TYLKO U NAS
Senność po posiłku? To może być objaw choroby
Uczucie zmęczenia i chęć udania się na krótką drzemkę, to często występujące zjawisko, szczególnie po posiłku. Przyczyny mogą być różne – począwszy od naturalnych procesów fizjologicznych, zażywania niektórych leków, skończywszy nawet na współczesnych chorobach cywilizacyjnych czy zaburzeniach hormonalnych.
Nie ma się czego obawiać
Senność po posiłku nie zawsze musi być związana z czymś negatywnym. Zazwyczaj jej przyczyny należy doszukiwać się w ludzkiej fizjologii. W trakcie trawienia pokarmu, nasz organizm dostarcza dużą ilość krwi do pracujących jelit. Jednocześnie mniejsza ilość krwi dociera w tym czasie do ośrodkowego układu nerwowego. W konsekwencji człowiek staje się senny. Zjawisko to jest tym intensywniejsze, im krew przypływa szybciej oraz gwałtowniej. Zależy to także od rodzaju posiłku. Większy efekt będą wywierać pokarmy wysokoobjętościowe, wysokokaloryczne, wysokowęglowodanowe i wysokotłuszczowe.
Sprawdź swoje leki
Uczucie senności może być również związane z przyjmowaniem niektórych leków:
• Przeciwdepresyjnych,
• Przeciwpsychotycznych,
• Przeciwbólowych o silnym działaniu, jak przykładowo, opioidowe leki przeciwbólowe,
• Obniżających ciśnienie tętnicze krwi,
• Beznodiazepin, czyli leków o działaniu przeciwlękowym, uspokajającym, nasennym i przeciwdrgawkowym.
Tarczyca, a senność
Charakterystycznym objawem towarzyszącym niedoczynności tarczycy jest między innymi uczucie senności połączone z ciągłym uczuciem zimna, brakiem energii, wzrostem masy ciała, suchością skóry, wypadaniem włosów i zaburzeniami lękowymi. Hormony wydzielane przez gruczoł tarczycowy (Ft3, Ft4) regulują wiele procesów metabolicznych. Z tego względu ich niedobór wpływa także na spowolnienie procesów trawiennych, przez co krew na dłuższy czas pozostaje w jelitach, nasilając uczucie senności.
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej
Tym co powinno nas martwić do przewlekłe, każdorazowe i silne odczucie senności bardzo krótko po spożyciu posiłku. Jest to typowym objawem insulinooporności.
W trakcie metabolizmu węglowodanów komórki beta trzustki wydzielają do krwi duże ilości insuliny. Jest to proces bardzo energochłonny, potęgowany dodatkowo w przypadku niewrażliwości tkanek na działanie tego hormonu. W tym przypadku insulina wydziela się z dużym opóźnieniem oraz w zbyt dużych ilościach. Konsekwencją tego jest hipoglikemia poposiłkowa, która w połączeniu z insulinoopornoscią w dłuższej perspektywie może predysponować do rozwoju cukrzycy typu 2.
Nieco rzadszym zjawiskiem jest też tak zwana hipoglikemia reaktywna – stan kliniczny charakteryzujący się spadkiem poziomu glukozy poniżej 70 mg/dl po upłynięciu 3–5 godzin od jedzenia. Poza nadmierną sennością w przebiegu hipoglikemii reaktywnej obserwuje się następujące objawy:
• Kołatanie serca,
• Nadmierne wydzielanie potu,
• Podwyższone ciśnienie tętnicze,
• Uczucie niepokoju,
• Drżenie rąk,
• Nieprzerwane uczucie głodu,
• Brak sił.
Ważna samokontrola
W przypadku sporadycznych epizodów nagłej chęci zaśnięcia po spożyciu posiłku raczej nie mamy powodów do obaw. Natomiast w przypadku ich częstych nawrotów lepiej skonsultować się z lekarzem.
Filip Siódmiak
»» O diecie i zdrowiu czytaj też tutaj: