TYLKO U NAS
Wpływ rynku kapitałowego na jakość wzrostu gospodarczego i zamożność społeczeństwa
Potrzebna jest polityka gospodarcza, która zachęca obywateli do inwestycji dla dobra polskich firm i społeczeństwa – pisze Waldemar Markiewicz prezes Izby Domów Maklerskich na łamach rocznika „Polski Kompas 2021”
Rolą rynku kapitałowego jest wspieranie wzrostu gospodarczego poprzez finansowanie rozwoju krajowych najbardziej dynamicznych i innowacyjnych przedsiębiorstw. To głównie rynek kapitałowy, akceptujący wyższe ryzyko, a nie kredyty bankowe, finansuje innowacje. Sprawny rynek kapitałowy jest więc fundamentem wzrostu gospodarczego opartego na wiedzy i innowacjach. Sukcesy takich przedsięwzięć są czynnikiem wspierania zmian strukturalnych krajowej gospodarki, prowadzących do wzrostu jej produktywności i tworzenia wyższej jakości, lepiej płatnych miejsc pracy.
Rynek kapitałowy jest więc kluczowy w unowocześnianiu polskiej gospodarki. Akumulacja kapitału i efektywna alokacja zasobów, handel, zabezpieczanie się i dywersyfikacja ryzyka, wycena to najważniejsze procesy dla wzrostu gospodarczego. Ich prawidłowy przebieg nie jest możliwy bez dobrze funkcjonującego rynku kapitałowego. Unowocześnienie gospodarki wymaga kierowania kapitału do najbardziej innowacyjnych polskich przedsiębiorstw, w czym system bankowy, z uwagi na obowiązujące go ograniczenia, nie jest w stanie zastąpić rynku kapitałowego. Doświadczenia krajów anglosaskich pokazują, że rynki kapitałowe lepiej wspierają finansowanie innowacyjnych przedsięwzięć, które są obarczone wyższym ryzykiem. W Unii Europejskiej udział rynku kapitałowego w finansowaniu gospodarki szacuje się na ok. 30 proc., a w USA aż 70 proc. Polska w tym porównaniu wciąż wypada bardzo nisko ze swoim 5-, 7- procentowym udziałem. To pokazuje duży niedorozwój rynku kapitałowego w Polsce w stosunku do kluczowego wyzwania stojącego przed rodzimą gospodarką, jakim jest zwiększenie jej innowacyjności, a przez to także zamożności społeczeństwa.
Rynek kapitałowy jest miejscem alokacji oszczędności obywateli. Im silniejszy będzie ten rynek, tym skuteczniej będzie służyć budowaniu zamożności społeczeństwa poprzez jego udział we wzroście produktywności polskiej gospodarki i wartości polskich firm notowanych na giełdzie. Obecna struktura oszczędności gospodarstw domowych Polaków, gdzie niemal połowa środków znajduje się na niskooprocentowanych rachunkach bankowych, stanowi wyzwanie dla polityki gospodarczej. To nieporównywalnie więcej niż w krajach wyżej rozwiniętych. Taka struktura jest szkodliwa zarówno dla polskiej gospodarki, bo ogranicza podaż krajowego kapitału dla polskich firm na rynku kapitałowym, jak i dla samych oszczędzających, którzy nie uczestniczą we wzroście produktywności rodzimej gospodarki. Jednym z najskuteczniejszych narzędzi stymulujących konwersję oszczędności w kapitał dostępny na rynku kapitałowym są zachęty podatkowe do inwestowania. W przypadku polskim byłoby to zniesienie podatku od zysków kapitałowych na rynku regulowanym (tzw. podatku Belki).
Obecnie opodatkowanie zysków z inwestycji w firmy notowane na giełdzie jest takie samo jak z przychodów z bezpiecznych lokat bankowych. A przecież inwestycje w firmy obarczone są nieporównywalnie większym ryzykiem niż lokaty bankowe. Potrzebna jest więc polityka gospodarcza, która zachęca obywateli do inwestycji dla dobra polskich firm i społeczeństwa. W czasach spowolnienia gospodarczego banki ograniczają kredytowanie przedsięwzięć, głównie ze względu na problemy z pogarszającą się jakością portfeli kredytowych, z wyższymi kosztami ryzyka, pogorszeniem wyniku odsetkowego. W takiej sytuacji to właśnie rynek kapitałowy może odegrać pozytywną rolę w ograniczaniu skutków kryzysu pandemicznego, dostarczając kapitał dla polskich przedsiębiorstw w miejsce lub w uzupełnieniu finansowania bankowego. Aby pobudzać krajową podaż kapitału, należy zwiększać konkurencyjność polskiego otoczenia regulacyjnego tak, by zachęcało ono inwestorów do inwestowania w Polsce, a spółki do wchodzenia na giełdę. Ważne, aby procedury administracyjne były konkurencyjne wobec tych, z którymi mają do czynienia uczestnicy rynku w innych krajach, i żeby domy maklerskie, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, firmy zarządzania aktywami wybierały polski obszar regulacyjny do rejestracji i prowadzenia działalności.
Jednym z warunków, aby rynek kapitałowy mógł odgrywać swoją rolę w gospodarce, jest obecność silnych krajowych domów maklerskich, które pełnią funkcję doradcy pomiędzy przedsiębiorstwem a inwestorem w pozyskiwaniu kapitału na rynku pierwotnym i w zakupie lub sprzedaży akcji na rynku wtórnym. To dzięki działalności biur i domów maklerskich oszczędności Polaków, inwestowane bezpośrednio lub za pośrednictwem funduszy emerytalnych oraz inwestycyjnych, finansują rozwój najbardziej dynamicznych i innowacyjnych krajowych przedsiębiorstw, a tym samym polskiej gospodarki.
Kolejnym ważnym krokiem wspierającym rozwój rodzimego rynku kapitałowego jest wdrożenie Pracowniczych Planów Kapitałowych. Środki zgromadzone w PPK to bardzo istotne źródło podaży krajowego kapitału dla najbardziej dynamicznych i innowacyjnych polskich przedsiębiorstw. Taką rolę odgrywały kiedyś Otwarte Fundusze Emerytalne, teraz zaś PPK to dobry impuls ponownie napędzający rozwój rynku. Dodatkowy przypływ krajowego kapitału zwiększy obroty na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie oraz zainteresowanie notowanymi na niej spółkami.
Rządowa Strategia Rozwoju Rynku Kapitałowego (SRRK) kompleksowo podchodzi do tematu wzmocnienia roli rynku kapitałowego w finansowaniu gospodarki, a więc jej sprawne wdrożenie w obecnym czasie jest krytyczne dla odbudowy gospodarki po pandemii. To interes nas wszystkich.
Waldemar Markiewicz prezes Izby Domów Maklerskich
Tekst prezesa IDM został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2021” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2021”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
HUAWEI APP GALLERY - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika
UWAGA OD REDAKCJI: wszystkie teksty zamieszczone w roczniku „Polski Kompas 2021” zostały przygotowane przez autorów i nadesłane do redakcji do 2 września 2021 roku
