Polityka społeczna w dobie kryzysów

Inwestycja w rodzinę to obowiązek, gwarantujący budowę silnego, niezależnego, dynamicznie rozwijającego się państwa. Polityka prorodzinna musi być cały czas monitorowana i poddawana modyfikacjom, żeby była skuteczna – wskazuje Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej

Minister Marlena Maląg zabrała głos w specjalnym wydawnictwie podsumowującym kilkumiesięczny cykl debat „Forum wGospodarce.pl”.

Polityka społeczna w dobie kryzysów

Najpierw pandemia COVID-19, a następnie wojna na Ukrainie i wszystkie jej konsekwencje postawiły przez nami nowe wyzwania. Mimo trudnych okoliczności sytuacja na rynku pracy w Polsce jest najlepsza od lat, wskaźniki ubóstwa są na niskim poziomie, a wszystkie dotychczas realizowane programy społeczne są kontynuowane. Co więcej – uruchamiamy kolejne. Wszystko w trosce o dobro polskich rodzin.

W ostatnich latach nie tylko Polska, lecz także cały świat stanął w obliczu trudnej sytuacji makroekonomicznej wywołanej najpierw pandemią COVID-19 (przerwanie łańcuchów dostaw i zamknięcie gospodarek), a później zbrojnej napaści Federacji Rosyjskiej na Ukrainę (wysoki poziom niepewności, turbulencje na rynku surowców energetycznych, zaburzenia dostaw zboża do Afryki i na Bliski Wschód). Niezmiernie ważne jest, aby rządy poszczególnych krajów szybko reagowały na zmieniające się otoczenie i dbały o swoich obywateli.

Wsparcie dla rodzin w dobie kryzysów

Polska takie działania podejmuje. Priorytetem rządu Polski jest również właściwa i stabilna polityka prorodzinna. Inwestycja w rodzinę to obowiązek, gwarantujący budowę silnego, niezależnego, dynamicznie rozwijającego się państwa. Polityka prorodzinna musi być cały czas monitorowana i poddawana modyfikacjom, żeby była skuteczna. Musi być dostosowana do faz życia rodziny, a także zmieniających się warunków (społecznych, demograficznych, kulturowych, ekonomicznych). Zawsze jednak musi zostawiać rodzinom wybór i szanować ich autonomię, a co najważniejsze – być odpowiedzią na realne potrzeby rodzin.

Do najważniejszych elementów polityki prorodzinnej w Polsce należą między innymi: program Rodzina 500+, a wkrótce Rodzina 800+, Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, program „Dobry start”, Karta Dużej Rodziny, PIT 0 dla podatników, którzy wychowują co najmniej czworo dzieci, program Maluch+, dofinansowanie do opieki żłobkowej.

Kiedy mowa o rodzinie, nie wolno pomijać seniorów, szczególnie że ich liczba rośnie z roku na rok. Z jednej strony ważne jest zapewnienie im bezpieczeństwa finansowego, a z drugiej odpowiedniej jakości ich życia, a zatem także wspieranie ich aktywności. Istotne jest również zapewnienie opieki tym, którzy jej potrzebują.

Do najważniejszych działań zaliczanych do polityki senioralnej należą między innymi: znacząca waloryzacja emerytur i rent, wprowadzenie tzw. 13. emerytury i kolejnego dodatkowego świadczenia pieniężnego – tzw. 14. emerytury, program ­Senior+, Aktywni+, Opieka 75+ czy Korpus Wsparcia Seniorów.

Polska w czołówce krajów z najniższym zagrożeniem ubóstwem

Te działania są skuteczne. Polska znajduje się w czołówce krajów o najniższym zagrożeniu ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w Unii Europejskiej. Wartość wskaźnika zagrożenia ubóstwem lub wykluczeniem społecznym (AROPE) dla Polski w 2022 roku wyniosła 15,9 proc., co daje nam trzecie miejsce wśród krajów UE. Wyżej uplasowały się Czechy i Słowenia. Średnio dla UE odnotowano wartość 21,6 proc.

Jeśli chodzi o zasięg ubóstwa skrajnego w Polsce, w 2022 roku wyniósł on 4,7 proc., a więc pomimo niekorzystnej sytuacji na świecie nie pogorszył się, lecz utrzymał na takim samym poziomie jak w 2021 roku, a w stosunku do 2015 roku obniżył się o 1,8 pkt proc.

Historycznie niskie bezrobocie w Polsce

Dzięki działaniom osłonowym w czasie pandemii oraz mądrej polityce wobec obywateli Ukrainy przybywających do Polski po wybuchu wojny za naszą wschodnią granicą sytuacja na rynku pracy w Polsce jest bardzo dobra.

W końcu 2022 roku stopa bezrobocia wyniosła 5,2 proc. (w 2015 roku 9,7 proc.), a w lipcu br. osiągnęła rekordowo niski poziom 5,0 proc. Po raz ostatni niższą stopę bezrobocia rejestrowanego zanotowano w sierpniu 1990 roku.

Dobrą sytuację na rynku pracy potwierdza także Eurostat. Według danych Eurostatu z czerwca 2023 r. Polska razem z Czechami była krajem o drugim (po Malcie) najniższym wskaźniku bezrobocia w UE – osiągnęła stopę na poziomie 2,7 proc. wobec 5,9 proc. w Unii Europejskiej i 6,4 proc. w strefie euro.

Rolą państwa jest wspieranie obywateli w trudnych czasach. To nasz priorytet.

Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej

Forum wGospodarce.pl

… to przedsięwzięcie Grupy Medialnej Fratria - coroczna platforma wymiany doświadczeń, prognoz i wyzwań między liderami administracji rządowej i biznesu. Celem Forum jest wspólne wypracowanie możliwych kierunków rozwoju konkurencyjności polskich firm na rynku światowym i zwiększenia poziomu reinwestycji globalnych marek w Polsce. W tym roku szczególnie ważne stały się debaty dotyczące kryzysu energetycznego i surowcowego oraz szeroko rozumianego bezpieczeństwa w obliczu trwającej wojny w Ukrainie.

Oprac. sek