Polska Wschodnia idzie jak burza
Podczas konferencji 9 stycznia 2018 roku Adam Hamryszczak, wiceminister rozwoju podsumował osiągnięcia programu Polska Wschodnia na półmetku działania drugiej edycji.
Program Polska Wschodnia 2014-2020 (PO PW) to instrument wsparcia rozwoju społeczno-gospodarczego 5 województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Jego środki - 2 mld euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - przeznaczone są na rozwój innowacyjnej przedsiębiorczości oraz na ważne, z punktu widzenia spójności i dostępności terytorialnej makroregionu, inwestycje w komunikację miejską, drogi i kolej.
Na półmetku perspektywy finansowej UE 2014-2020 jest liderem wśród krajowych programów finansowanych z funduszy europejskich - do tej pory rozdysponowano już 70% budżetu programu.
Polska Wschodnia rozpoczyna rok 2018 z pozycji lidera. To duży sukces, którego autorami są przede wszystkim odbiorcy środków – przedsiębiorcy, samorządy, PKP PLK S.A. To bowiem dzięki ich aktywności, staranności i skuteczności w staraniu się o dotacje, cele roku 2017 mogliśmy zrealizować ponad zakładany plan – mówi wiceminister rozwoju Adam Hamryszczak.
Do tej pory podpisano 564 umowy o dofinansowanie ze środków programu. Ich łączna wartość to 8,09 mld zł, z czego 5,64 mld zł stanowią środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
To sukces, który mierzymy przede wszystkim bezpośrednimi wymiernymi korzyściami dla mieszkańców wschodnich województw, gdyż to oni najwyraźniej odczują efekty prowadzonych inwestycji w ekologiczny transport miejski, drogi, koleje, czy rozwój konkurencyjnej przedsiębiorczości- dodaje wiceminister.
Największy budżet w programie zaplanowano na wsparcie inwestycji transportowych. W osi II programu – Nowoczesna Infrastruktura Transportowa przeznaczono na ten cel 916 mln euro. Zakontraktowano już 92% budżetu inwestycji w infrastrukturę drogową (1,85 mld zł) i 98% budżetu na ekologiczny transport miejski (1,59 mld zł), w stolicach województw Polski Wschodniej i ich obszarach funkcjonalnych.
2017 rok upłynął na rozstrzyganiu ostatnich naborów i podpisywaniu umów nad wykonanie dróg. W lipcu Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości rozstrzygnęła ostatni, trzeci konkurs na projekty drogowe. Środki programu wesprą 28 inwestycji o łącznej wartości 2,6 mld zł, z czego 2 mld zł stanowią środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. To kolejne inwestycje, które powiążą aglomeracje miast wojewódzkich makroregionu z siecią dróg krajowych i transeuropejską siecią transportową (TEN-T).
Nowoczesna infrastruktura drogowa to nie tylko oszczędność czasu w przewozach, wygodniejsza podróż i odciążone od nadmiernego ruchu samochodowego centra miast. Poprawa połączeń transportowych przekłada się także na wzrost atrakcyjności gospodarczej makroregionu, a co za tym idzie – całego kraju – wyjaśnia wiceszef resortu rozwoju.
Sukcesem zakończyło się również przygotowanie projektów poświęconych zrównoważonej mobilności miejskiej. Nie tylko usprawnią one przemieszczanie się po aglomeracjach stołecznych Polski Wschodniej ale mają ogromne znaczenie dla jakości środowiska naturalnego (redukcja hałasu, emisji zanieczyszczeń, korków). Podpisano już wszystkie z 14 zaplanowanych umów o dofinansowanie.
Ze względu na złożoność dofinansowanych projektów, ich realizacja zajmie kilka lat. Inwestycje obejmą infrastrukturę miejskich szlaków komunikacyjnych, np. trakcję tramwajową/ trolejbusową, drogi na potrzeby komunikacji publicznej, ścieżki rowerowe i ciągi piesze. Dzięki pozyskanym środkom samorządy kupią ekologiczny tabor i zbudują nowe lub rozwiną już istniejące inteligentne systemy transportowe (ITS),wprowadzone zostaną najnowsze rozwiązania ICT (np. e-bilety, systemy informacji pasażerskiej, monitoring ruchu), które ułatwią sprawne i bezpieczne korzystanie z transportu publicznego na terenie miast wojewódzkich i przyległych gmin. Powstała infrastruktura będzie przystosowana do zróżnicowanych potrzeb użytkowników (np. niepełnosprawni, osoby podróżujące z małymi dziećmi czy dużym bagażem).
Rok 2017 był dobry dla kolei w Polsce Wschodniej. Podpisano umowy o dofinansowanie większości (6/8) inwestycji kolejowych w Programie, o łącznej wartości ponad 1,3 mld zł, co stanowi 105% dostępnego budżetu. Dlatego na inwestycje kolejowe zostaną przeznaczone oszczędności z pozostałych osi Programu Polska Wschodnia.
Zgodnie z zawartymi umowami, inwestycje obejmą przebudowę ponad 420 km linii kolejowych. Wszystkie inwestycje mają już wybranych wykonawców robót budowlanych. To duży krok w kierunku utworzenia Wschodniej Magistrali Kolejowej, czyli nowoczesnego połączenia kolejowego miast wojewódzkich makroregionu. Budowa magistrali finansowana jest z kilku źródeł, w tym z udziałem środków Programu Polska Wschodnia.
Rok 2017 był również czasem nowych możliwości dla MŚP z Polski Wschodniej. Do tej pory ze wsparcia programu skorzystało 562 przedsiębiorców. Łączna wartość realizowanych przez nich projektów wynosi 1,38 mld zł, w tym 784,5 mln zł stanowią środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Najwięcej umów o dofinansowanie – 209, zostało podpisanych w działaniu 1.4 Wzór na konkurencję - firmy pozyskały środki na realizację projektów z wykorzystaniem zmian wzorniczych. Uzyskane przez nie dofinansowanie wyniosło łącznie 100,7 mln zł. Natomiast umowy o dofinansowanie o najwyższej łącznej kwocie podpisano w poddziałaniu 1.3.1 Wdrażanie innowacji przez MŚP. To 362,4 mln zł. Pozyskane środki przedsiębiorcy wykorzystali na stworzenie innowacyjnych produktów poprzez wdrożenie wyników prac B+R.
2017 rok był również czasem zakończenia pilotażu Platform startowych dla nowych pomysłów – działania, z którego wsparcia mogą skorzystać autorzy pomysłu na biznes typu start-up. Wsparcie Programu dotychczas umożliwiło rozpoczęcie działalności 210 start-upom w Polsce Wschodniej. 102 z nich uzyskało dotację na rozwój działalności, o łącznej wartości 80 mln zł (pojedyncza dotacja: do 800 tys. zł). Trwa przygotowanie uruchomienia działania w pełnej skali i ogłoszenia naborów nowej edycji ze znacznie zwiększonym budżetem.
