GAZETA BANKOWA: REIT a sprawa polska
Przy sprzyjających wiatrach dochody z polskich nieruchomości komercyjnych, dziś w większości transferowane za granicę, staną się atrakcyjnym dla nas wszystkich instrumentem długoterminowego oszczędzania – pisze w „Gazecie Bankowej” prof. Małgorzata Zaleska, dyrektor Instytutu Bankowości SGH, przewodnicząca Komitetu Nauk o Finansach PAN
W marcu zeszłego roku, jako prezes Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, przedstawiłam gotową, szczegółową propozycję wprowadzenia tzw. REIT-ów do polskiego porządku prawnego. Jako wnioskodawca podjęłam się roli koordynatora tych prac. Zaproponowałam, aby REIT-y były spółkami obrotu nieruchomościami notowanymi na GPW, przynoszącymi polskim inwestorom indywidualnym zyski wypłacane w formie 80 proc. dywidendy oraz zasilającymi budżet państwa wpływami z tytułu ich opodatkowania. Podkreślam: polskim inwestorom, bowiem krociowe zyski, jakie przynoszą zagranicznym właścicielom np. w Warszawie Galeria Mokotów, Złote Tarasy i Arkadia, trafiają dzisiaj w zasadzie wyłącznie, w postaci sowitej dywidendy, na konta zagranicznych, głównie niemieckich i francuskich emerytów. Dochody z polskich nieruchomości komercyjnych są bowiem w większości transferowane za granicę, zaś Polacy nie mają dostępu do atrakcyjnego instrumentu finansowego służącego oszczędzaniu długoterminowemu. A przecież w interesie wszystkich pokoleń Polaków – mając m.in. na uwadze niedawne obniżenie wieku emerytalnego – jest stworzenie bezpiecznego i długoterminowego instrumentu finansowania wzrostu naszych przyszłych emerytur.
Półtora roku temu był najlepszy czas, aby procedować w ustawowym trybie prace nad instrumentem, który mógłby stanowić jeden z istotnych mechanizmów wzrostu przyszłych emerytur w Polsce. Zalety REIT-ów w tym zakresie poznali już seniorzy w krajach, które wprowadziły ten popularny w Europie instrument bezpiecznego i długoterminowego zarabiania pieniędzy przez każdego, niezależnie od wiedzy o świecie finansów. Większość państw tzw. starej Unii wprowadziła REIT-y już ponad dziesięć lat temu, np. Francja zrobiła to w 2003 r., a Niemcy, Włochy i Wielka Brytania w 2007 r. Argument, że tamtejsze rynki nieruchomości były już w pełni dojrzałe, natomiast polski nie był dotychczas gotowy na tak nowoczesny instrument, nie jest przekonujący. Wystarczy przywołać przykłady takich krajów nowej Unii, jak Litwa i Węgry, które z powodzeniem wprowadziły REIT-y – odpowiednio – w 2008 i 2011 r. To tylko wzmaga poczucie, że zostaliśmy daleko w tyle.
Moment wprowadzenia REIT-ów nie może być oczywiście przypadkowy. Musi uwzględniać przede wszystkim fazę cyklu koniunkturalnego, na co zwrócił uwagę w swojej niedawnej opinii Narodowy Bank Polski. W świecie ekonomistów wiadomo, że nie polemizuje się ze stanowiskiem NBP, a przyjmuje się je do wiadomości. We wspomnianej opinii słusznie zauważono, że w obecnych warunkach wdrożenie REIT-ów oznaczałoby, że nowo powstałe spółki mogłyby przejmować najsłabsze nieruchomości. Niemniej to, że udało się właśnie zapobiec porażce tego bardzo ważnego dla naszej przyszłości projektu na jego starcie, nie jest specjalnie pocieszające. Trzeba jednak pamiętać, że nie jest to pierwszy falstart tego instrumentu w Polsce. A tymczasem właśnie półtora roku temu z sukcesem udało się zrealizować projekt polskiego REIT-a o wartości miliarda euro, wykorzystując do tej transakcji południowoafrykańską giełdę. Nie było to wówczas pierwsze tego typu przedsięwzięcie.
Nadal wierzę, że jest szansa, iż przy sprzyjających wiatrach następny polski REIT trafi wyłącznie na warszawską giełdę, sprawiając, że dochody z polskich nieruchomości komercyjnych, dziś w większości transferowane za granicę, staną się atrakcyjnym dla nas wszystkich instrumentem służącym do długoterminowego oszczędzania.
Więcej informacji i komentarzy o polskiej gospodarce i sektorze finansowym znajdziesz w bieżącym wydaniu „Gazety Bankowej” do kupienia w kioskach i salonach prasowych
„Gazeta Bankowa” dostępna jest także jako e-wydanie, także na iOS i Android – szczegóły na http://www.gb.pl/e-wydanie-gb.html
