Kapitał ma narodowość, czyli lekcja z epidemii

Przez lata przemian w Polsce, wielu liberalnych ekonomistów i polityków tłumaczyło nam, że narodowa własność w gospodarce nie ma żadnego znaczenia, wszak przedsiębiorstwa kierują się w swych działaniach kategorią zysku, więc podejmują tylko działania zgodnie z tą logiką.

Już podczas kryzysu finansowego, a w konsekwencji także gospodarczego na świecie, w Europie i w Polsce w latach 2008-2010, okazało się jednak,że tak nie jest i podmioty zagraniczne bardzo często przyjmują logikę działania swojego macierzystego kraju. Nagle zagraniczne firmy samochodowe mające swoje zakłady w Polsce mimo tego, że były one najbardziej efektywne ze wszystkich rozsianych po Europie, podejmowały decyzje ,że to właśnie w nich będzie się ograniczać produkcję i przenosić ją do krajów macierzystych, mimo że wiązało się to z wyraźnym podwyższeniem kosztów wytwarzania.

Zagraniczne centrale banków obecnych w Polsce podejmowały decyzje o wstrzymaniu kredytowania całych branż w naszym kraju, tylko dlatego, żeby osłabić polską konkurencję wobec firm z ich macierzystych krajów.

2. Wtedy trochę przejrzeliśmy na oczy, choć ówczesny rząd PO-PSL niespecjalnie się tym przejął, prywatyzacja majątku Skarbu Państwa nawet przyśpieszyła, ostatecznie przecież w latach 2008-2015, ta koalicja sprzedała majątku państwowego za blisko 60 mld zł.

Często była to sprzedaż chaotyczna, wręcz pod bieżące potrzeby budżetu państwa, brakowało pieniędzy minister finansów wydawał dyspozycję ministrowi skarbu, a ten nakazywał sporządzenie księgi popytu na kilka procent akcji PZU, PKO.BP czy KGHM albo jakiejś innej spółki należącej do naszych „sreber rodowych”.

Po kilku dniach akcje były już sprzedane, do budżetu wpływało kilka miliardów złotych , poprawiała się jego płynność i czekano do następnej kryzysowej sytuacji, wtedy tego rodzaju operacje powtarzano.

Poprzednia koalicja zostawiała większość spółek skarbu państwa z jego udziałami na poziomie zupełnie minimalnym, pozwalającym zachować większość na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.

Konsekwencją takiej polityki były między innymi próby ratowania uprzywilejowanej pozycji Skarbu Państwa w spółce poprzez połączenie ją z inną spółką państwową, tylko po to aby podwyższyć udziały i nie dać się wrogo przejąć (tak było z tarnowskim Azotami, kiedy trzeba je było połączyć ze spółką w Puławach, bo groziło im wrogie przejęcie przez rosyjskiego oligarchę Mosze Kantora)

3. Dopiero rządy Prawa i Sprawiedliwości zakończyły definitywnie tę bezmyślną wyprzedaż wszystkiego co państwowe, do tego stopnia,że budżety na kolejne lata nie przewidują w ogóle przychodów z prywatyzacji.

Co więcej rząd Prawa i Sprawiedliwości decydował się na odkupowanie sprzedanego wcześniej majątku, najbardziej spektakularną chyba operacją w tym zakresie, było odzyskanie większościowego pakietu akcji w banku Pekao S.A od ich dotychczasowego włoskiego właściciela.

Wzmacniano także istniejące strategiczne firmy państwowe jak było to w przypadku spółki LOT .S.A, która za rządów PO-PSL była na skraju bankructwa a premier Tusk publicznie mówił ,że nie będzie jej ratował tylko dlatego, że to narodowy przewoźnik.

4. Teraz podczas pandemii koronawirusa znowu dowiadujemy się, że to właśnie spółki skarbu państwa przeznaczyły już ponad 60 mln zł ze swoich bieżących budżetów na wsparcie dla placówek ochrony zdrowia walczących z pandemią koronawirusa. Niestety żaden podmiot zagraniczny się na takie gesty nie zdecydował.

PKN Orlen zaledwie w kilka dni przestawił się na produkcję płynu dezynfekcyjnego, podobne działania podjął także KGHM, niektóre zakłady zadeklarowały przygotowanie maseczek ochronnych, czy też specjalnych kombinezonów.

LOT z kolei realizuje program #PowrótDoDomu, zaledwie przez kilka dni dzięki tej akcji przywieziono z całego świata ponad 18 tysięcy Polaków (zadeklarowało chęć skorzystania z tego programu ponad 30 tysięcy Polaków), którzy znaleźli się w trudnej sytuacji, kiedy większość krajów na świecie zamyka swoje granice dla obcokrajowców.

Po raz kolejny w sytuacji zagrożenia tym razem kryzysem pandemicznym okazuje się,że kapitał ma narodowość, a polskie państwo może liczyć tylko na podmioty z rodzimym kapitałem.

»» Komentarz Zbigniewa Kużmiuka czytaj też na portalu wPolityce.pl:

Jednak kapitał ma narodowość, teraz przekonujemy się o tym przy pandemii koronawirusa