TYLKO U NAS
Polska gospodarka to solidna marka
Wydarzenia ostatnich kilkudziesięciu miesięcy – pandemia i wojna w Ukrainie – nauczyły nas, jak istotne jest szybkie reagowanie i dostosowywanie się do zmieniających się realiów. Uwypukliły potrzebę zmian w zarządzaniu procesami społeczno-gospodarczymi w długim okresie i zwiększania odporności na ewentualne zaburzenia w przyszłości - napisał Waldemar Buda, minister rozwoju i technologii w tekście opublikowanym na łamach rocznika „Polski Kompas 2022”
Nie tylko nasz kraj, ale i cała Europa mierzy się z zakłóceniami łańcuchów dostaw, ze wzrostem cen surowców, spowolnieniem gospodarczym u partnerów handlowych, z deprecjacją swoich walut, inflacją, a w przypadku Polski – bezprecedensowym napływem uchodźców z Ukrainy.
Rosyjska agresja na Ukrainę wpłynęła na ceny paliw i unaoczniła znaczne uzależnienie wielu krajów Unii Europejskiej od rosyjskiego gazu i ropy. Ograniczanie przez Rosję dostaw gazu do Europy pokazuje konieczność osiągnięcia suwerenności energetycznej zarówno w ramach Unii, jak i kraju. Polska od wielu lat przygotowywała się do uniezależnienia od dostaw surowców energetycznych z Rosji. Dzięki temu jesteśmy w nieco lepszej sytuacji niż niektóre z państw unijnych, bo o wiele wcześniej przewidzieliśmy konieczność odcięcia się od rosyjskich surowców.
Wojna w Ukrainie zredefiniowała politykę zielonego ładu. W okresie przejściowym musimy powrócić do paliw kopalnych, w tym wydobycia węgla. Natomiast w perspektywie długoterminowej będziemy dążyć do zwiększenia udziału energii odnawialnej (OZE) w miksie energetycznym, aby budować konkurencyjność polskiej gospodarki i jej bezpieczeństwo. Transformacja energetyczna musi być sprawiedliwa i dostosowana do możliwości poszczególnych państw. Jednym z filarów polskiego sektora energetycznego powinna być energia jądrowa, która jest bezpiecznym, niskoemisyjnym i stabilnym źródłem energii.
Dobre wyniki gospodarki w trudnym otoczeniu
W świecie postcovidowym wyzwaniem globalnym stało się skracanie łańcuchów dostaw i ich regionalizacja. Nadwerężone podczas pandemii łańcuchy dostaw z Azji Południowo-Wschodniej, w tym z Chin, wymusiły gromadzenie zapasów w europejskich firmach. To z kolei wiąże się z dodatkowymi kosztami. Stąd nasza motywacja do skracania łańcuchów, czyli przenoszenia produkcji na wschód Europy, do krajów geograficznie bliższych rynkom zbytu, z relatywnie tanim kosztem prowadzenia działalności. Można się spodziewać, że w Europie będzie postępować proces nearshoringu, czyli przenoszenia produkcji bliżej rynków zbytu.
Biorąc powyższe pod uwagę, tym bardziej należy docenić wyniki polskiej gospodarki i jej handlu. Rok 2021 zamknęliśmy ze wzrostem eksportu w wysokości 19,1 proc. – do poziomu 285,8 mld euro. Po pięciu miesiącach 2022 r. według wstępnych danych GUS utrzymujemy w eksporcie tendencję wzrostową na takim samym poziomie. Te wyniki potwierdzają, że Polska korzystała na światowym trendzie skracania łańcuchów dostaw.
W 2021 r. mieliśmy do czynienia z rekordowym napływem inwestycji zagranicznych do Polski – 24,8 mld dol. To dało nam czternaste miejsce na świecie i trzecie w UE pod względem wartości napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w 2021 r.
