TYLKO U NAS
Edukacja finansowa, czyli konsekwentne budowanie kompetencji finansowych w warunkach niepewności
Rok 2022 był czasem trudnych wyzwań dla Polek i Polaków, w tym tych finansowych. Zmieniająca się rzeczywistość społeczno-gospodarcza utwierdza w przekonaniu, że konsekwentnie podejmowane działania w obszarze edukacji finansowej są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa konsumentom oraz świadomego i racjonalnego podejmowania przez nich decyzji finansowych. Budowanie kompetencji finansowych jest kluczowe dla sprawnego radzenia sobie w warunkach niepewności - piszą dr inż. Kazimierz Janiak prezes Stowarzyszenia Krzewienia Edukacji Finansowej i Katarzyna Kołodziejczyk-Tokarczyk koordynator ds. szkoleń i projektów SKEF na łamach rocznika „Polski Kompas 2023”.
Polacy swoją wiedzę w zakresie zarządzania finansami i znajomości zasad funkcjonowania gospodarki oceniają całkiem dobrze. Tak wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2023” (VI edycja), przeprowadzonego przez CBM Indicator na zlecenie Fundacji Warszawski Instytut Bankowości i Fundacji Giełdy Papierów Wartościowych w lutym 2023 r. na grupie 1 tys. dorosłych Polaków. Średnia ocena własnej wiedzy finansowej badanych wyniosła blisko 3, w 5-stopniowej skali. 31 proc. ankietowanych oceniło swoją wiedzę na dużą i raczej dużą, 38 proc. zaś wskazało, że ich wiedza jest bardzo i raczej mała. Najniżej oceniają swoją wiedzę osoby starsze i najsłabiej wykształcone, zatem grupy, które w największym stopniu narażone są na wykluczenie finansowe, oraz te, które wymagają szczególnego wsparcia w nabywaniu wiedzy finansowej i budowaniu kompetencji finansowych. Wyniki tegorocznego badania napawają optymizmem. Porównując je z wynikami z 2019 r., możemy zaobserwować znaczącą zmianę w samoocenie wiedzy finansowej Polaków, zarówno w grupie badanych, którzy ocenili swoją wiedzę na bardzo i raczej dużą (w 2019 – 9 proc. badanych), jak i w grupie, która uznała, że ich wiedza jest bardzo i raczej mała (w 2019 – 49 proc. badanych). Pozytywna zmiana w samoocenie wiedzy finansowej Polaków może świadczyć że w wyniku trudnych doświadczeń związanych m.in. z pandemią COVID-19 czy ze znacznym wzrostem cen dóbr i usług polskie gospodarstwa domowe zaczęły dostrzegać konieczność edukacji w zakresie zarządzania finansami osobistymi.
Wdrożenie Krajowej Strategii Edukacji Finansowej
Polacy oceniają swoją wiedzę finansową coraz lepiej, jednak organizacje i instytucje, które propagują edukację finansową i podejmują inicjatywy edukacyjne w tym zakresie, nadal dostrzegają luki i obszary do pracy. Dotychczas podejmowane działania miały charakter rozproszony i zazwyczaj krótkotrwały. Perspektywę na zmianę daje Krajowa Strategia Edukacji Finansowej. Projekt strategii został opracowany przez grupę roboczą pod przewodnictwem Ministerstwa Finansów oraz przy wsparciu OECD. Pierwszy etap prac obejmował fazę badawczą, której celem było zmapowanie potrzeb w zakresie edukacji finansowej i określenie zasobów edukacyjnych, którymi dysponują podmioty zajmujące się edukacją finansową w Polsce. Następnie opracowano projekt Krajowej Strategii Edukacji Finansowej i plan jej wdrożenia. Projekt był konsultowany przez szerokie grono interesariuszy, zaangażowanych w działania w obszarze edukacji finansowej w Polsce, w tym przez Stowarzyszenie Krzewienia Edukacji Finansowej. W kwietniu 2023 r., podczas spotkania w Ministerstwie Finansów, zaprezentowano wypracowaną propozycję strategii i plan wdrożenia na najbliższe trzy lata. Obecnie prace są finalizowane i czekają na przyjęcie na poziomie rządowym.
Wdrożenie Krajowej Strategii Edukacji Finansowej daje realną szansę na objęcie ukierunkowanymi i długoterminowymi działaniami edukacyjnymi grup docelowych wymagających szczególnego wsparcia, m.in. osób starszych, dzieci i młodzieży, osób zagrożonych nadmiernym zadłużeniem lub nadmiernie zadłużonych. Tylko działania o takim charakterze pozwolą na budowanie poczucia bezpieczeństwa finansowego polskich konsumentów.
Stowarzyszenie Krzewienia Edukacji Finansowej od wielu lat realizuje działania, które mają na celu wzmacnianie kompetencji finansowych Polek i Polaków w każdym wieku. Istotnym obszarem działalności Stowarzyszenia jest doradztwo finansowe, prawne i konsumenckie realizowane przez Ośrodki Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego (ODFiK). Od przeszło 20 lat oferta poradnicza SKEF cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, w szczególności wśród osób dotkniętych problemem nadmiernego zadłużenia i niewypłacalności. Dotychczas z ogólnodostępnej i nieodpłatnej pomocy doradców ODFiK skorzystało ponad 24 tys. konsumentów usług finansowych. Stowarzyszenie stawia sobie za cel dalsze wspieranie Polaków w ich walce z problemami finansowymi, kontynuując świadczenie bezpłatnej pomocy doradczej połączonej z profilaktyką finansową, co jest unikatowym modelem poradnictwa w Polsce.
Dr inż. Kazimierz Janiak prezes Stowarzyszenia Krzewienia Edukacji Finansowej; Katarzyna Kołodziejczyk-Tokarczyk koordynator ds. szkoleń i projektów SKEF
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2023” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2023”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika