TYLKO U NAS
Do czego może doprowadzić odwodnienie w czasie upałów?
Nastały już dni z bardzo wysokimi temperaturami. Co prawda w naszej strefie klimatycznej nie są to wartości ekstremalne, ale nie oznacza to, iż powinniśmy bagatelizować upały.
Wręcz przeciwnie, to idealny czas, aby nauczyć się dbać o właściwe nawodnienie. W przeciwnym razie może grozić nam niedostateczna podaż płynów w czasie upalnych dni. Czym to grozi?
Czemu to tak istotne?
Organizm ludzki w 60-70 procentach składa się z wody, a w przypadku niemowląt wartość ta sięga nawet 80 proc. Ciało poprzez wiele mechanizmów (pot, oddychanie, mocz, kał) pozbywa się wody, co jest szczególnie zauważalne podczas przebywania w wyższych temperaturach. Dzięki ośrodkowi termoregulacji znajdującego się w podwzgórzu, organizm wydziela większe ilości potu, w tym wody, aby zapobiec przegrzaniu.
Wraz z tym ubytkiem tracone są również związki mineralne, takie jak potas, sód, magnez czy nawet glukoza. To właśnie z tego powodu częstym objawem odwodnienia jest zmęczenie, zawroty głowy, spadek energii i koncentracji, drgania kończyn oraz nudności.
Ile tracimy wody?
Wedle badań w czasie 30-stopniowego upału, człowiek traci około pół litra wody, a to tylko wartość dodatkowa. Bowiem należy jeszcze uwzględnić pozostałe straty. Tak więc średnio w tym czasie stracimy minimum trzy litry płynów, których uzupełnienie trzeba uwzględnić w całodziennym bilansie płynów. Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na osoby starsze, u których odczuwanie pragnienia jest zaburzone, przez co w bardzo łatwy sposób może dojść do odwodnienia. Ubytek wody jest też tym większy, im większa powierzchnia ciała, dlatego z tego względu osoby „większe” narażone są na poważniejsze utraty płynów oraz elektrolitów.
Jak reaguje organizm?
W początkowym stadium odwodnienia, czyli takim trwającym przez około jeden dzień, pierwszymi objawami są:
• Suchość w jamie ustnej • Zmęczenie • Bole głowy • Rozdrażnienie • Problemy z koncentracją • Rzadsze oddawanie moczu (kolor moczu żółty lub brązowy o nieprzyjemnym, mocnym zapachu) • Drgawki • Drętwienie kończyn • Skurcze • Splątanie
Dodatkowo im dłuższy okres deficytu wody, tym coraz to gorsza praca komórek. Dlatego w przypadku długotrwającego odwodnienia najprawdopodobniej może dojść do pogorszenia funkcji nerek, łącznie z ich niewydolnością, na skutek zagęszczenia krwi i utrudnionej filtracji, skutkującej ich przeciążeniem.
Na skutek zagęszczonej krwi dochodzi również do przeciążenia serca, poprzez konieczność tłoczenia i pompowania trudnej do transportowania krwi. Z czasem prowadzi to do przerostu lewej komory i w konsekwencji niewydolności serca.
Z upałami związane jest także większe ryzyko wystąpienia udarów. Zagęszczona krew podatna jest na tworzenie się skrzepów. W czasie wędrówki do wąskich naczyń krwionośnych zlokalizowanych w mózgu może dojść do nagłego zamknięcia się świtała naczynia i niedokrwienia mózgu.
Każda z tych konsekwencji związana jest z ryzykiem zgonu. Dlatego w czasie upałów zwracajmy szczególną uwagę na nawodnienie.
Pij ten napój w gorące dni – domowy izotonik
Dzienne zapotrzebowanie w czasie upałów to 40-60 ml płynów na każdy kilogram masy ciała. Zawsze miejmy przy sobie butelkę z wodą lub płynem izotonicznym. Korzystajmy także z warzyw oraz owoców zasobnych w wodę oraz elektrolity, zwłaszcza ogórków, pomidorów, arbuzów czy pomarańczy. Nie zapominajmy też o naszych bliskich, szczególnie starszych. Zwracajmy uwagę również na nakrycie głowy oraz kremy z filtrem. Wszystko to zabezpieczy nas przed przykrymi konsekwencjami upałów.
Filip Siódmiak
»» O diecie i zdrowiu czytaj też tutaj:
