Dwa bieguny finansowej legislacji
Nadchodzące lata to dla rynku finansowego w Polsce i Europie czas swoistej próby. Czas, w którym będziemy obserwować zmiany relacji klient–instytucja finansowa. Pytaniem otwartym pozostaje, czy te relacje będą na stopie partnerskiej, czy też będzie to narzucony przez jedną ze stron dyskurs - pisze w „Polskim Kompasie 2017” dr Kazimierz Janiak, prezes zarządu Stowarzyszenia Krzewienia Edukacji Finansowej
Rynek finansowy w Polsce, ale rynek konsumenta, nie instytucji, nareszcie spotyka się z odpowiednim zainteresowaniem administracji centralnej. Niestety tam, gdzie porządek wprowadzają polskie władze, spotykamy się też z niezwykłymi, a może wręcz zaskakującymi pomysłami organów europejskich.
Mam na myśli kilka projektów legislacyjnych, które rzutują na sytuację klientów bądź – w przypadku spółdzielczych kas – członków instytucji finansowych. Ustawa o kredycie hipotecznym, która weszła w życie 22 lipca 2017 r., nareszcie uregulowała kredyty hipoteczne i poświęciła im uwagę, na jaką zasługuje produkt przez długie determinujący lata życie polskich rodzin. Szokujące jest to, że przez kilkanaście lat od momentu, w którym kredyty hipoteczne zaczęły na dobre funkcjonować na polskim rynku, nie mogliśmy się podobnych przepisów doczekać. Nowe prawo reguluje m.in. zasady udzielania kredytów, działalność pośredników oraz doradców kredytowych i ma w swoich założeniach chronić Polaków przed popadaniem w spiralę zadłużenia.
A przecież to nie wszystko. W kolejce do prac legislacyjnych czeka przecież wciąż tzw. ustawa antylichwiarska. O pochylenie się nad nią apelował ostatnio przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego prof. Marek Chrzanowski. Prace nad prawdziwym i realnym zabezpieczeniem Polaków przed lichwą i wyzyskiem trwają już od wielu lat – od czasu, gdy Przemysław Gosiewski wraz z Grzegorzem Biereckim, obecnym przewodniczącym senackiej Komisji Finansów Publicznych, zainicjowali tego typu działania. Przez długi okres nie było jednak politycznej woli do podjęcia starań o zapewnienie konsumentom racjonalnych warunków kredytowania. Do dużych plusów należy zaliczyć postępujące zmiany i z niecierpliwością obserwować ich efekty na rynku finansowym w roku 2018 i kolejnych latach.
Na drugim biegunie prac legislacyjnych mamy natomiast unijne pomysły, które mają chronić banki przed tzw. runem depozytowym i paniką klientów, ale jednocześnie dać instytucjom finansowym narzędzia, za pomocą których będą one mogły ograniczyć dostęp depozytariuszy do własnych środków. Unijne przepisy miałby dać nowe uprawnienia organom nadzoru, które w kryzysowej sytuacji mogłyby tymczasowo zablokować rachunki bankowe klientów upadającego banku. Według doniesień taka blokada mogłaby trwać od pięciu do nawet 20 dni roboczych. Oczywiście troska o dobro banków ze strony unijnych urzędników jest wartościowa, ale czy nie powinniśmy najpierw spojrzeć na regulacje wspierające konsumentów, których prawo chroni znacznie słabiej niż potężne instytucje finansowe?
Nadchodzące lata to dla rynku finansowego w Polsce i Europie czas swoistej próby. Czas, w którym będziemy obserwować zmiany relacji klient–instytucja finansowa. Jednak otwarte pozostaje pytanie, w jaki sposób będą kształtowały się te relacje i czy będą one na stopie partnerskiej, czy też będzie to narzucony przez jedną ze stron dyskurs.
Dr Kazimierz Janiak, prezes zarządu Stowarzyszenia Krzewienia Edukacji Finansowej
Publikacje „Polskiego Kompasu – rocznika instytucji finansowych i spółek akcyjnych” od trzech lat spotkają się z ogromnym uznaniem i zainteresowaniem w środowisku finansowym i biznesowym. Pełne wydanie edycji Polskiego Kompasu 2017 w formacie PDF dostępne jest na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne