 8 proc.

Wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK będzie mogła wynosić mniej niż 2 proc. wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5 proc. wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu, nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. Poza tym obowiązywałaby coroczna dopłata z budżetu w wysokości 240 zł, a ponadto państwo dawałoby dodatkową „opłatę powitalną” w wysokości 200 zł. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2019 r. z półrocznym vacatio legis, a następnie z półrocznymi opóźnieniami ma być przyjmowana przez coraz mniejsze firmy. Pracownicze Programy Kapitałowe mają dotyczyć ok. 11,5 mln pracowników i mają zapewnić dodatkowe oszczędności dla przyszłych emerytów, po ukończeniu przez nich 60. roku życia.

19 listopada - Szefowie dyplomacji Polski i Danii - Jacek Czaputowicz i Anders Samuelsen - podpisali w Brukseli umowę w sprawie rozgraniczenia obszarów morskich na Bałtyku. Przez obszar ten przebiega rekomendowana trasa gazociągu Baltic Pipe.

23 listopada - resort energii przedstawił założenia projektu Polityki Energetycznej Państwa do 2040 r. - wg. nich 60 proc. prądu ma pochodzić z węgla w 2030 r. i poniżej 30 proc. w 2040 r., energia jądrowa od 2033 r., gaz jako paliwo przejściowe, rezygnacja z rozbudowy wiatraków na lądzie i budowa ich na morzu.

30 listopada - w projekcie Baltic Pipe zapadły ostateczne decyzje inwestycyjne. Zgodnie z nimi operatorzy systemów przesyłowych gazu z Polski i Danii zobowiązali się do budowy 900 km gazociągu, łączącego Polskę z norweskimi złożami. Baltic Pipe ma ruszyć jesienią 2022 r.

2-15 grudnia - odbył się szczyt klimatyczny ONZ w Katowicach (COP24). Pierwszego dnia wiceminister środowiska Michał Kurtyka w imieniu Polski przejął przewodnictwo, prezydenturę nad szczytem klimatycznym ONZ w Katowicach. Szczyt potrwa do późnych godzin nocnych w sobotę 15 grudnia. Na koniec strony przyjmą tzw. Pakiet Katowicki, czyli mapę drogową realizacji Porozumienia paryskiego z 2015 r. W stolicy Francji państwa zobowiązały się, że podejmą działania na rzecz zatrzymania globalnego ocieplenia na poziomie dwóch stopni Celsjusza - a w razie możliwości jedynie 1,5 stopnia Celsjusza - powyżej średniej temperatur sprzed rewolucji przemysłowej. Porozumienie nie mówi o redukcji emisji CO2 jako jedynym sposobie przeciwdziałania zmianom klimatu. Wskazuje również na pochłanianie dwutlenku węgla i wykorzystaniu go np. do poprawy jakości gleb, lasów.

13 grudnia - Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę, dzięki której 100 proc. energii elektrycznej będzie sprzedawane przez giełdę

17 grudnia - Norweskie Ministerstwo Ropy i Energii wydało zgodę na objęcie przez PGNiG Upstream Norway AS ponad 42 proc. udziałów w złożu Tommeliten Alpha. Dzięki transakcji Grupa Kapitałowa PGNiG zwiększy wydobycie na Norweskim Szelfie Kontynentalnym o 0,5 mld m sześc. rocznie.

19 grudnia - PGNiG podpisało z firmą Port Arthur LNG, filią amerykańskiego koncernu Sempra Energy 20-letni kontrakt na dostawy LNG. Mają one ruszyć w 2023 r., docelowo osiągając 2,7 mld m sześc. gazu rocznie. Według PGNiG, kontrakt domyka portfel importowy LNG spółki.

19 grudnia - Rada UE, Komisja Europejska i Parlament Europejski w czasie tzw. trilogu osiągnęły wstępny kompromis co do treści Rozporządzenia ws. wspólnego rynku energii elektrycznej i Dyrektywy ws. wspólnych zasad rynku energii elektrycznej.

20 grudnia - Prezes URE zarządził przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego dotyczącego ewentualnych manipulacji na rynku energii. W ocenie URE wzrost cen energii notowany na TGE w okresie po 1 września br. może nie być wyłącznie wynikiem wzrostu cen węgla kamiennego i uprawnień do emisji CO2.

21 grudnia - Decyzja rządu o obniżeniu akcyzy z 20 zł na 5 zł, 95-procentowa redukcja opłaty przejściowej, to niektóre mechanizmy stabilizacji cen energii, jakie w piątek przedstawili na konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki i minister energii Krzysztof Tchórzewski. Zapewnili, że podwyżek cen energii nie będzie. Odpowiednia ustawa w tej sprawie ma zostać uchwalona 28 grudnia.

23 grudnia - Lasy Państwowe poinformowały, że Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku rozpoczęła procedurę przygotowania aneksów do planów urządzenia lasu (PUL) dla nadleśnictw Puszczy Białowieskiej. Do konsultacji społecznych mają one trafić w styczniu. W przypadku Nadleśnictwa Białowieża konieczność stworzenia nowego aneksu wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z kwietnia 2018 roku i polskich zobowiązań wobec KE. Lasy Państwowe tłumaczą, że nowy aneks jest jedyną prawną możliwością uchylenia aneksu z marca 2016 r., zakwestionowanego przez Trybunał. Nadleśnictwo Białowieża nowym wniosku o aneks wnosi ono o zredukowanie ilości drewna zaplanowanej do pozyskania do końca obowiązywania planu (do roku 2021) do 116,3 tys. m sześc. - o 71,7 tys. m sześc. mniej niż w poprzednim aneksie. Wszystkie trzy wnioski o aneksy zakładają pozyskanie przez puszczańskie nadleśnictwa 170,8 tys. m sześc. drewna w ciągu trzech najbliższych lat.

27 grudnia - Polski Fundusz Rozwoju przystąpił do spółki Nowe Jaworzno Grupa Tauron, która buduje blok węglowy o mocy 910 MW w Elektrowni Jaworzno. Fundusz, będący stroną umowy inwestycyjnej, opłacił pierwszą transzę kapitału w wysokości 100 mln zł.

28 grudnia - Prawie 4,5 mld zł wyniesie unijne wsparcie dla projektów transportowych i infrastrukturalnych. Chodzi m.in. o rozwój i budowę 59 dworców oraz modernizację linii kolejowych w Polsce, w tym magistrali kolejowej C-E 65, budowę drogi S7 i rozbudowę Portu Gdynia. Beneficjentami 11 podpisanych umów na dofinansowanie z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 o łącznej wartości ponad 8 mld zł są: PKP SA, PKP PLK, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) oraz Zarząd Morskiego Portu Gdynia.

Sejm uchwalił nowelizację m.in. obniżającą akcyzę na energię elektryczną, zmieniającą stawki opłaty przejściowej oraz ustalającą ceny energii na poziomie z 30 czerwca 2018 r.

29 grudnia - Senat poparł bez poprawek nowelizację obniżającą akcyzę na energię elektryczną, opłatę przejściową oraz ustalającą ceny energii na poziomie z 30 czerwca 2018 r.

Rok 2018 okazał się wyjątkowo dobry dla budżetu. Do końca listopada w kasie państwa była nadwyżka, po jedenastu miesiącach wyniosła ponad 11 mld zł. W ustawie budżetowej na 2018 r. dopuszczono deficyt w wysokości 41,5 mld zł, jednak wszystko wskazuje, że będzie on dużo mniejszy, a nawet rekordowo niski. Minister finansów Teresa Czerwińska zapowiedziała niedawno, że szacunki wskazują, iż nie powinien on przekroczyć 15 mld zł. Jednocześnie deficyt sektora finansów publicznych może spaść do rekordowo niskiego poziomu 0,5 proc. PKB. Sytuacja finansowa państwa jest na tyle dobra, że w listopadzie br. rząd postanowił znowelizować tzw. ustawę okołobudżetową i przeznaczyć ok. 11 mld zł z tegorocznych oszczędności na zwiększenie niektórych wydatków.

za PAP, mw