Dlaczego odmawia się prawa do informacji na polskich porodówkach?

Jednym z elementów standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej jest informowanie o możliwości pozyskiwania i deponowania komórek macierzystych. W najnowszym rozporządzeniu Ministerstwo Zdrowia proponuje rezygnację z tych zapisów

O planowanych zmianach rozmawiamy z gośćmi Wywiadu Gospodarczego: Alicją Łukaszewską, mgr położnictwa, specjalistką położną, kierownikiem bloku porodowego Specjalistycznego Szpitala Inflancka w Warszawie oraz dr hab. Emilianem Snarskim, hematologiem, dyrektorem medycznym Polskiego Banku Komórek Macierzystych.

ZOBACZ WYWIAD:

Krew pępowinowa zawiera komórki macierzyste które mogą być wykorzystywane w 80 chorobach onkologicznych i hematologicznych, tak samo jak komórki szpiku kostnego. Różnica polega na tym, że w przypadku wystąpienia choroby leczonej komórkami macierzystymi nie szukamy dawcy niespokrewnionego, a mamy zabezpieczony w ciekłym azocie materiał biologiczny, który może być niemal natychmiast wykorzystany w leczeniu. Do tej pory z zabezpieczonego materiału skorzystało w PBKM ponad 100 dzieci. Niezależnie czy uznamy, że nie są to wielkie liczby, nie wolno zapominać, że nie chodzi tu o statystyki, ale o każde ludzkie życie, które jest bezcenne.

Chcemy bankować komórki macierzyste z wielu powodów. Jedną z nich jest możliwość wykorzystania ich do przeszczepienia komórek krwiotwórczych, przeszczepiania szpiku, ale też w rozwoju nowych technologii, czy też w zagrożeniach, o których na co dzień nie myślimy, ale mogą stać się realne – takie jak konieczność przeszczepienia szpiku całym grupom ludzi w wypadku nuklearnym – wymienia dr hab. Emilian Snarski

Zanim podejmiemy każdą ważną decyzję, musimy poznać wszystkie aspekty: za i przeciw. Bez dostępu do informacji, trudno mówić o świadomym dokonywaniu wyboru. Dlatego w środowisku medycznym związanym z opiekę nad kobietami w ciąży przyjęto ze zdziwieniem propozycję zmiany obowiązującego od kilku lat tzw. Standardu Opieki Okołoporodowej (SOOP), w aspekcie informowania o możliwości pobrania i bankowania krwi pępowinowej noworodka.

Chciałam zwrócić uwagę, że nie chodzi tutaj o namawianie, a jedynie o informowanie pacjentek. Brak tego tak ważnego zapisu w Standardzie Organizacyjnym Opieki Okołoporodowej sprawia, że wiele szpitali, szkół rodzenia, położnych i lekarzy nie będzie o tym pamiętać. Tym samym pacjentki będą miały ograniczony dostęp do informacji, co ograniczy ich możliwość podjęcia świadomej decyzji : na tak, lub na nie: w najważniejszym dla rodzica temacie: życia i zdrowia własnego dziecka. Edukacja o wadach i zaletach tego typu rozwiązań jest kluczowa – podkreśla Alicja Łukaszewska

Argumentem koronnym użytym przez Ministerstwo Zdrowia w dyskusji jest fakt niefinansowania bankowania krwi ze środków publicznych. De facto w SOOPie pozostało wiele innych zapisów dotyczących kwestii nie finansowanych z budżetu.

Niestety jest tak, że środki przeznaczone na medycynę są ograniczone i te, które finansowały ten cel, dziś zostały przeniesione na inny. Nie ma takiego systemu opieki zdrowotnej, który stać na wszystko co możliwe. Mamy szereg elementów prywatnej opieki medycznej, do których nie odbieramy prawa do informowania – tylko dlatego, że nie są to środki publiczne. Większość z  nas korzysta z usług prywatnych stomatologów i nikt nie mówi, że informowanie o tej możliwości jest nieetyczne - polemizuje z argumentami ministerstwa dr Snarski

Zapis o edukacji w zakresie krwi pępowinowej pojawił się w SOOP w 2018 roku jako wypełnienie zapisów Rezolucji Parlamentu Europejskiego i prawa pacjentki do informacji o wszystkich możliwościach dotyczących dawstwa krwi pępowinowej – w tym na cele publiczne, naukowe i na potrzeby przyszłego wykorzystania w rodzinie. Obecnie krew pępowinową na cele rodzinne zabezpiecza w Polsce ok. 2% kobiet w ciąży.

CZYTAJ TEŻ: Polska powinna utrzymać swoje weto i zastosować jeszcze cztery inne