Jak oliwa, to z oliwek

Ten rodzaj tłuszczu cieszy się w Polsce szczególnym oraz coraz większym zainteresowaniem. I słusznie. Oliwę z oliwek stosowano przecież już w starożytności, a jej dobroczynne właściwości są znane od lat. Jednak znajduje ona zastosowanie nie tylko w kuchni

Wytwarzanie

Jak wynika z nazwy, oliwę z oliwek robi się z oliwek, czyli owoców drzewa oliwnego, które to może żyć nawet przez 2000 lat, nieustannie wydając nowe owoce. Oliwki zbiera się jesienią, a następnie miażdży się zawartą w nich pestkę i wytłacza sok. Później odwirowuje się wodę oraz filtruje się to co zostało. W taki oto sposób powstaje czysta oliwa z oliwek. Aby wyprodukować 1 litr oliwy, potrzebne jest około 10 kilogramów oliwek. Podobnie do wina będzie mieć różne odcienie, zależne od terminu zbioru oraz odmiany oliwek. Ta o jasnym kolorze będzie łagodniejsza w smaku, niż ta w odcieniu zielonym. Oliwa o pomarańczowym kolorze i metalicznym posmaku, prawdopodobnie będzie zjełczała i trzeba będzie ją wyrzucić.

Rodzaje

Potocznie mówimy, że w celach kuchennych stosujemy po prostu oliwę z oliwek. W sklepach jednak możemy znaleźć wiele jej odmian, które będą miały różne przeznaczenia. Oliwa extra virgin uznawana jest na najszlachetniejszą odmianę oliwy. Jest tłoczona na zimno, ma zielonkawy kolor i jest gęsta. Najlepiej podawać ją na zimno, na przykład jako dressing do sałatki, czy polewać ją już gotowe potrawy. Nie powinno się na niej smażyć. Oliwa virgin jest podobna do extra virgin, jednak można ją wykorzystywać do smażenia i gotowania. Oliwa lampante w procesie produkcji jest ogrzewana, co powoduje, że traci ona wiele przeciwutleniaczy, polifenoli, witamin oraz smak i zapach. Oliwa z wytłoczyn oliwnych jest produktem najniższej kategorii, a produkowana jest z resztek pozostałych po procesie tłoczenia. Dodaję się do niej także chemiczne rozpuszczalniki, które upodabniają ją smakiem do prawdziwej oliwy. Kupując w sklepie oliwę warto sprawdzić, czy posiada ona jeden z dwóch certyfikatów. Pierwszym z nich jest PDO, a drugim PGI. Mają one na celu zapewnić konsumentów skąd pochodzi i gdzie była produkowana.

Właściwości

Jest ona tłuszczem roślinnym, dlatego nie będzie zawierać cholesterolu. W skaldzie znajdziemy kwasy tłuszczowe jedno- i wielonienasycone. Kwas jednonienasycony oleinowy stanowi większość całości, a odpowiadać będzie za zmniejszanie stanów zapalnych oraz powstawaniu nowotworów. Tak bogaty zestaw kwasów tłuszczowych będzie miał wpływ na odpowiednie stężenie cholesterolu LDL oraz HDL, a także usuwać będzie złogi miażdżycowe. Ponadto obniży ciśnienie tętnicze krwi. Oliwa z oliwek jest dobrym źródłem przeciwutleniaczy oraz witaminy E i ponad 30 związków fenolowych, które to będą walczyć z negatywnymi skutkami wywołanymi przez wolne rodniki. Zawiera witaminę A, K oraz trochę witamy D. Te witaminy są dobrze wchłaniane, gdyż są rozpuszczalne w tłuszczach. Osoby regularnie spożywające oliwę z oliwek mają niższe o 41% szanse nad przedwczesną śmierć z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Podsumowanie 19 prac nad wpływem oliwy z oliwek na ryzyko wystąpienia nowotworów pokazało, że minimalizuje ona zagrożenie ze strony raka piersi i układu pokarmowego. Odpowiedzialny za to jest oleokantal, wytwarzających się podczas pierwszego tłoczenia oliwek. Co ciekawe związek ten nie występuje w samych oliwkach. Inne badanie z 2019 roku potwierdziło, że ta sama substancjami odpowiedzialna jest także za hamowanie rozwoju choroby Alzheimera, chroniąc naczynia krwionośne w mózgu.

Zastosowanie

Oprócz oczywistego jej użycia w kulinariach, oliwa z oliwek jest również szeroko wykorzystywana w kosmetologii. Produkuje się z niej preparaty na nawilżenie i odżywienie komórek skóry oraz włosów. Oliwa z oliwek często występuje w składzie szamponów, balsamów i kremów do rąk. Z powodzeniem sprawdzi się u osób z suchą oraz wrażliwą skórą.

Oliwa z oliwek jest jednym z najzdrowszych tłuszczy po jakie możemy sięgnąć. Bogactwo prozdrowotnych tłuszczy oraz całej gamy przeciwutleniaczy zapewni nam zdrowie, a także poprawi nasz wygląd.

Filip Siódmiak