Jak zadbać o bezpieczeństwo surowcowe i paliwowe? | ENERGETYCZNE FORUM wGospodarce.pl

Za nami ENERGETYCZNE FORUM wGospodarce.pl. W trakcie wydarzenia miały miejsce dwie debaty o suwerenności energetycznej i surowcowej

Jedną z debat, pt. „Sukces dywersyfikacji dostaw surowców, czyli jak zadbać o bezpieczeństwo surowcowe i paliwowe kraju” poświęcono wyzwaniom związanym z dostępem do strategicznych surowców.

Udział w tej dyskusji wzięli:

• Krzysztof Tchórzewski, Poseł na Sejm, były minister energii

• Robert Perkowski - Członek Zarządu PKN ORLEN

• Paweł Stańczyk, prezes zarządu PERN S.A.

Moderatorem debaty był Maciej Wośko, redaktor naczelny wGospodarce.pl i Gazeta Bankowa.

Sukces dywersyfikacji dostaw surowców

Dywersyfikacja jest pojęciem od lat odmienianym przez wszystkie przypadki… dywersyfikowaliśmy już wszystko. Najpierw pandemia, a potem – w lutym 2022 agresja Rosji na Ukrainę udowodniły bezsprzecznie, że zasada „nie trzymaj się jednego produktu, jednego dostawcy, jednego miejsca produkcji i zbytu, jednego rynku” jest podstawą rozsądnego biznesu. Stała się też podstawą bezpieczeństwa energetycznego i surowcowego kraju i Europy.

Nikt już dziś nie powinien pytać, czy ten „rosyjski gaz pali się jakoś inaczej”? Nikt nie powinien wątpić w zasadność budowy Baltic Pipe. Nikt nie powinien kwestionować roli gazoportu w Świnoujściu. Dalej – kontaktów z Saudi Aramco i Amerykanami. A jednak… wciąż słychać wycie…

Dziś możemy w Polsce gorzko stwierdzić – ostrzegaliśmy. Mówiliśmy Europie, że uzależnienie od dostaw gazu z Rosji, że budowa Nord Stream to niezwykle ryzykowna i niebezpieczna gra. 24 lutego 2022 roku zmienił wiele – choć pytanie, które musi paść podczas tej debaty brzmi – czy to wciąż nie za mało?

Wprowadzone przez Zachód i Unię Europejską embargo na rosyjską ropę i paliwa oraz narzucenie pułapu cenowego miały uderzyć w przychody Kremla z eksportu i przez to ograniczyć możliwości finansowania wojny na Ukrainie. Jak pisze oilprice.com - Rosja eksportuje ropę za granicę w takim samym tempie, jak przed inwazją na Ukrainę. Na dodatek rośnie eksport jej paliwa. A szacunki pokazują, że w zeszłym kwartale Rosjanie sprzedali zagranicę 1,9 – 2,2 mln ton benzyny czyli o 600-700 tys. ton więcej niż w pierwszych trzech miesiącach ubiegłego roku. Gdy Europa i kraje G-7 wprowadziły embargo i nałożyły limit cenowy na paliwo, produkty zaczęły trafiać do Afryki Północnej, Azji a nawet Ameryki Południowej.

Pytanie zatem brzmi – czy dywersyfikacja dostaw ropy, gazu i węgla dla Europy to potrzeba chwili, związana z wojną w Ukrainie, czy też proces, który rozpoczęty pod wpływem napaści militarnej, powinien trwać – by Europa wyciągnęła trwałe wnioski?

Jak zadbać o bezpieczeństwo surowcowe i paliwowe?

• Przyjęta przez Radę Ministrów 1 marca 2022 r. Polityka Surowcowa Państwa do 2050 roku jest strategią dotyczącą budowy sprawnego i efektywnego systemu zarządzania i gospodarowania wszystkimi rodzajami kopalin i surowców mineralnych w całym łańcuchu wartości oraz posiadanymi przez Polskę ich zasobami. Znacznie większy hałas medialny i zainteresowanie wywołuje PEP2040 i jej nowelizacja…

Jakie są główne założenia Polityki Surowcowej? To wojna zmieniła naszą strategię energetyczną, czy raczej utwierdziła nas w przekonaniu, że wybraliśmy dobrą drogę transformacji i dywersyfikacji źródeł energii i surowców strategicznych?

Życie gospodarcze jest bardzo dynamiczne. Z tego względu, patrząc na „nadambicję” Europy, czyli w sumie nas wszystkich, znajdujemy się w coraz trudniejszej rywalizacji w zakresie rywalizacji gospodarczej. Chociażby ze Stanami Zjednocznymi, czy Chinami. Choćby Indie dynamicznie się rozwijają, co widać w zużyciu energetycznym. Świat po bokach przyśpiesza. Mamy pewną satysfakcję w Polsce, że doganiamy czołówkę Europy. Ale trzeba jasno powiedzieć, że sam Stary Kontynent przestał być w tej szpicy. Rzekłbym nawet, że porównując nas do Stanów Zjednoczonych, to Europa jest w recesji. Widać wyraźnie, iż my jako Polska staramy się. Ale za chwilę zostaną nam włączone hamulce, chociażby zatrzymanie energetyki węglowej w zakresie starszych bloków do 2025 roku. Czyli podstawy energetyki węglowej w Polsce - skomentował Krzysztof Tchórzewski

Z kolei ambicje w zakresie energetyki jądrowej wskazują, że w 2025 roku będziemy siedmioletnią dziurę. Nawet jakbyśmy wystartowali ostro w tym zakresie. Energetyka jądrowa nie zastąpi mocy węglowych. Ona jest nieregularna. To nie jest jak z węglem, że mniej sypniemy i będziemy ją regulować. Energetykę jądrową powinniśmy traktować jako bezemisyjną, a Unia Europejska upiera się, że tak nie jest - dodał Poseł na Sejm, były minister energii.

Wydaje się, że kluczowym elementem gry stały się w ostatnim czasie zapasy i porty. Wolumen zapasów gazu i gazoport stały się najważniejszym punktem w rozmowach o embargu na rosyjski gaz. Podobnie jest z ropą – Nafotport, dziewiętnaście baz paliwowych i wciąż nowe inwestycje - ostatnie wydarzenie to uruchomienie rurociągu produktowego Boronów-Trzebinia – to też kluczowa inwestycja dla bezpieczeństwa surowcowego. O znaczeniu naszych zapasów i gotowości sprostania kryzysom przekonaliśmy się podczas tzw. awarii w rurociągu Przyjaźń, ale też w czasie przesileń rynkowych.

Grupa Orlen jako koncern multienergetyczny jest naturalnym importerem, odbiorcą i producentem paliw – ropy i gazu.

Stąd pytanie o bezpieczeństwo surowcowe i energetyczne kierowane do państwa jest zasadne. Czy mimo największego kryzysu surowcowego od dekad, wojny na Ukrainie, embarga na rosyjskie surowce – możemy czuć się bezpiecznie?

Możemy naprawdę czuć się bezpieczni. Otoczenie jest oczywiście turbulente, ale Polska jest dobrze przygotowana. Inaczej jest w niektórych krajach Europy. Czasem mam wrażenie, że żyjemy w innej rzeczywistości. Wiemy, jak wiele mówi się o odchodzeniu węgla i zamykaniu kopalń, a na przykład pamiętamy, że w maju 2020 roku w Niemczech uruchomiono nową elektrownię węglową. Było też mocne parcie na budowę i uruchomienie Nord Stream 2, mimo ostrzeżeń formułowanych przez Polskę i inne kraje naszego regionu. Kilka dni temu wygaszono ostatnie elektrownie jądrowe w Niemczech, także mimo wielu głosów sprzeciwu - stwierdził Robert Perkowski, Członek Zarządu PKN ORLEN – Jako koncern mamy wielkie poczucie odpowiedzialności za bezpieczeństwo energetyczne w Polsce. (…) Dywersyfikacja kierunków dostaw surowców, która dotyczy również różnego rodzaju technologii, jest tu warunkiem koniecznym. Przypomnę, że jeszcze w 2015 r. około 90 procent gazu płynęło z „jedynego słusznego kierunku”, czyli Rosji. Także sto procent ropy naftowej pochodziło wtedy ze wschodu. Dzisiaj nie ma takiej sytuacji. Do Polski nie płynie z Rosji ani gaz ziemny, ani ropa naftowa. Ale my do tego wszystkiego wcześniej intensywnie przygotowaliśmy się, zapewniając odpowiednie do krajowego zapotrzebowania dostawy z alternatywnych, bezpiecznych źródeł.- stwierdził Robert Perkowski - Członek Zarządu PKN ORLEN.

Wydaje się, że kluczowym elementem gry stały się w ostatnim czasie zapasy i porty. Wolumen zapasów gazu i gazoport stały się najważniejszym punktem w rozmowach o embargu na rosyjski gaz.

Podobnie jest z ropą – Naftoport to dziewiętnaście baz paliwowych i wciąż nowe inwestycje - ostatnie wydarzenie to uruchomienie rurociągu produktowego Boronów-Trzebinia – to też kluczowa inwestycja dla bezpieczeństwa surowcowego. O znaczeniu naszych zapasów i gotowości sprostania kryzysom przekonaliśmy się podczas tzw. awarii w rurociągu Przyjaźń, ale też w czasie przesileń rynkowych.

Podczas naszej dyskusji wybrzmiało mocno parę zjawisk: po pierwsze wojna na Ukrainie, po drugie fuzje Orlenu, czy polityka klimatyczna Unii Europejskiej. W świetle tych wydarzeń podtrzymuję, że jesteśmy po bezpiecznej stronie. Przechodzimy kryzys suchą stopą. Rząd Premiera Morawieckiego prowadzi konsekwentną politykę dywersyfikacji surowców. Oprócz tego trzeba wspomnieć o „wojnie” rządu Pani Premier Szydło, czyli czasie, gdy wprowadzano pakiet paliwowy, energetyczny i transportowy. To był trzon wojny z mafią paliwową. Wygraliśmy wówczas my wszyscy. Kolejny czynniki to szereg inwestycji aż do dnia dzisiejszego (i cały czas trwają). - powiedział Paweł Stańczyk, prezes zarządu PERN S.A.

Całą debatę można obejrzeć tutaj:

Czytaj też: Dwie debaty o suwerenności energetycznej i surowcowej | ENERGETYCZNE FORUM WGOSPODARCE.PL

Czytaj też: „To ogromne wyzwanie”. Kierunek zielona energia | ENERGETYCZNE FORUM WGOSPODARCE.PL

KG