Problem z demografią? Trzeba zadbać o… powietrze

Badania jednoznacznie wykazują, że jakość powietrza, którym oddychamy, ma bezpośredni wpływ na płodność człowieka. Obecne w miejskim powietrzu zanieczyszczenia mogą zaburzać wydzielanie oraz funkcjonowanie hormonów, uszkadzać komórki płciowe oraz ograniczać skuteczność procedur, takich jak zapłodnienie in vitro.

Problem zanieczyszczeń a płodność

Współcześnie, na zdolności reprodukcyjne wpływa nie tylko dieta, styl życia czy stosowanie używek, ale również zanieczyszczenie powietrza, w szczególności cząstki stałe. W badaniu przeprowadzonym na grupie ponad 900 tysięcy osób w wieku 30-45 lat, zespół badaczy z Duńskiego Instytutu Badań nad Rakiem stwierdził, iż czynniki takie jak hałas drogowy oraz długotrwała ekspozycja na spaliny mogą obniżać płodność. W przypadku mężczyzn każdy wzrost stężenia cząstek PM 2,5 o 2,9 µg/m3 zwiększał ryzyko niepłodności o 24 proc. W odniesieniu do kobiet, cząstki te wydawały się mieć mniejszy wpływ na zdolności rozrodcze, choć mechanizmy tego działania nie są do końca poznane.

„Na podstawie ogólnokrajowego badania kohortowego stwierdziliśmy, że stężenie PM 2,5 było związane z wyższym ryzykiem diagnozy niepłodności u mężczyzn, a hałas drogowy – z ryzykiem diagnozy niepłodności u kobiet powyżej 35. roku życia, a być może także u mężczyzn powyżej 37. roku życia” – podsumowali badacze.

Mechanizm działania zanieczyszczeń

Zanieczyszczenia powietrza, charakterystyczne dla większych miast, mogą wpływać na zdolności reprodukcyjne zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Uczeni z Klinicznego Centrum Uniwersyteckiego w Tuluzie dokonali przeglądu literatury naukowej na ten temat. Zanieczyszczenie powietrza ma negatywny wpływ na powstawanie komórek rozrodczych zarówno męskich, jak i żeńskich. Wpływ ten dotyczy nie tylko ilości gamet, ale także ich jakości na poziomie genetycznym i epigenetycznym. Zanieczyszczenia wpływają również na prenatalny rozwój zarodka.

Chociaż większość badań koncentruje się na mężczyznach, badacze podkreślają, że zanieczyszczenia mają również negatywny wpływ na rozwój prenatalny. Najczęstszym skutkiem u kobiet jest zwiększone ryzyko wczesnego poronienia. Możliwe mechanizmy wpływające na spadek płodności obejmują zaburzenia hormonalne, stres oksydacyjny, uszkodzenia DNA oraz zmiany w ekspresji genów. Dokładne procesy wymagają jednak dalszych badań, a naukowcy zwracają uwagę na konieczność podniesienia świadomości społecznej w tym zakresie.

„Ponieważ zanieczyszczenie powietrza jest powszechne i ma wiele źródeł, wydaje się niezbędne zwiększenie świadomości wśród ludności i władz publicznych, tak aby można było podjąć próbę jak największego ograniczenia wpływu tych substancji” – podsumowują badacze.

»» O diecie dla młodej mamy czytaj tutaj:

Wpływ diety przyszłej matki na rozwój dziecka

Kobiety a zapłodnienie in vitro

Problem zanieczyszczeń powietrza dotyczy również kobiet, zwłaszcza tych poddawanych procedurom zapłodnienia in vitro. W badaniu przeprowadzonym przez naukowców z King Edward Memorial Hospital for Women wykazano, że ekspozycja na cząstki stałe PM 2,5 i PM 10 przed transferem zarodków znacząco obniżała szanse na pomyślną ciążę. Kobiety wystawione na działanie najwyższego stężenia cząstek, dwa tygodnie przed pobraniem komórek, miały o 38 procent mniejsze szanse na urodzenie żywego dziecka w porównaniu do uczestniczek narażonych na najmniejsze stężenia.

Co zaskakujące, nawet w regionach o stosunkowo dobrej jakości powietrza, jak miało to miejsce w Australii, zanieczyszczenia przekraczały normy WHO, wpływając negatywnie na wskaźnik sukcesu w procedurach in vitro.

„Zmiany klimatu i zanieczyszczenia pozostają największym zagrożeniem dla zdrowia człowieka, a reprodukcja ludzka nie jest na to odporna” – podkreśla dr Sebastian Leathersich, główny autor badania, dodając, że minimalizacja ekspozycji na zanieczyszczenia powinna być priorytetem działań zdrowia publicznego.

Filip Siódmiak

Źródła:

• Mette Sorensen i in., „Long term exposure to road traffic noise and air pollution and risk of infertility in men and women: nationwide Danish cohort study”.

• “Air pollution linked to a decrease in IVF birth rate success, new study shows”, EurekAlert.

• Julie Carré i in., „Does air pollution play a role in infertility?: a systematic review”, Environmental Health.

• Julie Carré i in., „Does air pollution play a role in infertility?: a systematic review”, Environmental Health.

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje.