TYLKO U NAS
Polska jednym z beneficjentów zmian w światowych łańcuchach dostaw
Konieczność wypracowania nowych mechanizmów dystrybuowania surowców, komponentów i towarów, które będą bardziej odporne na wahania, jest nagląca. Wojna w Ukrainie uświadomiła nam dobitnie, jak ważne są przebudowa globalnych powiązań gospodarczych i uniezależnienie się od niedemokratycznych reżimów – wskazuje w tekście na łamach „Polskiego Kompasu 2022” Marek Dietl, prezes zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA
Przerwanie dotychczasowych łańcuchów dostaw, w których kluczową rolę odgrywały koszty produkcji, unaoczniło nam, że jedno państwo może wstrzymać wysyłkę danego dobra i sparaliżować międzynarodowe rynki. Wojna w Ukrainie i wywołany przez nią kryzys surowcowy dodatkowo wzmacniają potrzebę uniezależnienia Polski, także w kontekście bezpieczeństwa energetycznego.
Polska skorzysta na near-shoringu
Przed Polską stoją w tym kontekście dwa kluczowe wyzwania. Nałożenie embarga na dostawy surowców z Rosji było niezbędnym krokiem do uderzenia w podstawę gospodarki agresora. Musimy jednak zaspokoić nasze potrzeby wynikające z sezonu grzewczego oraz zabezpieczyć dostawy surowców na przyszłość.
Odpowiedzią na te wyzwania jest m.in. Krajowy Plan Odbudowy, który zwiększy konkurencyjność polskiej gospodarki. Prócz inwestycji w transformację energetyczną obejmuje on finansowanie nowoczesnego transportu, cyfryzacji i badań naukowych. W planach jest też przeznaczenie co najmniej 66 proc. środków na zieloną transformację: wprowadzenie energooszczędnych i przyjaznych środowisku innowacji. To ważne, że już od kilku lat sukcesywnie dywersyfikujemy źródła dostaw, by uniezależnić się od Rosji. Kolejne inwestycje w odnawialne źródła energii jeszcze poprawią bezpieczeństwo energetyczne Polski i Europy.
Jednocześnie musimy wypracować silną pozycję w zmieniającym się systemie łańcuchów dostaw, która będzie odpowiadała naszemu potencjałowi. Rekordowe wyniki bezpośrednich inwestycji zagranicznych w 2021 oraz (mimo wojny w Ukrainie) w 2022 r, pokazują, że koncerny postrzegają Polskę jako atrakcyjne miejsce do inwestowania i wierzą w rozwój naszej gospodarki. To ważne w kontekście near-shoringu, czyli skracania łańcuchów dostaw. Polska w porównaniu z Europą Zachodnią wciąż jest atrakcyjna kosztowo, a przy tym ma wysoko wykwalifikowaną siłę roboczą. Naszymi atutami są także położenie blisko rynków zachodnioeuropejskich oraz rozwijająca się infrastruktura transportowa.
Technologiczny hub w centrum Europy
Po wybuchu wojny w Ukrainie sojusznicy z NATO potwierdzili gwarancje naszego bezpieczeństwa, o czym zaświadczył osobiście prezydent Joe Biden podczas wizyty w Polsce. To istotna wiadomość dla inwestorów z zagranicy, którzy nie powinni obawiać się ewentualnego wpływu geopolityki na naszą gospodarkę. To także ważny sygnał, gdyby Stany Zjednoczone zdecydowały się na zawężenie łańcuchów dostaw wyłącznie do państw sojuszniczych (tzw. friend-shoring). W ramach tej koncepcji Polska jako jeden z największych sprzymierzeńców Stanów Zjednoczonych mogłaby odgrywać kluczową rolę w tym układzie.
Faktem jest, że już dziś korzystamy z tendencji do skracania łańcuchów dostaw. Stajemy się produkcyjnym centrum Europy, m.in. w branży motoryzacyjnej, AGD czy meblowej. Przyciągamy również coraz więcej inwestycji związanych z rozwojem nowych technologii. Jako Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie staramy się dołożyć swoją cegiełkę w tym zakresie. Nasza spółka GPW Tech jest producentem i dostarczycielem nowoczesnych rozwiązań technologicznych dla rynków kapitałowych w Polsce i za granicą. Na nasz parkiet przyciągamy innowacyjne spółki, nie tylko z obszaru IT, ale też m.in. z branży gamingowej, medycznej czy biotechnologicznej. Ponadto mamy na rynku świetnych specjalistów IT, z których potencjału powinniśmy korzystać, by jako kraj stać się nie tylko produkcyjnym, lecz i technologicznym hubem.
Know-how GPW pomostem ze Wschodem
Po zakończeniu wojny w Ukrainie zasadniczym wyzwaniem dla Zachodu będzie odbudowa tego kraju. Polska, jako jeden z liderów pomocy dla walczącej Ukrainy, może w tym przedsięwzięciu odegrać istotną rolę. Podpisaliśmy już kilka umów międzyrządowych, które będą stanowiły podstawę naszej współpracy. Mogą się w nią zaangażować spółki Skarbu Państwa oraz zainteresowane podmioty prywatne – według Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu już ponad 420 firm zgłosiło chęć udziału w odbudowie Ukrainy.
Jako GPW nawiązaliśmy bliskie relacje z ukraińskim nadzorem finansowym, który chcemy wesprzeć w tworzeniu rynku kapitałowego i giełdy. W naszym zespole wciąż są pracownicy, którzy tworzyli od podstaw warszawski parkiet. Możemy eksportować ich cenne doświadczenie i pomóc w budowaniu instytucji niezbędnych do rozwoju ukraińskiej gospodarki. Na etapie tworzenia giełdy w Ukrainie moglibyśmy wprowadzić dual listing lub inne rozwiązania, które mogłyby zagospodarować zainteresowanie globalnego kapitału ukraińskimi spółkami.
Oprócz odbudowy infrastruktury naszego sąsiada geopolitycznym wyzwaniem będzie przyciąganie biznesu ze Wschodu, osieroconego po faktycznym upadku rosyjskiej giełdy i gospodarki. Polska i GPW mogą być pomostem dla firm ze Wschodu, które chciałyby utrzymać gospodarcze relacje z Unią. Jako Zachód powinniśmy robić możliwie jak najwięcej, by eksportować nasze wartości i standardy. Przykładem takiego działania jest przejęcie większościowych udziałów w Armeńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (AMX) przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Chcemy dzielić się naszym know-how i rozwijać rynki kapitałowe w regionie Kaukazu Południowego, a w perspektywie także szerzej.
„Obyś żył w ciekawych czasach”
To maksyma, którą w ostatnich dwóch latach często przywołujemy. Niespotykana w skali świata pandemia, a później wojna na obrzeżu Europy zburzyły spokój Zachodu i zmusiły do zrewidowania ustalonego ładu globalnej gospodarki. Nie chcemy żyć w epoce niepewności, w której państwo trzecie może wstrząsnąć światowym handlem, wstrzymując dostawy określonego surowca lub komponentu. W interesie Polski jest zbudowanie takiej pozycji w nowym systemie powiązań handlowych, jaka będzie odpowiadała naszemu potencjałowi i zapewni rozwój naszej gospodarki.
Inwestorzy zagraniczni już dzisiaj chętnie lokują swój kapitał w Polsce, chcąc korzystać z kompetencji naszych specjalistów i potencjału rynku. Potwierdza to także rekordowa wartość inwestycji w polskie start-upy w pierwszej połowie 2022 r. Wyniosła ona 2076 mln zł, czyli niemal tyle samo, ile w całym 2020 r. Coraz większe znaczenie na polskim rynku Venture Capital zyskują środki międzynarodowych prywatnych funduszy inwestycyjnych, które w pierwszym półroczu 2022 r. odpowiadały za 68,6 proc. zainwestowanych środków (o 14 proc. więcej niż w 2021 r).
Wciąż rosnące zainteresowanie polskim rynkiem, nasza pozycja geopolityczna, lokalizacja geograficzna oraz rozwijająca się infrastruktura sprzyjają tworzeniu w Polsce produkcyjnego i technologicznego hubu. To wszystko sprawia, że możemy odegrać kluczową rolę w nowym systemie łańcuchów dostaw dla Zachodu, a wypracowanie takiej pozycji w tworzącym się układzie jest naszą racją stanu.
Marek Dietl, prezes zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2022” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2022”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika
