Cyfryzacja to nasza wolność

Z myślą o młodych ludziach w kolejne stulecie niepodległości wchodzimy z niezwykle ważnym projektem, jakim jest Ogólnopolska Sieć Edukacyjna (OSE). Sieć z dostępem do bezpłatnego, szybkiego, ale również bezpiecznego internetu. Do 2020 r. dotrze on do każdej placówki oświatowej w kraju – pisze w „Polskim Kompasie 2018” Marek Zagórski, minister cyfryzacji

Dzieci, które z okazji Dnia Dziecka odwiedziły Ministerstwo Cyfryzacji, zapytały mnie, czy za 100 lat ministrem cyfryzacji będzie robot. Odpowiedziałem, że mam nadzieję, iż nie, ale to pytanie pokazuje, jak młodzi ludzie myślą o przyszłości i czego oczekują w kwestii rozwoju Polski w najbliższych dziesięcioleciach. I – rzecz jasna – nie chodzi o robota w randze ministra. Oczekują, że Polska będzie w ścisłej czołówce innowacyjnych, nowoczesnych państw świata, że wykorzysta szanse, jakie niesie era cyfrowej gospodarki, a nowe technologie staną się podstawą pomyślności gospodarczej naszego kraju.

Pytanie młodych obywateli wskazuje też na rzecz oczywistą: dla nich obecność komputerów, smartfonów, tabletów, wszelkich elektronicznych urządzeń i siła, jaką niesie ze sobą moc obliczeniowa, jest czymś naturalnym. Wyobraźmy sobie, jak wyglądałby nasz kraj, gdyby dostęp do tego miały dzieci żyjące 100 lat temu, kiedy Polska odzyskiwała niepodległość. Co mogliby osiągnąć Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski – czyli polscy kryptolodzy, którzy w 1932 r. złamali kod Enigmy – gdyby mieli dostęp choćby do ułamka mocy obliczeniowej, jaką oferują dzisiejsze komputery czy smartfony.

Niepodległość to nie tylko wolność od okupanta, to świadoma i odpowiedzialna polityka gwarantująca dostęp do wiedzy, umiejętności i narzędzi zapewniających równe szanse na rozwój wszystkim Polakom niezależnie od ich miejsca zamieszkania, wieku czy zamożności.

Wspieramy edukację

Właśnie dlatego przywiązujemy tak dużą wagę do edukacji. Z myślą o młodych ludziach w kolejne stulecie niepodległości wchodzimy z niezwykle ważnym projektem, jakim jest Ogólnopolska Sieć Edukacyjna (OSE). Sieć z dostępem do bezpłatnego, szybkiego (o przepustowości 100 Mb/s), ale również bezpiecznego internetu. Do 2020 r. dotrze on do każdej placówki oświatowej w kraju. Niezależnie od tego, czy to państwowa szkoła w dużym mieście wojewódzkim, placówka prowadzona przez stowarzyszenie, czy mała wiejska szkoła – wszystkie otrzymają dostęp do internetu, pakietu edukacyjnego i wsparcia fachowców. Warto dodać, że dziś tylko 10 proc. szkół i placówek oświatowych w Polsce ma dostęp do internetu o parametrach, które umożliwiają wykorzystywanie go do nauki i prowadzenia lekcji. Dla wielu z nich będzie to więc cywilizacyjna zmiana.

Co ważne, internet i usługi cyberbezpieczeństwa dla szkół opłacane będą z budżetu państwa. Sam projekt jest finansowany również z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Operatorem sieci został NASK – Państwowy Instytut Badawczy, a pomoc przy wdrożeniu zaoferowało także Ministerstwo Edukacji Narodowej.

OSE traktujemy, jako inwestycję w system edukacji, a tym samym w przyszłość młodego pokolenia. Inwestycję, która z całą pewnością zaowocuje wielokrotnie. OSE to infrastrukturalna podstawa nowoczesnej polskiej szkoły, nowoczesnej edukacji, dobrego wykształcenia młodych Polaków, którzy za kilka lat będą decydować o pomyślności gospodarczej kraju, będą zakładać swoje firmy, budować start-upy. Chcemy, by mogli swobodnie konkurować z najlepszymi na świecie.

Nie zapominamy o dorosłych

Skuteczna edukacja to również doskonale wyszkoleni nauczyciele, ale także zwykli obywatele. Ci pierwsi, zwłaszcza z mniejszych miejscowości, mogą liczyć na kursy, które wzbogacą ich kompetencje cyfrowe, pokażą, jak nowocześnie edukować najmłodszych. Natomiast do wszystkich Polaków chcielibyśmy dotrzeć z szeroką kampanią wykorzystującą radio, telewizję, prasę, media społecznościowe. Chcemy ich przekonać, że korzystanie z internetu i cyfryzacja ma wiele zalet. Ułatwia życie, załatwienie wielu spraw czyni prostszym i mniej czasochłonnym. Będziemy podpowiadać, jak bezpiecznie surfować po sieci i chronić swoje dane. Pokażemy rodzicom, że programowanie jest prostsze, niż mogłoby się wydawać, i że warto zainteresować tym dzieci. Zależy nam, by poprzez kampanie zachęcić Polaków do korzystania z nowoczesnych technologii i wzmocnić ich kompetencje w tym zakresie. Pokazać, że znacząco może to poprawić jakość ich życia. Za cel postawiliśmy sobie, aby Polacy jeszcze częściej korzystali z dostępnych prywatnych i publicznych e-usług – np. bankowości internetowej, możliwości płacenia rachunków, robienia zakupów, rezerwacji, umawiania wizyt lekarskich, ułatwień dotyczących korzystania z komunikacji publicznej. Internet jest niezwykle bogaty. To nie tylko e-maile, portale informacyjne czy społecznościowe. To również planowanie podróży, zakup biletów, możliwość korzystania z dóbr kultury, zasobów wiedzy czy edukacji. Chcemy też, by korzyści z cyfryzacji dostrzegli przedsiębiorcy. Dla nich oszczędność czasu jest szczególnie ważna. Po co tracić czas w urzędach, gdy można go poświęcić na rozwijanie biznesu?

Internet równie ważny jak bieżąca woda

Wszystkie te działania nie przyniosą jednak spodziewanego efektu, jeśli z mapy Polski nie wymażemy białych plam, czyli obszarów, w których po prostu nie ma dostępu do sieci. Niestety cały czas jest jeszcze wiele takich miejsc.

Obszary wiejskie i dostęp do internetu na tych terenach od zawsze miały duże znaczenie w planach cyfryzacji kraju. Teraz nabierają jednak nowego wymiaru. Dostęp do sieci staje się bramą do świata, narzędziem do pracy, kontaktu z ludźmi, a nawet konsultacji z lekarzami. Staje się równie ważnym elementem codziennego życia jak prąd czy gaz. Zaryzykowałbym nawet twierdzenie, że jest porównywalny z dostępem do bieżącej wody.

Zapewnienie wszystkim obywatelom dostępu do infrastruktury szerokopasmowej, umożliwiającej dostęp do szybkiego internetu, to cel, jaki postawiliśmy sobie jako rząd, tworząc Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. W wymazywaniu wspomnianych białych plam pomoże nie tylko Ogólnopolska Sieć Edukacyjna, lecz również Narodowy Plan Szerokopasmowy. Program Operacyjny Polska Cyfrowa przewiduje wsparcie finansowe w kolejnym etapie rozwoju sieci szerokopasmowych na obszarach wiejskich. Zakłada realizację tzw. sieci ostatniej mili, czyli przyłączy od węzłów hurtowych do odbiorcy końcowego. Wsparcie publiczne skierowane jest na obszary, na których budowa sieci w ramach inwestycji komercyjnych nie jest opłacalna. To w szczególności obszary, gdzie gospodarstwa domowe są rozproszone, bo przecież ludzie tam żyjący też potrzebują sieci.

Tworzymy Polskę Cyfrową

Dotacje z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na budowę sieci szerokopasmowych cieszą się ogromnym zainteresowaniem operatorów telekomunikacyjnych. Dotychczas rozstrzygnięto trzy konkursy o dofinansowanie projektów. Projekty wyłonione w ramach pierwszego i drugiego konkursu są już realizowane. Inwestycje te zakładają objęcie zasięgiem ponad 1,2 mln gospodarstw domowych oraz podłączenie do szybkiego internetu ok. 10 tys. placówek oświatowych. Kwota dofinansowania na projekty w pierwszym i drugim konkursie to przeszło 2,21 mld zł. Beneficjenci trzeciego konkursu zadeklarowali objęcie zasięgiem ponad 650 tys. gospodarstw domowych oraz podłączenie ok. 4 tys. placówek oświatowych do internetu szerokopasmowego o symetrycznej przepustowości min. 100 Mb/s. Wartość dofinansowania w ramach wyłonionych projektów wynosi ok. 1,64 mld zł.

Warto podkreślić, że prawie 2 mln gospodarstw domowych zadeklarowanych do objęcia zasięgiem sieci we wszystkich rozstrzygniętych dotychczas konkursach stanowi ponad 270 proc. celu założonego w Programie Operacyjnym Polska Cyfrowa.

5G to sieć przyszłości

Gospodarka wchodzi obecnie w etap czwartej rewolucji przemysłowej („Przemysłu 4.0”), opierającej się na nowoczesnych sieciach telekomunikacyjnych, bez których nie ma mowy o dalszej cyfryzacji, a tym samym innowacyjności czy przyspieszeniu naszej gospodarki.

Jednym z ważnych narzędzi dla rozwoju gospodarki cyfrowej na tym etapie będzie sieć 5G, która umożliwi komunikację niemal w czasie rzeczywistym. Jest idealna nie tylko na rosnące potrzeby konsumpcyjne, nie tylko na coraz większe ilości przesyłanych danych przez konsumentów, lecz przede wszystkim umożliwi stabilną komunikację między urządzeniami, czyli rozwój Internetu Rzeczy (IoT), a tym samym budowę nowoczesnego przemysłu. Stworzy też nowe obszary aktywności dla samorządów. Chociażby w zakresie rozwoju rozwiązań dla tzw. smart cities.

Niewątpliwie wyzwaniem w zakresie budowy infrastruktury szerokopasmowej i sieci 5G jest likwidacja barier prawnych oraz harmonizacja przepisów krajowych z unijnymi. Rola administracji publicznej w ramach tego przedsięwzięcia skupia się na tworzeniu odpowiedniego, przyjaznego otoczenia dla inwestycji w sieci szerokopasmowe.

Cyfryzacja to współpraca

Wspieranie rozwoju społecznego i gospodarczego poprzez zapewnienie obywatelom, w tym przedsiębiorcom, efektywnych e-usług publicznych jest jednym z celów strategicznych. Wysokiej jakości usługi elektroniczne tworzące spójny system informacyjny państwa muszą być budowane i utrzymywane przy współpracy wszystkich resortów, urzędów, organów państwa, a nawet organizacji czy prywatnych przedsiębiorców. Dlatego poprawa zaangażowania społecznego i współpracy pomiędzy podmiotami publicznymi, prywatnymi, sektorem nauki oraz społeczeństwem obywatelskim to zadanie, które jest kierowanemu przeze mnie ministerstwu szczególnie bliskie i które wdrażamy z wielkim zaangażowaniem.

Doskonałymi przykładami są tu rozwiązania wprowadzane poprzez przepisy, które powstają w Ministerstwie Cyfryzacji: ustawa o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, tzw. ustawa węzłowa, RODO, ustawa o ruchu drogowym, prace nad stworzeniem dowodu osobistego z warstwą elektroniczną. Dzięki współpracy wielu instytucji zapewniamy i zapewnimy w przyszłości obywatelom bezpieczeństwo nie tylko związane z internetem, lecz z całym wachlarzem usług, również tych związanych z dostawą prądu czy wody.

To także zmiany, które są blisko obywateli – jak możliwość wygodnego logowania do usług e-administracji, ochrona ich danych osobowych, ale również takich „drobiazgów” jak zniesienie obowiązku wożenia przy sobie prawa jazdy czy dowodu rejestracyjnego pojazdu. A to dopiero początek naszej cyfrowej drogi. Nasz kraj stoi przed wielką szansą, jaką stwarza nam rewolucja technologiczna zachodząca na naszych oczach. Musimy ją wykorzystać przez wzgląd na pamięć o tych, którzy 100 lat temu odzyskali dla nas niepodległość, ale także przez wzgląd na tych, którzy przyjdą po nas. Dzisiaj tworzymy podstawy dobrego i dynamicznego rozwoju Polski na kolejne stulecie.

Marek Zagórski, minister cyfryzacji

Wydanie „Polskiego Kompasu 2018” dostępne jest na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne

Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika