Polska. Brakuje rąk do pracy
W 2023 roku cudzoziemcom w Polsce wydano ponad 320 tys. zezwoleń na pracę - wynika z opublikowanego w środę raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Ponad połowa zezwoleń dotyczyło pracy w zawodach deficytowych, ale tylko 6,5 proc. - zawodów wymagających wysokich kwalifikacji.
Brak rąk do pracy
Autorzy raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego pt. „Wykwalifikowani cudzoziemcy w Polsce – scenariusze zatrudniania w perspektywie 2035 r.” zaznaczyli, że 54 proc. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców dotyczyło pracy w zawodach deficytowych, 6,5 proc. w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji, a zaledwie 1 proc. dotyczyło zawodów deficytowych wymagających wysokich kwalifikacji.
Kogo potrzebujemy?
Jak wskazano w raporcie, według tegorocznej prognozy Barometru zawodów, który identyfikuje zapotrzebowanie na poszczególne profesje, za deficytowe można uznać 29 z 168 zawodów, z czego 13 to zawody wymagające wysokich kwalifikacji.
Wśród deficytowych profesji wymagających wysokich kwalifikacji znalazły się zawody medyczne (lekarze, pielęgniarki, położne, fizjoterapeuci i masażyści, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej) a także samodzielni księgowi oraz nauczyciele zawodu.
Tylko 3 proc. zawodów z wysokimi kwalifikacjami
Jak oceniają ekonomiści PIE, brak większych zmian na listach zawodów deficytowych może oznaczać, że niedobory konkretnych pracowników są strukturalne i wynikają m.in. z utrzymujących się niekorzystnych uwarunkowań demograficznych, edukacyjnych i szkoleniowych. Jednocześnie tylko 3 proc. wszystkich dokumentów legalizujących zatrudnienie cudzoziemców (zezwolenia na pracę, oświadczenia, powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy) wydanych w 2023 r. w zawodach deficytowych dotyczyło zawodów wymagających wysokich kwalifikacji.
Tak niski wskaźnik podejmowania pracy przez cudzoziemców w zawodach deficytowych wymagających wysokich kwalifikacji może wynikać z faktu, że wymaga ona nostryfikacji dyplomu, a także znajomości języka polskiego na poziomie komunikatywnym. Może to znacznie utrudniać podejmowanie pracy przez cudzoziemców w tych zawodach, a tym samym przyczyniać się do podejmowania przez nich pracy niezgodnej z posiadanymi kwalifikacjami - podkreśliła dr Katarzyna Dębkowska, kierowniczka zespołu foresightu gospodarczego PIE, cytowana w publikacji.
4 scenariusze zatrudnienia cudzoziemców
Autorzy raportu opisali cztery scenariusze zatrudnienia wykwalifikowanych cudzoziemców na polskim rynku pracy w perspektywie 2035 r. Podstawą do wyłonienia tych scenariuszy były dwa czynniki: poczucie bezpiecznego życia w Polsce oraz sprawność procesu administracyjnego w uznawaniu kwalifikacji cudzoziemców.
1. Pierwszy scenariusz opisany w raporcie - „Wykorzystana szansa” - zakłada silne poczucie bezpiecznego życia w Polsce oraz wysoką sprawność procesu administracyjnego w uznawaniu kwalifikacji cudzoziemców. To najbardziej pożądany scenariusz, a warunkiem jego realizacji jest prowadzenie kompleksowej i odpowiedzialnej polityki migracyjnej.
2. Drugi scenariusz - „Nikła szansa” - zakłada niskie poczucie bezpieczeństwa życia w Polsce i wysoką sprawność procesu administracyjnego.
3. Trzeci scenariusz Zgodnie z trzecim scenariuszem - „Bez szans” - poczucie bezpiecznego życia w Polsce będzie słabe, a proces administracyjny w uznawaniu kwalifikacji cudzoziemców niesprawny.
4. Ostatni, czwarty scenariusz - „Utracona szansa” - zakłada wysokie poczucie bezpiecznego życia w Polsce oraz niską sprawność procesu administracyjnego w uznawaniu kwalifikacji cudzoziemców.
Opierając się na dotychczasowych doświadczeniach krajowych i międzynarodowych można przewidywać istotne prawdopodobieństwo realizacji scenariusza +Utracona szansa+, który zakłada silne poczucie bezpiecznego życia w Polsce oraz niską sprawność procesu administracyjnego w uznawaniu kwalifikacji cudzoziemców. Jeżeli w Polsce nie będzie realizowana kompleksowa i odpowiedzialna polityka migracyjna, to zmaleją szanse na sprawność procesu administracyjnego w uznawaniu kwalifikacji cudzoziemców. Natomiast poczucie bezpiecznego życia w Polsce wydaje się być czynnikiem mającym duże szanse na realizację, przy utrzymaniu pozytywnych długoterminowych prognoz dla wzrostu gospodarczego Polski - podkreśliła dr Katarzyna Dębkowska.
Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think tank ekonomiczny; przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce.
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:
Branża drzewna mówi „stop” resortowi klimatu!
Potężna zmiana! Bankowcy nie chcą euro w Polsce
Szokujący spadek McDonald’s po 3 latach! Co się stało?
Czarne chmury! Analitycy mocno obniżają prognozę PKB
pap, jb
»» Najnowsze wydanie „Wywiadu Gospodarczego” oglądaj tutaj:
