UOKiK: Ustawa deweloperska wzmocni ochronę kupujących

Przyjęta przez Sejm nowa ustawa deweloperska wzmocni ochronę osób kupujących nieruchomości mieszkaniowe na rynku pierwotnym - wskazał w piątek UOKiK. Ustawa tworzy Deweloperski Fundusz Gwarancyjny, z którego będą wypłacane pieniądze m.in. w przypadku upadłości dewelopera.

Sejm w czwartek opowiedział się w głosowaniu za przyjęciem części poprawek Senatu do ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Ustawę przygotował Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Teraz ustawa trafi do podpisu Prezydenta RP.

Jak wskazał w piątkowym komunikacie UOKiK, jedną z ważniejszych zmian jest utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, z którego będą wypłacane pieniądze m.in. w przypadku upadłości dewelopera lub banku powyżej kwoty gwarantowanej przez BFG.

„Dotychczasowe przepisy nie zapewniały klientom deweloperów odpowiedniej ochrony prawnej, a także finansowej. Nowa ustawa doprowadzi do tego, że polskie rodziny decydujące się na zakup mieszkania lub domu od dewelopera nie będą musiały obawiać się utraty powierzanych przedsiębiorcy pieniędzy. Temu służy także utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, z którego w kryzysowych sytuacjach, takich jak upadłość firmy deweloperskiej lub banku, nabywcy mieszkań otrzymają zwrot wpłaconych środków” - powiedział cytowany w komunikacie prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Urząd przypomniał, że obecnie deweloperzy muszą gromadzić wpłaty klientów na mieszkaniowych rachunkach powierniczych (MRP). Mogą być one zamknięte lub otwarte. W pierwszym przypadku bank wypłaca przedsiębiorcy pieniądze dopiero po przeniesieniu własności mieszkania lub domu na nabywcę. Na rynku dominują jednak (ok. 90 proc.) otwarte MRP, czyli takie, z których środki trafiają do dewelopera stopniowo, zgodnie z harmonogramem prac na budowie. Jak tłumaczy UOKiK, dla konsumenta oznacza to realne ryzyko straty w sytuacji, gdy firma przerwie budowę lub upadnie, a bank przekazał jej już środki z takiego rachunku.

UOKiK zwrócił uwagę, że zagrożeniem dla klienta może być także upadłość banku, który prowadzi MRP.

„Kwoty do 100 tys. euro są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, ale mieszkania bywają droższe. Poza tym gwarancja BFG obejmuje łącznie wszystkie pieniądze konsumenta w danym banku, także zgromadzone na koncie osobistym czy lokatach. W związku z tym nawet w przypadku zamkniętego MRP klient dewelopera może nie odzyskać całej sumy” - wyjaśnił Urząd.

UOKiK podkreślił, że nowa ustawa przewiduje usunięcie niewykorzystywanej dotychczas w praktyce formy ochrony środków nabywcy, czyli otwartego MRP z gwarancją bankową oraz otwartego MRP z gwarancją ubezpieczeniową. Pozostałe mieszkaniowe rachunki powiernicze – otwarty i zamknięty – będą nadal istniały.

„Zabezpieczeniem dla środków nabywcy zgromadzonych na tych rachunkach będzie Deweloperski Fundusz Gwarancyjny. Deweloperzy będą odprowadzać na niego składki od wpłat klientów dokonywanych na MRP. Wysokość stawek procentowych, według których deweloper obliczy składkę na DFG, ma ustalać w rozporządzeniu minister właściwy ds. budownictwa (obecnie to Minister Rozwoju, Pracy i Technologii)” - napisano.

Jak dodano, przepisy przewidują, że składka może wynieść maksymalnie do 1 proc. w przypadku otwartych MRP i do 0,1 proc. w przypadku zamkniętych MRP.

UOKiK tłumaczy, że zgodnie z nową ustawą, pieniądze z DFG będą uruchamiane m.in. w przypadku upadłości dewelopera; banku – jeśli gwarancje z BFG (do 100 tys. euro) nie wystarczą, aby pokryć środki zgromadzone na otwartym lub zamkniętym MRP; odstąpienia klienta od umowy w sytuacjach wskazanych w ustawie. Chodzi m.in. o nieprzeniesienie przez dewelopera na klienta własności lokalu w terminie określonym w umowie deweloperskiej, braku zgody wierzyciela zabezpieczonego hipoteką na bezobciążeniowe przeniesienie własności mieszkania, a także nieusunięcia przez dewelopera wady istotnej, którą uznał w protokole odbioru albo potwierdzenia takiej wady przez rzeczoznawcę budowalnego.

Ustawa reguluje też m.in. umowy rezerwacyjne, nadzór nad wydatkowaniem środków z mieszkaniowych rachunków powierniczych (MRP), usunięcie wad na koszt dewelopera czy możliwość odstąpienia od umowy, jeśli przy odbiorze mieszkania wystąpią wady istotne.

Czytaj też: Polska gospodarka wystrzeli! Czas na 10-proc. wzrost [wideo]

PAP/kp