TYLKO U NAS
Jak wyjść z kryzysu i wrócić na ścieżkę rozwoju
Okres pandemii okazał się ogromnym wyzwaniem dla Polski. Wiele osób i grup społecznych zostało dotkniętych skutkami ograniczeń, których celem było minimalizowanie zagrożenia dla życia i zdrowia obywateli. Dlatego już w pierwszych tygodniach pandemii polski rząd zdecydował o podjęciu działań na rzecz wsparcia dla różnych grup społecznych i zawodowych – pisza na łamach „Polskiego Kompasu 2021” Jacek Sasin Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Aktywów Państwowych.
Kryzysy szansą na rozwój
Historia pokazuje, że konflikty, wojny czy kryzysy, oprócz skutków negatywnych, wymuszają postęp i zmiany. W takich warunkach jedne podmioty gospodarcze upadają, a w ich miejsce powstają inne, które są bogatsze o nowe doświadczenia. Przykładem państwa, które wzmocniło się po kryzysie, jest choćby Japonia, która właśnie tak stała się światową potęgą. Stoimy dziś przed podobną szansą. Jeśli odpowiednio ją wykorzystamy, Polska może awansować z poczekalni do grona istotnych graczy gospodarczych.
Obecny kryzys może być sposobnością na wprowadzenie w europejskiej gospodarce zmian, które w stabilnych warunkach byłyby trudne do zaakceptowania. Pandemia pozwala przestawić także polską gospodarkę na nowe tory. Wśród inwestycji dominować będą na przykład ekologiczne rozwiązania oraz nowe technologie, które zwiększą efektywność i konkurencyjność firm. Nastąpią dynamiczny rozwój robotyzacji i transformacja cyfrowa. Zdalna praca i edukacja, załatwianie spraw urzędowych przez internet czy duży wzrost sprzedaży on-line pokazują, że to, co jeszcze rok wcześniej nie było powszechne, stało się wręcz normą. Nowe uwarunkowania sprawiły, że jako społeczeństwo staliśmy się jeszcze bardziej otwarci na zmiany.
Gospodarka oparta na narodowych czempionach
Od ponad roku europejska gospodarka jest w ekstremalnie trudnym momencie spowodowanym pandemią. Kluczowym wsparciem na rzecz jej ożywienia będą pieniądze z unijnego Funduszu Odbudowy. Skorzystać będą mogli z niego przedsiębiorcy, ale znaczna część przeznaczona zostanie na określone inwestycje, jak projekty z infrastruktury cyfrowej.
Zanim jednak będziemy podejmować konkretne decyzje gospodarcze, należy wcześniej wyciągnąć wnioski z tego, co było. Istotne są rozwiązania, które sprawdziły się w tych trudnych pandemicznych warunkach. Doświadczenia z tego okresu uzmysławiają, że rządowa polityka wsparcia dużych spółek Skarbu Państwa była właściwa i przyniosła konkretne efekty.
Z tak poważnymi kryzysami poradzić może sobie tylko silne, niezależne państwo, oparte na dużych narodowych firmach. Takie podmioty w razie potrzeby są w stanie nie tylko szybko włączyć się z pomocą, lecz nawet przestawić swoją produkcję, jeśli zajdzie taka potrzeba. Minione miesiące potwierdziły najdobitniej to, o czym mówiliśmy od dawna: kapitał ma narodowość, a rola państwa w gospodarce powinna być zawsze na tyle silna, na ile gwarantuje niezależność kraju i bezpieczeństwo obywateli. Tym właśnie procesom ma służyć zapowiadana i prowadzona konsolidacja spółek Skarbu Państwa. To odpowiedź na wyzwania wewnętrzne i zewnętrzne tych przedsiębiorstw oraz branż, w których działają. To również szansa rozwojowa dla nich samych i całej polskiej gospodarki.
Lepiej niż oczekiwano
Spółki Skarbu Państwa zdały egzamin w tym ekstremalnie trudnym czasie. Na tle największych gospodarek świata Polska ze zderzenia z pandemią wyszła obronną ręką. Udało się między innymi uniknąć fali bankructw oraz dramatycznego wzrostu bezrobocia. Świadczy to o tym, że nasza gospodarka jest zdrowa i oparta na mocnych fundamentach. Spółki z udziałem Skarbu Państwa inwestowały najwięcej w historii, osiągając niemal 45 mld zł, czyli ponad 19 proc. więcej niż w 2019 r. Wskaźniki ekonomiczne pokazują, że dzięki wsparciu rządu ocaliliśmy najważniejsze firmy, które stają się kołem zamachowym gospodarki. Efekty są znacznie lepsze, niż się spodziewano. Potwierdzają to także europejscy eksperci i prognozują, że Polska będzie szybciej niż inne kraje Wspólnoty wchodziła na ścieżkę wzrostu.
W czasie, gdy gospodarka Francji skurczyła się o 8,2 proc., Niemiec o 5 proc., w Polsce było to tylko 2,7 proc. Komisja Europejska prognozuje, że w 2021 r. nasz PKB może wzrosnąć o 4 proc., a w przyszłym roku nawet o 5,4 proc. Polskę już teraz charakteryzuje wyższa dynamika wzrostu niż średnia dla UE. Stoimy zatem przed możliwością wejścia do grona największych gospodarek świata.
Aby ten cel osiągnąć, konieczna jest także współpraca regionalna. Dzięki budowaniu trwałych powiązań w obszarze infrastruktury, transportu, cyfryzacji oraz innowacji impuls rozwojowy zyskają nie tylko poszczególne regiony, lecz również cały kraj.
Wyzwania, przed którymi stajemy
Największe przedsięwzięcia gospodarcze, które czekają nas w kolejnych latach, w dużej mierze są uzależnione od szybko zmieniających się warunków w Europie i na świecie. Jednym z głównych czynników jest coraz bardziej restrykcyjna polityka klimatyczna. Wymusza ona na przykład wręcz przełomową transformację sektorów górniczego i energetycznego, którego efektem musi być zmniejszenie emisyjności CO2 oraz energochłonności. To ogromny wysiłek, także inwestycyjny. Druga strona tego medalu jest jednak taka, że to również korzyści dla gospodarki: nowe, dobrze płatne miejsca pracy, zlecenia dla rodzimych poddostawców i – co za tym idzie – dodatkowe wpływy do budżetu. Stoimy przed ogromnym wyzwaniem, ale równocześnie jest to wielka szansa.
Warunki oraz otoczenie ekonomiczne zmieniają się w błyskawicznym tempie i coraz częściej są nieprzewidywalne. Programy i strategie, które jeszcze nie tak dawno przygotowywano przez miesiące lub lata, dziś potrafią się zmienić z tygodnia na tydzień. Dlatego, by móc skutecznie sterować statkiem, którym płyniemy, musi on być zwrotny, niezależny i gwarantujący bezpieczeństwo dla kraju i obywateli. Pewne jest jedno – po raz pierwszy w swojej historii stoimy przed niepowtarzalną szansą, by poziom życia w Polsce stał się wreszcie porównywalny z najbogatszymi krajami na świecie.
Jacek Sasin Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Aktywów Państwowych
Tekst wicepremiera Jacka Sasina został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2021” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2021”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
HUAWEI APP GALLERY - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika
UWAGA OD REDAKCJI: wszystkie teksty zamieszczone w roczniku „Polski Kompas 2021” zostały przygotowane przez autorów i nadesłane do redakcji do 2 września 2021 roku