Nasz kraj oparł się deindustrializacji, a zróżnicowana struktura polskiego przemysłu dodatkowo uodporniła go na zakłócenia zewnętrzne. Od 2015 do maja 2022 r. przemysł w Unii Europejskiej zwiększył produkcję o zaledwie 8,6 proc., podczas gdy u nas wzrósł o 51,9 proc. Polska jest w absolutnej czołówce pod względem dynamiki wzrostu w UE. W 2021 r. produkcja wzrosła o 14,8 proc., a po sześciu miesiącach 2022 r. była wyższa o 13, proc. r/r.
Wspieramy polskich eksporterów
Aby ograniczać niepewność wynikającą z zaburzeń dostaw, polscy przedsiębiorcy muszą podjąć działania w celu dywersyfikowania rynków zbytu i pozyskiwania nowych. Jako MRiT wspieramy polskich eksporterów: eliminujemy bariery w dostępie do rynków eksportowych, propagujemy korzystanie z umów o wolnym handlu, dążymy do ochrony rynku przed nieuczciwym importem. Wspieramy instrumenty i narzędzia promujące oraz wzmacniające eksport, oferowane przez PARP i instytucje Grupy PFR, tj. PAIH, KUKE, KUKE Finance, PFR TFI i BGK.
Poprzez politykę rozwoju musimy stymulować innowacje, aby lepiej wykorzystać posiadane zasoby. Chodzi o zapewnienie właściwego systemu szkoleń, dostosowanie i rozbudowę infrastruktury, w tym informatycznej i cyfrowej.
Wiele działań podejmowanych dziś będzie wspierało rozwój w długim okresie. Przykładami mogą być plany rozbudowy potencjału militarnego, rozwój infrastruktury transportowej, m.in. poprzez Centralny Port Komunikacyjny, kolej oraz transformacja energetyczna. W przeprowadzeniu koniecznych reform i projektów pomogą nam też środki z Krajowego Planu Odbudowy.
Definiując kształt zmian w polskiej gospodarce, należy podkreślić rolę przedsiębiorców, którzy nieraz już udowodnili, że swoją determinacją i ciężką pracą, przy odpowiednim wsparciu, potrafią poradzić sobie z wieloma przeciwnościami. Firmy weszły w okres wojny w Ukrainie w stosunkowo dobrej kondycji, a polski rynek pracy broni się przed spowolnieniem gospodarczym. Stopa bezrobocia rejestrowanego w czerwcu 2022 r. była rekordowo niska i wyniosła 4,9 proc.
Siłą polskiej gospodarki pozostają także pracownicy, którzy posiadają wysoki poziom wykształcenia, praktyczne umiejętności i wysokie kwalifikacje. Jednym z wyzwań w tym obszarze jest przyspieszenie realizacji założeń polityki w zakresie szkoleń zawodowych i pośrednictwa pracy, aby ułatwić przechodzenie do nowych, zielonych miejsc pracy w dobie przyspieszonej dekarbonizacji.
W wyniku postępującej cyfryzacji i automatyzacji zmieniają się sposób organizacji pracy oraz rola pracowników. Ich zdaniem w coraz większym stopniu będzie istotne zaprogramowanie procesu produkcji – obok jego koordynowania czy podejmowania kluczowych decyzji – oraz zdefiniowanie jego procedur i przekazanie wykonania czynności maszynom.
Jesteśmy dużym, stabilnym politycznie rynkiem, o mocnych fundamentach. Polska gospodarka pozostaje względnie odporna na zewnętrzne zawirowania. W swojej najnowszej prognozie Komisja Europejska podniosła oczekiwania dotyczące naszego wzrostu do 5,2 proc. w 2022 r., a Międzynarodowy Fundusz Walutowy oczekuje, że będziemy się rozwijać w tempie 4,5 proc.
Polska gospodarka to solidna marka. Nasze produkty cieszą się uznaniem za granicą nie tylko ze względu na konkurencyjne ceny, ale również ze względu na ich wysoką jakość. Wszystko to pozwala nam nie tylko umacniać naszą pozycję jako lidera rozwoju w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, ale także aspirować do roli jednej z głównych gospodarek UE.
Waldemar Buda, minister rozwoju i technologii
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2022” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2022”:
