Niechciane depozyty

Depozyt bankowy – będący podstawowym produktem bankowym – stał się niechciany zarówno przez deponentów, jak i banki. Czy oznacza to zatem odejście od korzeni bankowości oraz dalszy wzrost ryzyka? - zastanawia się w felietonie na łamach „Gazety Bankowej” prof. Małgorzata Zaleska, Dyrektor Instytutu Bankowości SGH, Przewodnicząca Komitetu Nauk o Finansach PAN

Podkreślić należy, że ryzyka nie tylko związanego z zaangażowaniem środków dotychczas ulokowanych w depozytach w bardziej ryzykowne instrumenty, ale także pasywnego ryzyka kredytowego, czyli odniesionego do źródeł finansowania działalności bankowej. Nie można bowiem zapominać, że banki działające w Polsce finansują się wciąż przede wszystkim depozytami i to krótkoterminowymi.

Depozyty stały się mało atrakcyjną formą lokowania oszczędności z uwagi na wyjątkowo niskie ich oprocentowanie, a biorąc pod uwagę stopę inflacji – realną stratę. Potencjalny wzrost stopy inflacji może te straty jeszcze powiększyć, nawet pomimo wzrostu stóp procentowych banku centralnego. Równocześnie banki próbują przekonać coraz większą rzeszę swoich klientów do tzw. inwestycji alternatywnych, których jednoznacznej definicji w zasadzie nie ma. Różnego rodzaju inwestycje, m.in. o wysokim poziomie ryzyka, banki oferują bowiem współcześnie nie tylko klientom private banking. Tymczasem oceniając zasadność wyboru konkretnego instrumentu powinno się brać pod uwagę m.in. jego horyzont, cenę jednostkową, potrzebną wiedzę, wymogi techniczne, potencjalny/faktyczny zwrot i ryzyko.

Biorąc pod uwagę wyżej wymienione kryteria depozyt jest inwestycją alternatywną w stosunku do pozostałych możliwości inwestycyjnych przede wszystkim z punktu widzenia bezpieczeństwa, a jeśli niechęć do depozytów utrzyma się będzie także inwestycją alternatywną w kontekście wyboru.

Podkreślić należy, że depozyt bankowy jest jedną z najbezpieczniejszych inwestycji, objętych systemem gwarantowania depozytów. Ponadto depozyt jest oferowany przez banki, które są licencjonowane oraz szeroko regulowane i nadzorowane. Warto też odnotować, że depozyt może być założony na dowolny czas i kwotę (także niską), do jego założenia i posiadania nie są wymagane szczególne wymogi techniczne (można to zrobić on-line lub osobiście) oraz specjalistyczna wiedza.

Tymczasem inwestycje w dosyć popularne w Polsce nieruchomości wymagają chociażby długoterminowego zamrożenia wysokiego kapitału oraz posiadania wiedzy o rynku nieruchomości. Specjalistyczna wiedza potrzebna jest też przy inwestycjach w metale szlachetne, dzieła sztuki, w niektóre instrumenty rynku kapitałowego oraz w inwestycje o bardzo wysokim ryzyku, jakimi są np. kryptowaluty.

Z powyższego wynika, że nie każdy instrument powinien być oferowany każdemu. Ponadto powinna istnieć bezpieczna, w miarę atrakcyjna i powszechnie dostępna formuła lokowania wolnych środków finansowym przez każdego (biednego i bogatego, wykształconego i nie). Być może zatem, zamiast tworzyć nowe czy modyfikować istniejące produkty bankowe, warto zastanowić się nad uatrakcyjnieniem klasycznego depozytu bankowego. Niech depozyt pozostanie fundamentalnym, a nie alternatywnym produktem bankowym. Jest to ważne z punktu widzenia instytucji sieci bezpieczeństwa finansowego, samych banków jak i ich klientów.

Prof. Małgorzata Zaleska, Dyrektor Instytutu Bankowości SGH, Przewodnicząca Komitetu Nauk o Finansach PAN

Więcej informacji i komentarzy ze świata finansów i gospodarki czytaj w bieżącym wydaniu „Gazety Bankowej” (nr 04/2021), dostępnym także jako e-wydanie, także na iOS i Android

Szczegóły, jak zamówić e-wydanie „Gazety Bankowej”, KLIKNIJ TUTAJ