Apel pacjentów nefrologicznych do Ministerstwa Zdrowia

Przewlekła choroba nerek (PChN) stanowi narastający problem zdrowotny, dotykając obecnie ponad 4,5 miliona osób w Polsce. Prognozy wskazują, iż liczba pacjentów może wzrosnąć o 160% do 2040 roku, co uplasuje PChN na piątym miejscu wśród przyczyn zgonów. Obecnie co roku umiera około 100 tysięcy pacjentów nefrologicznych, co jest porównywalne do liczby zgonów w wyniku chorób nowotworowych.

Rola ketoanalogów aminokwasów w spowolnieniu progresji PChN

Postępujące uszkodzenie nerek prowadzi do konieczności wdrożenia leczenia nerkozastępczego, w tym dializoterapii, której koszty stanowią znaczące obciążenie dla systemu ochrony zdrowia. Jednym z podejść terapeutycznych mających na celu opóźnienie progresji choroby jest zastosowanie ketoanalogów aminokwasów wraz w połączeniu z dietą niskobiałkową. Od 2021 roku pacjenci w IV i V stadium PChN mogą korzystać z refundowanego programu lekowego B.113, realizowanego w wybranych ośrodkach nefrologicznych.

Znaczne ograniczenia

Pomimo udokumentowanej skuteczności terapii ketoanalogami aminokwasów, dostęp do programu jest ograniczony. Obecne kryteria kwalifikacji obejmują m.in. stadium choroby, wskaźnik masy ciała (BMI) oraz poziom białkomoczu, co znacząco zawęża liczbę pacjentów objętych leczeniem. Badania wykazują, że wcześniejsze wdrożenie terapii, już na etapie stadium 3b (eGRF 30-44) PChN, może przyczynić się do spowolnienia progresji choroby i odsunięcia konieczności kosztownej, ale i uciążliwej dla pacjentów dializoterapii. Dodatkowym ograniczeniem jest skomplikowany proces kwalifikacji pacjentów oraz obowiązkowa comiesięczna kontrola nefrologiczna. Wiele placówek boryka się także z brakiem dietetyków klinicznych, co utrudnia skuteczne prowadzenie terapii żywieniowej. Ponadto, system monitorowania terapii (SMPT), który warunkuje wydawanie leków, jest oceniany jako złożony i trudny w obsłudze, co dodatkowo komplikuje proces leczenia.

Korzyści wynikające z programu lekowego

Dostępne dane kliniczne wskazują, że terapia ketoanalogami aminokwasów w połączeniu z dietą niskobiałkową przyczynia się do stabilizacji metabolicznej pacjentów, poprawy jakości ich życia oraz zmniejszenia konieczności wdrażania kosztownych metod leczenia nerkozastępczego. Długofalowe efekty stosowania tej metody mogą przełożyć się na redukcję obciążeń finansowych systemu ochrony zdrowia, biorąc pod uwagę, że roczny koszt dializoterapii wynosi średnio 65 tysięcy złotych na pacjenta.

Perspektywy na przyszłość

W 2024 roku rozszerzono zakres podmiotowy programu o pacjentów z rozpoznaną cukrzycą, jednak wciąż istnieją obawy dotyczące jego dalszego finansowania oraz potencjalnych ograniczeń budżetowych. Kluczowe postulaty ekspertów obejmują uproszczenie procedur administracyjnych, rozszerzenie grupy pacjentów kwalifikujących się do programu oraz zwiększenie dostępności do specjalistycznej opieki dietetycznej. Skuteczna implementacja tych zmian może przyczynić się do poprawy wyników leczenia pacjentów z PChN oraz optymalizacji kosztów ponoszonych przez system ochrony zdrowia.

Dlatego Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki (OSMN) wystosowało apel do Minister Zdrowia, Izabeli Leszczyny o niezwłoczne przedłużenie i rozszerzenie dostępności do programu lekowego B.113, w ramach którego pacjenci z przewlekłą chorobą nerek (PChN) otrzymują lek oparty o ketoanalogi aminokwasów. Aktualnie terapia jest dostępna w Polsce od marca 2021 roku i odgrywa kluczową rolę w spowalnianiu postępu schyłkowej niewydolności nerek (SNN).

Filip Siódmiak

Źródło: • https://nadziejadlazdrowia.pl/pacjenci-nefrologiczni-apeluja-do-ministerstwa-zdrowia-o-rozszerzenie-dostepu-do-programu-lekowego-b-113/