Nowela abonamentu odrzucona przez Senat
Senat zdecydował w czwartek w głosowaniu o odrzuceniu w całości nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłatach abonamentowych, zakładającej wprowadzenie rekompensaty w łącznej wysokości 1,95 mld zł w 2020 r. dla TVP i Polskiego Radia w związku z utraconymi wpływami.
Za odrzuceniem ustawy zagłosowało 51 senatorów, 45 było przeciw, a jeden senator wstrzymał się od głosu.
Uchwalona 9 stycznia 2020 r. nowelizacja wróci teraz do Sejmu, który zdecyduje o jej dalszych losach. Sejm może bezwzględną większością głosów odrzucić uchwałę Senatu o odrzuceniu ustawy w całości i przedłożyć do podpisu prezydentowi. W przeciwnym razie nowelizacja upadnie.
Senat w środę zajmował się nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłatach abonamentowych. Sprawozdawca senackiej komisji Kultury i Środków Przekazu senator Barbara Zdrojewska (KO) poinformowała, że komisja wnioskuje o odrzucenie ustawy w całości.
Zdrojewska wskazywała m.in. na to, że opinia prezesa UOKiK-u na temat procedowanej nowelizacji „nie rozstrzyga jednoznacznie wątpliwości co do obowiązku notyfikacji przedmiotowej pomocy Komisji Europejskiej”. „Ponadto brak informacji o przeprowadzonych konsultacjach w wymienionym wyżej zakresie powoduje, że nie ma pewności prawnej czy pomoc przewidziana w przedmiotowej ustawie powinna podlegać notyfikacji czy też nie” - wskazała.
„W związku z powyższym nie można wykluczyć, że ustawa jest obarczona wadą w postaci braku notyfikacji Komisji Europejskiej. A zatem pomoc udzielona na podstawie przedmiotowej ustawy może skutkować określonymi konsekwencjami wynikającymi z niedopełnienia w odpowiednim czasie procedur związanych z koniecznością notyfikacji projektu Komisji Europejskiej” - podkreśliła.
Wiceminister kultury Paweł Lewandowski odnosząc się do tych wątpliwości powiedział: „w naszej ocenie nie jest to złamanie zasad pomocy publicznej”.
„Tryb rozpatrywania tego przez Komisję Europejską jest taki, że organ zgłaszający ustawę notyfikuje to w Urzędzie Ochrony Konsumenta i Konkurencji i ten urząd kieruje to, jeśli uzna, że jest taka przesłanka, do sprawdzenia przez KE. W tym przypadku UOKiK wydał opinię, która w mojej ocenie wskazuje na to, że takiej potrzeby nie ma” - podkreślił wiceszef MKiDN.
Dodał, że Polska zaimplementowała „komunikat KE dot. zasad przyznawania pomocy publicznej, a zatem nie ma nawet takiej technicznej możliwości jakichkolwiek uwag w tym momencie ze strony Komisji, bo wszystkie uwagi, jakie mogłyby się kiedykolwiek pojawić, co do zasad rozdzielania pieniędzy w programie pomocy publicznej kierowanej dla mediów publicznych już zostały uzgodnione i zaimplementowane w ramach tego komunikatu”.
Wyjaśnił, że „pomoc publiczna to taki rodzaj pomocy dla podmiotów rynkowych, który nie narusza zasad rynku”. „Pomoc publiczna dla mediów nie narusza zasad rynku, dlatego, że z pieniędzy abonamentowych czy przyznawanych w drodze tej ustawy, którą procedujemy finansowana jest tylko i wyłącznie misja publiczna. A misja publiczna to takie zadania, które nie są realizowane przez podmioty komercyjne, czyli np. Teatr Telewizji, transmisje sportowe itd.” - zaznaczył Lewandowski.
Przyznał, że „wysokość tej pomocy nie może przekraczać faktycznych kosztów misji”. „W naszej implementacji, która jest uzgodniona z KE jest margines maksymalnie 10 proc. więcej. To znaczy, jeżeli nie będzie 10 proc. więcej niż koszty misji, to spełniamy zasady komunikatu” - mówił wiceszef resortu kultury.
„Według wyliczeń KRRiT i różnych innych wyliczeń, które były prowadzone przez MKiDN ta kwota na realizację misji waha się między 2,5 mld a 3,2 mld zł wraz z planowanymi dochodami z abonamentów i wraz z pieniędzmi przyznanymi za pomocą tej ustawy, nie przekroczymy kwoty 2,5 mld zł., więc w żadnym wypadku nie zbliżamy się do tego maksymalnego progu, który jest wyznaczony w komunikacie dotyczącym pomocy publicznej dla mediów publicznych” - zapewnił Lewandowski.
W nowelizacji czytamy, że „w roku 2020 minister właściwy do spraw budżetu, na wniosek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, przekaże jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowe papiery wartościowe jako rekompensatę z tytułu utraconych: w latach 2018 i 2019, a niezrekompensowanych na podstawie art. 11a, w roku 2020 - wpływów z opłat abonamentowych z tytułu zwolnień, z przeznaczeniem na realizację przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji misji publicznej”.
Łączna wartość nominalna skarbowych papierów wartościowych ma wynieść 1 mld 950 mln zł.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji ustali, w drodze uchwały, do 15 marca 2020 r. łączną wartość nominalną skarbowych papierów wartościowych, zaokrągloną do 1 tys. zł na zasadach ogólnych, dla poszczególnych jednostek publicznej radiofonii i telewizji z przeznaczeniem na realizację misji publicznej, „kierując się koniecznością zachowania proporcjonalności publicznego finansowania misji publicznej radiofonii i telewizji, w wysokości nieprzekraczającej wydatków ponoszonych w związku z realizacją tej misji”.
We wniosku do ministra właściwego ds. budżetu o przekazanie jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowych papierów wartościowych, KRRiT ma wskazać „wartość nominalną skarbowych papierów wartościowych, jakie mają być przekazane poszczególnym jednostkom publicznej radiofonii i telewizji, numery rachunków papierów wartościowych tych jednostek oraz nazwy podmiotów prowadzących te rachunki papierów wartościowych i ich kody uczestnika bezpośredniego Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A.”.
W noweli wskazano również, że jednostki publicznej radiofonii i telewizji w projektach kart powinności na lata 2020-2024 uwzględniają w każdym roku objętym tą kartą wysokość przychodów ze środków publicznych na poziomie nie niższym niż suma prognozowanych wpływów z opłat abonamentowych na rok 2020 oraz rekompensaty określonej w art. 11b ustawy zmienianej w art. 2.
W myśl nowelizacji jednostki publicznej radiofonii i telewizji, nie później niż do 15 kwietnia 2020 r., opracowują i przekazują Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji projekty zmienionych planów programowo-finansowych na rok 2020, uwzględniające wartość nominalną skarbowych papierów wartościowych ustaloną dla poszczególnych jednostek publicznej radiofonii i telewizji w uchwale i prognozowane w związku z tym przychody.
Analogiczny mechanizm, bazujący na emisji skarbowych papierów wartościowych zastosowano m.in. w 2019 r. wprowadzając rekompensatę z tytułu utraconych w latach 2018-2019 opłat abonamentowych z tytułu zwolnień. Media publiczne dostały wtedy z budżetu 1,26 mld zł.
PAP/ as/
