TYLKO U NAS
„W czasach kryzysu uważaj na zagrożenie, ale rozpoznaj też rodzące się szanse” 2.0
Dwa lata temu, w środku globalnej pandemii COVID-19 pisząc artykuł do „Polskiego Kompasu”, cytowałem słowa byłego prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna F. Kennedy’ego: „Chińczycy używają dwóch pociągnięć pędzlem, by napisać słowo »kryzys«. Pierwsze oznacza zagrożenie, drugie – szansę. W czasach kryzysu uważaj na zagrożenie, ale rozpoznaj też rodzące się szanse”. Przyznam, że nie sądziłem, że jego słowa będą aktualne także dziś, ale z zupełnie innego powodu - pisze Maciej Trybuchowski prezes zarządu KDPW i KDPW_CCP na łamach rocznika „Polski Kompas 2022”
Pandemia diametralnie zmieniła globalne stosunki społeczno-gospodarcze. Nikt jednak nie przypuszczał, że nadejdą jeszcze trudniejsze czasy. Na naszych oczach dokonują się największe od zakończenia II wojny światowej zmiany geopolityczne, które wpływają na globalną gospodarkę, a co za tym idzie także na rynek finansowy.
„Uważaj na zagrożenia…
Napaść Rosji na Ukrainę zapoczątkowała ciąg zdarzeń, które diametralnie zmieniły porządek świata, do którego przyzwyczailiśmy się w ostatnich dziesięcioleciach; pociągnęła za sobą wiele negatywnych skutków: kryzys gospodarczy i humanitarny, destabilizację rynku surowców energetycznych, inflację, sankcje gospodarcze, widmo głodu w biedniejszych częściach globu, kryzys migracyjny, zmianę polityki Chin, zakłócenie globalnego łańcucha dostaw, zwiększenie zagrożenia ze strony reżimów. To tylko kilka czynników, które mają również niebagatelne znaczenie dla funkcjonowania rynków finansowych.
…ale rozpoznaj też rodzące się szanse”
Obecna sytuacja rodzi także szanse. Konflikt zbrojny spowodował niespotykaną w ostatnich latach solidarność i jedność wśród państw Zachodu. Zaczęto krytycznie patrzeć na uzależnienie krajowych gospodarek od importu surowców energetycznych oraz dostrzegać zagrożenia związane z nadmiernym wyzbywaniem się kolejnych gałęzi przemysłu i przenoszeniem produkcji za granicę. Globalny kapitał praktycznie wycofał się z Rosji, a zawirowania na rynku chińskim i polityka tamtejszego rządu powodują też rewizję strategii wobec Państwa Środka. Na horyzoncie pojawia się w końcu także plan odbudowy Ukrainy po wojennych zniszczeniach.
Szanse dla Polski
Patrząc z perspektywy Polski na zbrojny atak Rosji na Ukrainę, implikacje dla gospodarki i lokalnego rynku finansowego wywołują kwestie związane z: uniezależnieniem się od importu surowców z Rosji, przyspieszeniem transformacji energetycznej, wzrostem inwestycji na zbrojenia i szeroko rozumianym cyberbezpieczeństwem, napływem ukraińskich uchodźców (nowa siła nabywcza, ale także, potencjalnie mniejsze, problemy z napięciami na rynku pracy czy rynku nieruchomości). To właśnie te czynniki mogą mieć duży wpływ na funkcjonowanie poszczególnych sektorów gospodarki w perspektywie dłuższej niż kilka tygodni. Jaki będzie to miało wpływ na rynek kapitałowy?
Odbudowa Ukrainy szansą dla polskiej gospodarki i rynku kapitałowego
Polska ma aspiracje bycia pomostem między podnoszącą się z powojennych zniszczeń Ukrainą a resztą Europy. W pomoc chcą się zaangażować nie tylko podmioty państwowe oraz spółki Skarbu Państwa, lecz i wiele prywatnych firm. Już ponad pół tysiąca z nich zgłosiło taką gotowość.
Polska może zaoferować Ukrainie kompleksową ofertę wsparcia, począwszy od procesów inwestycyjnych, przez zorganizowanie finansowania odbudowy, aż po know-how polskich firm wraz ze wsparciem menedżerów. Unia Europejska oraz inne organizacje międzynarodowe zaoferowały swoje wsparcie w procesie odbudowy Ukrainy. W tym kontekście przydatna może się okazać nasza wiedza i doświadczenie zdobyte w wieloletnim procesie rozwoju kraju według unijnych zasad.
Rynek kapitałowy powinien mieć dużą rolę do odegrania w procesie odbudowy Ukrainy. Do tego celu potrzebna będzie mobilizacja dodatkowych kapitałów przeznaczanych na budowanie potencjału polskich przedsiębiorstw, które powinny aktywnie uczestniczyć w odbudowie po zniszczeniach wojennych u naszego sąsiada. Może także służyć jako platforma finansowania ukraińskich spółek czy miast (emisja obligacji komunalnych) zaangażowanych w proces odbudowy.
Zielona gospodarka finansowana przez rynek kapitałowy
Kryzys energetyczny powoduje przyspieszenie w obszarze zwiększenia wolumenu energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych i poszukiwania innowacyjnych rozwiązań ograniczających zużycie energii. Latem 2022 r. Ministerstwo Finansów podjęło prace nad opracowaniem mapy drogowej dla rozwoju rynku kapitałowego w kierunku zrównoważonych inwestycji. Chodzi m.in. o rozwój nowych usług i instrumentów finansowych, takich jak np. zielone obligacje, które będą wspierać inwestycje w przedsięwzięcia proekologiczne. Zrównoważone finanse to aktualnie jeden z najbardziej dynamicznych trendów na rynkach finansowych. Jak szacuje Bloomberg, wartość aktywów o zrównoważonym profilu w skali globalnej będzie do końca 2025 r. stanowić aż jedną trzecią wszystkich globalnych aktywów finansowych.
Powstająca mapa drogowa ma pomóc w zidentyfikowaniu mocnych i słabych stron polskiego rynku kapitałowego w kontekście finansowania transformacji klimatycznej. Przedsięwzięcie to jest dużą szansą dla rozwoju polskiego rynku kapitałowego, a Polska ma aspiracje stać się regionalnym centrum zielonych finansów w tej części Europy. To także jeden z elementów rządowej Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego, a zawirowania na rynku tradycyjnych surowców energetycznych wywołane wojną w Ukrainie mają szanse przyspieszyć rozwój tego segmentu naszego rynku.
Jednym z kluczowych czynników sukcesu rozwoju polskiego rynku kapitałowego jest jego infrastruktura transakcyjna i post-transakcyjna. Ta pierwsza pozwala na zawieranie transakcji, druga zaś – być może mniej dostrzegana na co dzień – gwarantuje bezpieczne, terminowe ich rozliczenie i rozrachunek oraz rejestrację wszystkich dopuszczonych do obrotu papierów wartościowych. Solidne podstawy już mamy. Jeśli wykorzystamy szanse, jakie przyniosły wydarzenia ostatnich miesięcy, polski rynek kapitałowy z pewnością ulegnie istotnemu wzmocnieniu.
Maciej Trybuchowski prezes zarządu KDPW i KDPW_CCP
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2022” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2022”:
