Badanie poziomu glukozy? Jak je odczytać i jak rozumieć?

Wciąż za mało mówi się o właściwej profilaktyce oraz o regularnych badaniach diagnostycznych. Na szczęście z roku na rok wskaźnik ten nieustannie rośnie. Jednym z istotniejszych badań podstawowych jest pomiar stężenia glukozy we krwi, który służy do oceny ryzyka rozwoju cukrzycy. Do tego celu wykorzystuje się badania laboratoryjne, wraz z oznaczeniem dodatkowych składowych. Jednak znacznie prostszym oraz bardziej przystępnym jest wykonanie badania krwi włóśniczkowej z palca. Ale jak prawidłowo odczytać wynik? Kiedy i w jakich okolicznościach mieści się on w normie, a kiedy okazuje się on być pierwszym sygnałem alarmowym?

Kto powinien badać regularnie?

Pomimo że wykonywanie pomiaru stężenia glukozy we krwi zaleca się każdemu, to wyróżnia się jednak pewne kryteria, wedle których badanie to powinno odbywać się regularnie, bez względu na resztę. Częściej poziom glukozy we krwi powinny badać kobiety ciężarne, u których powinien zostać wykonany także doustny test obciążenia glukozą (regularne badanie cukru we krwi u ciężarnych pozwala wykryć cukrzycę ciążową), a także osoby, u których występują różne schorzenia:

• Nadciśnienie tętnicze

• Choroby układu sercowo-naczyniowego

• Choroby tarczycy

• Choroby kory nadnerczy

• Zespół policystycznych jajników (PCOS)

• Nadwaga bądź otyłość

• Bierny tryb życia

Pamiętajmy też, że cukrzyca jest chorobą względnie dziedziczną. Z tego względu osoby z rodzinną historią cukrzycy także należą do grupy podwyższonego ryzyka.

Normy

Badanie możemy wykonać na czczo bądź po posiłku, w ciągu dnia (glikemia przygodna). Oczywistym jest, że wyniki będą się znacząco od siebie różnic, ale z tego względu uwzględnia się normy dla obu tych wariantów. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo wynosi:

• Noworodków – (50-115 mg/dl)

• U dzieci – (70-105 mg/dl)

• U osób dorosłych – (70-99 mg/dl)

Badanie na czczo powinno odbyć się w minimalnym odstępie 8 godzin od ostatniego posiłku. W przypadku kobiet ciężarnych prawidłowy poziom glukozy we krwi na czczo wynosi (70-90 mg/dl), a godzinę po spożyciu przez ciężarną posiłku poziom cukru nie powinien być wyższy niż (120 mg/dl).

Jeżeli natomiast zdecydujemy się na badanie glikemii przygodnej, należy pamiętać, aby minimalny czas od posiłku wyniósł nie mniej niż 2 godziny. Dla osób zdrowych, prawidłowy przedział mieści się w (70-140 mg/dl). Natomiast w przypadku wyniku na czczo w przedziale (100-125 mg/dl), lekarz powinien przepisać wykonanie pacjentowi doustnego testu obciążenia glukozą. Podobne badanie dotyczy kobiet ciężarnych z podejrzeniem cukrzycy ciążowej. Badanie to wykonuje się w celu podejrzeń skierowanych na możliwe wystąpienie cukrzycy typu 2. Jeżeli poziom cukru po dwóch godzinach od wypicia roztworu glukozy wynosi mniej niż (140 mg/dl), to mamy do czynienia z prawidłowym wynikiem. Nieprawidłowa tolerancja glukozy diagnozowana jest, gdy poziom cukru po dwóch godzinach od przyjęcia glukozy wynosi (140-199 mg/dl). Cukrzyca diagnozowana jest, gdy poziom cukru po dwóch godzinach od przyjęcia glukozy wynosi powyżej (powyżej 200 mg/dl).

Filip Siódmiak