Dwie pływające jednostki do odbioru i regazyfikacji LNG mogą powstać w Zatoce Gdańskiej
Jednym z niewątpliwych sukcesów Polski w ostatnich latach jest zapewnienie bezpieczeństwa dostaw gazu ze zdywersyfikowanych źródeł, a poprzez to wyeliminowanie szantażu energetycznego ze strony Rosji. Ważny wkład w ten sukces ma spółka GAZ-SYSTEM, będąca w 100 procentach własnością Skarbu Państwa. To kluczowy podmiot odpowiedzialny za transport gazu ziemnego oraz zarządzanie siecią przesyłową wysokiego ciśnienia. Aktualnie, spółka intensywnie pracuje nad utworzeniem w Polsce hubu gazowego dla Europy Środkowo-Wschodniej, a elementem tej koncepcji jest realizacja terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej, który w oparciu o dwie jednostki FSRU może regazyfikować łącznie do 10,6 miliardów sześciennych paliwa gazowego rocznie.
Budowa terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej to kolejny już strategiczny projekt GAZ-SYSTEM, realizowany w uzupełnieniu do kluczowych dla dywersyfikacji i bezpieczeństwa kraju inwestycji, takich jak rozbudowa terminalu LNG im. Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu, wybudowaniu gazociągu Baltic Pipe czy połączeń międzysystemowych z Litwą i Słowacją. Bez tych projektów nie byłoby mowy o niezależności gazowej od Rosji, która pozwoliła Polsce wyjść obronną ręką z kryzysu, jaki zapanował na rynku energii po wybuchu wojny w Ukrainie. Nowa inwestycja GAZ-SYSTEM ma na celu stworzenie dodatkowej infrastruktury, która pozwoli na przyjmowanie jeszcze większych ilości skroplonego gazu sprowadzanego morskim szlakiem z różnych rejonów świata.
Terminal FSRU (Floating Storage Regasification Unit) to specjalna jednostka pływająca, dedykowana do przechowywania skroplonego gazu ziemnego (LNG) oraz jego regazyfikacji, czyli przekształcania w stan gazowy. LNG odgrywa kluczową rolę w sektorze gazowym, zwłaszcza tam, gdzie brakuje stałej infrastruktury gazowej lub potrzebne jest tymczasowe wsparcie w okresach dużego zapotrzebowania. To alternatywne źródło dostaw gazu w porównaniu z tradycyjnymi rurociągami. Warto zaznaczyć, że FSRU, czyli tzw. terminal pływający, można umieszczać w różnych lokalizacjach, co sprawia, że jest bardziej elastyczny i szybszy w dostarczaniu gazu tam, gdzie jest on potrzebny. Regazyfikacja polega na uzyskaniu około 600 metrów sześciennych gazu lotnego z 1 metra sześciennego skroplonego paliwa (LNG).
Korzyści z powstania Terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej
Podstawowa korzyść z powstania na polskim wybrzeżu kolejnej infrastruktury do odbioru LNG to oczywiście wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski, ale także bezpieczeństwo pozostałych krajów regionu Europy Środkowej i Wschodniej, które będą mogły korzystać z dostaw gazu z dowolnego kierunku na świecie. Zainteresowane taką usługą mogłyby być Czechy, Słowacja, Rumunia, Węgry czy Ukraina. Pozwoliłoby to na większą niezależność energetyczną krajów regionu od dostaw gazu z Rosji. Inwestycja przynieść by mogła również korzyści środowiskowe i stanowiłaby wsparcie dla zrównoważonego rozwoju rynku energii w Europie. Gaz pełni bowiem rolę paliwa stabilizującego system elektroenergetyczny. Dodatkowo LNG może pełnić rolę paliwa przejściowego pomiędzy paliwami stałymi a źródłami zeroemisyjnymi, takimi jak biometan lub wodór, ponieważ spalanie LNG jest bezpieczniejsze dla środowiska i pomaga redukować emisje szkodliwych gazów. W porównaniu z innymi paliwami kopalnymi, ma niższe emisje dwutlenku siarki oraz cząstek stałych, co sprawia, że jest bardziej przyjazne dla środowiska. Ma zastosowanie w transporcie, szczególnie w sektorze morskim oraz drogowym transporcie ciężarowym, co może mieć pozytywny wpływ na jakość powietrza i środowisko naturalne. Warto też podkreślić korzyści dla budżetów lokalnych samorządów, gdyż środki finansowe z tytułu podatku od nieruchomości stanowiłyby dodatkowe wsparcie dla rozwoju gmin.
LNG na świecie
Rola skroplonego gazu stale rośnie, szczególnie po wojnie w Ukrainie. Obecnie Terminal LNG w Świnoujściu dostarcza aż 30 procent rocznego zużycia gazu w kraju dla gospodarstw domowych i przemysłu, co oznacza bardzo efektywne wykorzystanie na tle innych terminali LNG w Europie.
Wykorzystanie LNG pozwala na dywersyfikację źródeł energii i redukcję emisji gazów cieplarnianych. Skroplony surowiec jest wygodniejszy w przechowywaniu i transporcie niż gaz ziemny w postaci lotnej. Może być przewożony na specjalnych statkach (tzw. LNG tankowcach) lub składowany w dedykowanych zbiornikach. To sprawia, że paliwo skroplone jest bardziej mobilne i można dostarczać je tam, gdzie brakuje sieci gazociągów.
Obecnie obserwujemy wyraźny wzrost eksportu LNG z krajów, które dysponują nadwyżkami produkcji. Państwa takie jak Stany Zjednoczone, Katar czy Australia inwestują w rozwój infrastruktury LNG i zyskują na znaczeniu na światowym rynku energetycznym. Rosnące znaczenie LNG w globalnej energetyce wynika głównie z jego rosnącej konkurencyjności, elastyczności w dostawach oraz korzystnego wpływu na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. LNG stanowi istotny element transformacji energetycznej w kierunku bardziej zrównoważonej przyszłości.
Zaawansowanie projektu FSRU w Zatoce Gdańskiej
Obecnie terminal FSRU w Zatoce Gdańskiej znajduje się na zaawansowanym etapie prac projektowych. W lipcu bieżącego roku GAZ-SYSTEM zakończył procedurę uzyskiwania decyzji administracyjnych dla trzech gazociągów lądowych, które będą realizowane w ramach części lądowej projektu FSRU. Razem mają one długość około 250 km. Prace nad budową tych połączeń mają rozpocząć się w 2024 roku. Natomiast w ramach części morskiej projektu FSRU trwają prace nad zaprojektowaniem stanowiska postojowego dla pływającego terminalu FSRU oraz odcinka podmorskiego gazociągu, który zostanie umiejscowiony na dnie Zatoki Gdańskiej.
Wobec rosnącego popytu na gaz skroplony GAZ-SYSTEM rozważa zakontraktowanie dwóch jednostek FSRU. W odniesieniu do pierwszej jednostki - przystosowanej do prowadzenia procesu regazyfikacji na poziomie 6,1 mld m3 paliwa gazowego rocznie - procedura Open Season zakończyła się podpisaniem 15-letniej umowy na świadczenie usług regazyfikacji. Oznacza to rezerwację pełnej mocy. Dlatego w ubiegłym miesiącu spółka GAZ-SYSTEM uruchomiła kolejną procedurę Open Season, która ma potwierdzić realne zapotrzebowanie rynku na dostawy zwiększonych ilości gazu skroplonego na poziomie 4,5 mld m3 paliwa gazowego rocznie. Według założeń łączna maksymalna zdolność obu planowanych pływających jednostek FSRU może osiągnąć 10,6 mld m sześc.
Rozwinięcie infrastruktury LNG gwarantuje większe bezpieczeństwo dostaw energii, zwłaszcza dla krajów, które są szczególnie podatne na potencjalne zakłócenia w dostawach surowców energetycznych. Dlatego GAZ-SYSTEM kontynuuje prace na Terminalem FSRU oraz prowadzi dialog z krajami regionu, dla których dostęp do globalnego rynku dostaw LNG dotychczas nie był możliwy. Po ukończonych połączeniach transgranicznych z Danią, Litwą i Słowacją oraz rozbudowie Terminalu LNG w Świnoujściu, projekt ten zwiększy dywersyfikację gazową nie tylko Polski, lecz całego regionu Międzymorza.
GAZ-SYSTEM to kluczowy podmiot w Polsce odpowiedzialny za transport gazu ziemnego oraz zarządzanie siecią przesyłową wysokiego ciśnienia. Spółka eksploatuje ponad 12 tysięcy kilometrów gazociągów, w tym gazociąg podmorski i 15 tłoczni gazu oraz zarządza Terminalem LNG im. Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu. W ostatnich latach GAZ-SYSTEM zainwestował niemal 5 miliardów złotych w projekty strategiczne dla bezpieczeństwa energetycznego kraju, takie jak Baltic Pipe oraz transgraniczne połączenia z Litwą i Słowacją. Dzięki tym działaniom Polska nie jest już zależna od rosyjskiego gazu ziemnego.
Artykuł partnerski przygotowany we współpracy z redakcją
