Euro w Polsce? Bruksela ocenia
Polska nie spełnia warunków, by przystąpić do strefy euro - wynika z najnowszego raportu Komisji Europejskiej. Podobnie jak pięć innych krajów członkowskich UE, które nie mają wspólnej waluty, w tym Bułgaria, która planowała przyjęcie euro już w 2025 r.
KE jest zobowiązana do przedstawienia przynajmniej raz na dwa lata raportu na temat konwergencji krajów członkowskich, które nie należą do eurolandu - a więc stopnia zbliżenia ich wskaźników gospodarczych do unijnej średniej.
Warunkiem przystąpienia do strefy euro jest spełnienie czterech warunków. Zgodnie z raportem Polska obecnie nie spełnia żadnego z nich.
Stabilne ceny
Jeden warunek, dotyczący stabilnych cen, stanowi, że inflacja nie może być wyższa niż 1,5 pkt proc. od średniego poziomu cen obliczonego dla trzech państw w strefie euro z najniższą inflacją.
Deficyt w normie
Drugi warunek dotyczy finansów publicznych i nakazuje, by deficyt budżetowy nie był wyższy niż 3 proc. PKB, a dług publiczny nie przekraczał 60 proc. PKB.
W związku z przekroczeniem limitu dotyczącego luki w budżecie Polska została objęta 19 czerwca przez KE procedurą nadmiernego deficytu wraz z sześcioma innymi krajami (ostateczną decyzję w sprawie uruchomienia procedury podejmą w lipcu ministrowie finansów krajów członkowskich).
W raporcie z 2022 r. warunek równowagi finansów publicznych był jedynym, jaki Polska spełniała.
Stabilna waluta
Warunek trzeci dotyczy stabilnej waluty i stanowi, że państwo chcące przystąpić do strefy euro musi uczestniczyć w mechanizmie kursowym ERM II przez co najmniej dwa lata.
Stopy procentowe
Czwarty warunek przystąpienia do strefy euro dotyczy długoterminowych stóp procentowych. Mogą one być większe najwyżej o 2 pkt proc. od średniej obliczonej dla trzech państw w strefie euro z najniższymi stopami procentowymi.
KE odnotowała też, że Polska nie dostosowała swojego prawa do zapisów traktatowych, co również uniemożliwia jej wejście do strefy euro.
Tylko Dania nie musi
Obecnie nie należy do niej siedem państw członkowskich UE: Bułgaria, Czechy, Dania, Węgry, Polska, Rumunia i Szwecja. KE w raporcie podkreśliła, że wszystkie te państwa z wyjątkiem Danii są prawnie zobowiązane do przystąpienia do strefy euro. Dania korzysta z tzw. klauzuli opt-out, dającej jej możliwość nieprzystępowania do danej polityki UE, i z tego powodu nie podlega ocenie konwergencji.
»»Czytaj tutaj: Czy to przesądzone? Euro będzie obowiązkowe?
Spośród krajów członkowskich poza strefą euro najbliżej wejścia jest Bułgaria, która planowała wprowadzić wspólną walutę na początku 2025 r. W ocenie KE Bułgaria nadal nie spełnia jednak warunku dotyczącego stabilności cen.
1 stycznia 2023 r. do strefy euro weszła Chorwacja; obecnie liczy ona 20 państw.
Z Brukseli Magdalena Cedro (PAP)/bz
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:
Fatalny stan finansów - za błędy Tuska zapłacą Polacy
Farsa! Obajtek bez absolutorium za 27 mld zysku Orlenu